Δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους και όλες

Όχι στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας - Όχι στην εκπαίδευση της αμάθειας και του αποκλεισμού - Η παιδεία είναι κοινωνικό δικαίωμα, δεν είναι εμπόρευμα
Μέσα σε τριάμισι χρόνια η κυβέρνηση της ΝΔ ψήφισε πάνω από 15 νόμους για την εκπαίδευση.
Όχι, δεν έθεσε σε προτεραιότητα την παιδεία.
Αντίθετα, συνέχισε να συντηρεί και να ενισχύει το εκπαιδευτικό σύστημα της αμάθειας και από την άλλη μια εκπαίδευση-μηχανή κερδοφορίας για το κεφάλαιο. Αυτό το κυβερνητικό έργο, μάλιστα, συνάντησε την πρωτοφανή συναίνεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Σήμερα, κάθε γονιός που έχει τα παιδιά του στο σχολείο και στο Πανεπιστήμιο, κάθε νέος που σπουδάζει, αιμορραγεί οικονομικά από τη δήθεν δωρεάν παιδεία από την οποία θα πάρει πτυχίο – διαβατήριο για την ανεργία, την ετεροαπασχόληση, την ανασφαλή και κακοπληρωμένη εργασία.
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Τα διαφημιστικά σποτ της ΝΔ μιλάνε για αυξημένες δαπάνες στην παιδεία σε απόλυτα νούμερα, αλλά κρύβουν ότι οι δαπάνες αυτές ως ποσοστό είναι μειωμένες.
Η Ελλάδα είναι σήμερα τελευταία στην ΕΕ:
► στις δημόσιες δαπάνες για την παιδεία. Από το ήδη χαμηλό ποσοστό 3,61% του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό του 2004, σε 3,48% στον προϋπολογισμό του 2007, ενώ ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι 5.8%.
► στις δημόσιες δαπάνες ανά φοιτητή, οι οποίες έχουν περικοπεί κατά 70% τα τελευταία δέκα χρόνια.
► στις δημόσιες δαπάνες για την έρευνα (0,55% του ΑΕΠ).

Να θυμίσουμε τη δέσμευση Καραμανλή για το 5% στην παιδεία;
Τυπικά στην Ελλάδα η εκπαίδευση είναι δωρεάν. Στην πραγματικότητα είναι μια οικονομική πληγή, καθώς το κόστος που καταβάλλει η ελληνική οικογένεια για τη μέση εκπαίδευση είναι ίσο με τη μισή κρατική δαπάνη για τα γυμνάσια και τα λύκεια. Μια οικογένεια με δύο παιδιά θα ξοδεύει για χρόνια ένα μισθό σε φροντιστήρια, ενοίκια, δίδακτρα, ξένες γλώσσες. Η τάση μάλιστα με τα νέα σχολικά βιβλία είναι να ενισχυθεί η παραπαιδεία και το εξωσχολικό βοήθημα και στο Δημοτικό σχολείο.
Η δικομματική προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των ΑΕΙ και ΤΕΙ με την αναθεώρηση του άρθρου 16, επιχείρησε να παραχωρήσει περισσότερο χώρο κερδοφορίας στο κεφάλαιο. Θέλουν να μειώσουν τα δημόσια ελλείμματα περιορίζοντας τις κοινωνικές δαπάνες. Η ανάγκη για σπουδές μετατράπηκε, από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, σε ευκαιρία θησαύρισης των ιδιωτών που θα «πουλάνε» αμφίβολης ποιότητας πτυχία. Η κυβέρνηση προσπάθησε να δημιουργήσει πελατεία για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια με τη «βάση του 10», με την υποχρηματοδότηση, με την απαξίωση και συκοφάντηση των δημόσιων σχολών.

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΑΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ
Η εκπαίδευση που θέλει ο νεοφιλελευθερισμός φτιάχνει ένα νέο άνθρωπο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των αναγκών της αγοράς: άνθρωπο πειθήνιο, αμόρφωτο πολιτικά, κοινωνικά και επιστημονικά. Υποταγμένο, χωρίς σκέψη και συνείδηση. Όχι έναν άνθρωπο που να γνωρίζει, αλλά έναν άνθρωπο που θα πρέπει διαρκώς να καταρτίζεται. Οι ιδεολογικές επιλογές της Ν.Δ. -όπως και του ΠΑΣΟΚ- είναι εμφανείς στα νέα σχολικά βιβλία, που κάνουν στροφή προς τη αγορά, καθώς και στις συχνές λογοκριτικές παρεμβάσεις σε κείμενα σημαντικών δημιουργών, όπως του Βενέζη, του Θεοδωράκη κ.ά. Μόλις πέρυσι το Σεπτέμβρη η ελληνική εκπαίδευση βίωσε την τραγελαφική κατάσταση με τα νέα σχολικά βιβλία στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Φέτος επαναλαμβάνεται το ίδιο σκηνικό, με νέα σχολικά βιβλία που θα φτάσουν στα Γυμνάσια την τελευταία στιγμή, χωρίς να έχουν δοκιμαστεί προηγουμένως πειραματικά, χωρίς να έχει ακουστεί η γνώμη των εκπαιδευτικών που καλούνται να τα διδάξουν χωρίς επαρκή ενημέρωση, και με περιεχόμενο σε μεγάλο βαθμό αμφισβητήσιμο και προβληματικό από επιστημονική και παιδαγωγική άποψη.
Τελικά φτιάχνουν ένα σχολείο όπου καταργείται η έννοια της γνώσης, όπου επικρατεί η δεξιότητα. Ένα σχολείο όπου δεν κυριαρχεί το δικαίωμα στη μόρφωση, αλλά η ευκαιρία στη μόρφωση. Ένα σχολείο που περιθωριοποιεί τους αδύνατους μαθητές, τους μετανάστες, τις μειονότητες, τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση υποβαθμίστηκε ακόμη περισσότερο, ενισχύοντας τον χαρακτήρα της κατάρτισης και παραχωρώντας τμήμα της στους ιδιώτες. Το Λύκειο παραμένει ένα εξεταστικό κέντρο με απάνθρωπους ρυθμούς. Στο σχολείο αυτό προχωρούν οι λίγοι και μένουν πίσω οι πολλοί. Και όλοι ανεξαιρέτως χρειάζονται φροντιστήριο.
Φτιάχνουν ένα Πανεπιστήμιο με πειθήνιους απόφοιτους, αποστειρωμένους κοινωνικά και πολιτικά. Απόφοιτους χωρίς συλλογική σκέψη, χωρίς δυνατότητα κατανόησης του κοινωνικού γίγνεσθαι, που χρεώνουν στον εαυτό τους την αποτυχία τους να εξασφαλίσουν ένα αξιοπρεπές μέλλον. Ένα Πανεπιστήμιο που αφαιρεί κάθε δικαίωμα στη σταθερή και αξιοπρεπή εργασία.
Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΟΜΩΣ ΗΤΑΝ ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΟΠΟΥ ΗΤΤΗΘΗΚΕ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Τα κινήματα και οι αγώνες των φοιτητών, των πανεπιστημιακών, των μαθητών και των εκπαιδευτικών έθεσαν την παιδεία στο κέντρο της δημόσιας συζήτησης. Η ακύρωση της αναθεώρησης του άρθρου 16, ήταν η πρώτη ήττα της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε τη βασική αντιπολίτευση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Ήταν η δύναμη που έφερε τις διεκδικήσεις των φοιτητών και των εκπαιδευτικών μέσα στη Βουλή, που στάθηκε με όλες του τις δυνάμεις στο πλευρό των αγωνιζόμενων νέων. Η δύναμη που κατήγγειλε την ωμή βία και καταστολή, που ζήτησε την παραίτηση της Γιαννάκου και του Πολύδωρα. Η δύναμη που εξέφρασε την πλειονότητα της κοινωνίας, εμμένοντας στον αγώνα για να ηττηθεί η δικομματική συναίνεση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά σήμερα να γίνει η παιδεία κριτήριο ψήφου. Για τον γονιό που αιμορραγεί οικονομικά, για τον φοιτητή που θα πάρει πτυχίο χωρίς κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, για τον εκπαιδευτικό που ζει με μισθό πείνας. Για το δημόσιο σχολείο και το δημόσιο Πανεπιστήμιο που συστηματικά υποχρηματοδοτούνται και απαξιώνονται. Για την έρευνα που δεν έχει στοιχειώδεις πόρους. Για όλο το λαό, γιατί η παιδεία είναι δημόσιο αγαθό και όχι εμπορεύσιμο προϊόν.
Προτείνουμε:
Άμεση αύξηση της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση στο 5% με προοπτική το 8% του ΑΕΠ.
Οικονομική, κοινωνική και επαγγελματική στήριξη των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων.
Εξασφάλιση της μορφωτικής αυτονομίας του λυκείου και πλήρη αποσύνδεσή του από το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στόχος η ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Άμεσα μέτρα για την αναβάθμιση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
2χρονη προσχολική και 12χρονη σχολική υποχρεωτική δημόσια δωρεάν εκπαίδευση, ανασύνταξη των αναλυτικών προγραμμάτων, αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας και εξέτασης των μαθητών.
Στήριξη της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης και των μειονοτικών σχολείων καθώς και της εκπαίδευσης των παιδιών με ειδικές ανάγκες ή/και αναπηρίες.
Κατάργηση της διάκρισης σε ΑΕΙ – ΑΤΕΙ, προγράμματα σπουδών προσανατολισμένα στη σφαιρική επιστημονική γνώση.
Στροφή της χρηματοδότησης στη βασική έρευνα και γενναία αύξηση των κονδυλίων.
ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ - ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

.
Σχέδιο της Γραμματείας για την Πανελλαδική Σύσκεψη
Tι είναι και γιατί αγωνίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, είναι ο πολιτικός φορέας που συσπειρώνει στις γραμμές του κόμματα, οργανώσεις, πολιτικές ομάδες, πρωτοβουλίες και χιλιάδες μη ενταγμένους σε οργανώσεις αριστερούς αγωνιστές και αγωνίστριες, σε μια πολιτική συνεργασία και με ένα πρόγραμμα βαθιών πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών στην κατεύθυνση του σοσιαλισμού. Αυτές οι πολιτικές δυνάμεις και οι αγωνιστές αν και προέρχονται απ ΄όλα τα ιδεολογικά ρεύματα της Αριστεράς, αν και έχουν διαφορετικές εμπειρίες και ιστορική διαδρομή, εντάσσονται στο πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ κάτω απ΄ την κοινή παραδοχή ότι αυτό που τους ενώνει είναι οι σημερινοί κοινωνικοί αγώνες, η κοινή δράση ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, τον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο και η πολιτική συνεργασία πάνω στα σημερινά μεγάλα λαϊκά και κοινωνικά προβλήματα, αλλά και τα μεγάλα καθήκοντα του μέλλοντος. Η κοινή αγωνία και θέληση να συμβάλουμε για να αναλάβει η Αριστερά πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις.
Οι εργαζόμενοι έχουν ανάγκη από μια σύγχρονη, ριζοσπαστική, οικολογική, κινηματική, κοινωνικά μαχόμενη Αριστερά. Έχουν ανάγκη τα οράματά της, τις ιδέες της, την κοινή παρουσία και δράση της, τη θετική προοπτική της. Στον κατακερματισμό και την αναποτελεσματικότητα που χαρακτήριζαν μέχρι πρόσφατα την Αριστερά ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπαραθέτει την ενότητα και την κοινή δράση. Στις έτοιμες συνταγές και τις βεβαιότητες του παρελθόντος προτάσσει τον διαρκή και ενεργό διάλογο για την αντιμετώπιση των μεγάλων παλιών και νέων προβλημάτων των εργαζόμενων.
Η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε μια σημαντική στιγμή στην ιστορία της αριστεράς και άνοιξε το δρόμο για την κοινή δράση και την πολιτική συνεργασία των δυνάμεών της. Την προσπάθεια αυτή θα την συνεχίσουμε και θα την ενισχύσουμε, γιατί πιστεύουμε βαθιά ότι όλα όσα μας ενώνουν και με άλλες πολιτικές δυνάμεις, αγωνιστές και αγωνίστριες της αριστεράς, είναι πολύ περισσότερα και πολύ πιο σημαντικά απ΄ αυτά που μας χωρίζουν. Α. Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑΤο Πρόγραμμα που παρουσιάζει ο ΣΥΡΙΖΑ στον ελληνικό λαό, είναι ένα πρόγραμμα αγώνων για τη διεκδίκηση λύσεων στα μεγάλα και οξυμένα προβλήματα των εργαζομένων, που πλήττονται καίρια από την υπάρχουσα κατάσταση, την κρίση και τις πολιτικές που την προκάλεσαν.
Είναι ένα πρόγραμμα διαμόρφωσης και συγκρότησης μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας για την υλοποίηση ώριμων ριζικών κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών , μεταρρυθμίσεων και μετασχηματισμών στην κατεύθυνση του σοσιαλισμού.
Οι προγραμματικοί μας στόχοι συνιστούν πρόταση ρήξης με το σημερινό σύστημα και υπέρβασής του. Οι στόχοι αυτοί είναι άμεσα διεκδικήσιμοι και εφόσον αναπτυχθούν οι αντίστοιχοι αγώνες, κάποιοι από αυτούς μπορούν να επιτευχθούν ακόμη και σήμερα. Έχουμε ωστόσο επίγνωση ότι η υλοποίηση του προγράμματος στο σύνολό του προϋποθέτει διαφορετικούς κοινωνικούς και πολιτικούς συσχετισμούς και διαφορετικές δομές εξουσίας, που καλείται να διεκδικήσει και να επιβάλει το ταξικό και κοινωνικό κίνημα και ο δικός μας αγώνας.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι καρπός συλλογικής προσπάθειας, αποτέλεσμα της δράσης και της σκέψης χιλιάδων αριστερών, φίλων της αριστεράς και άλλων πολιτών που προσβλέπουν σ’ αυτήν. Η διαδικασία σύνταξής του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια συνεχής και ανοιχτή διαδικασία, άρρηκτα συνδεδεμένη με τους αγώνες μας, αναπόσπαστα δεμένη με τις προϋποθέσεις υλοποίησής του. Ο κόσμος, ο ιμπεριαλισμός και η κρίσηΗ παγκόσμια οικονομική κρίση, που εκδηλώθηκε αρχικά και με ένταση στον χρηματοπιστωτικό τομέα, εξελίσσεται ραγδαία σε γενικευμένη δομική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Κρίση που πλήττει πριν απ΄όλα τους εργαζόμενους σ΄όλο τον κόσμο. Είναι ταυτόχρονα κρίση περιβαλλοντική, κοινωνική, αξιών και θεσμών. Κρίση στρατηγικής και ηγεμονίας των δυνάμεων του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού. Παράγοντας ανακατάταξης δυνάμεων στον κόσμο. Η μεγάλη και πολύπλευρη αυτή κρίση, δεν μειώνει τους κινδύνους που συνεπάγεται για την ειρήνη η λογική των δυνάμεων του Ιμπεριαλισμού. Αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση του κρατικού αυταρχισμού παντού στον κόσμο και σε πολεμικές επεμβάσεις. Η απειλή του πολέμου και ο ίδιος ο πόλεμος στο πλαίσιο της στρατηγικής των ΗΠΑ, γίνονται μόνιμα συστατικά και μέσα ελέγχου των αγορών των φυσικών πόρων, καθώς και μηχανισμοί γεωπολιτικών αναδιατάξεων.
Η συντονισμένη δράση λαών, κινημάτων, και όλων ανεξαιρέτως των δυνάμεων που αγωνίζονται για έναν κόσμο χωρίς πολέμους, μπορεί να σταθεί φραγμός στον επικίνδυνο κατήφορο που οδηγούν οι δυνάμεις του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού τον κόσμο. Η αντίσταση στον πόλεμο πρέπει να γίνει αφορμή για μια μονιμότερη και βαθύτερη σύνδεση των κινημάτων που αγωνίζονται για κοινωνική δικαιοσύνη με τις ευρύτερες οικολογικές και φιλειρηνικές δυνάμεις.
Η κρίση που βιώνουμε είναι αποτέλεσμα και προϊόν του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος. Μετά την δεκαετία του ΄70, στο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, της πλήρους απελευθέρωσης των αγορών και της ιδιωτικοποίησης των πάντων, το κεφάλαιο άρχισε να εισβάλει στη σφαίρα των δημόσιων συλλογικών αγαθών σε πρωτοφανές εύρος και βάθος. Μετέτρεψε έτσι και τις πιο στοιχειώδεις ανάγκες των εργαζομένων σε αντικείμενο άγριας κερδοσκοπίας. Αυτό σε συνδυασμό με τη συνολική αλλαγή του συσχετισμού σε βάρος των δημόσιων και υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων και του καπιταλιστικού κέρδους, είχε ως αποτέλεσμα μια τεράστια αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου σε βάρος της εργασίας και μια πρωτοφανή συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και των δημόσιων συλλογικών αγαθών.
Η κατάσταση αυτή, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά τις ακραίες μορφές κοινωνικής πόλωσης, τις πολεμικές επεμβάσεις και τις περιβαλλοντικές κρίσεις και καταστροφές, διαμορφώθηκε σε συνθήκες ανατροπής των όρων της ταξικής πάλης υπέρ του κεφαλαίου και σε βάρος της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζόμενων τάξεων σ΄ όλο τον κόσμο. Ειδικότερα διαμορφώθηκε στο έδαφος: α) της σοβαρής κάμψης του εργατικού κινήματος στην Ευρώπη απ΄ τις αρχές της δεκαετίας του ΄80 και μετά, β) της απότομης υποχώρησης των σοσιαλιστικών ιδεών ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και γ) της επιρροής των νεοσυντηρητικών ιδεολογημάτων, που βρήκαν πρόσφορο έδαφος ακόμα και σε τμήματα της αριστεράς.
Οι κρίσεις είναι σύμφυτες με τον καπιταλισμό. Τις γεννάει το ίδιο το σύστημα, που όμως διαθέτει και ισχυρούς μηχανισμούς, για να τις υπερβαίνει και να ανασυντάσσεται. Στην κατεύθυνση αυτή προωθούνται ευρύτατες κρατικές παρεμβάσεις με τις οποίες επιχειρείται η σταθεροποίηση και ανασυγκρότηση του καπιταλισμού. Ταυτόχρονα οι κυρίαρχες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις επιδιώκοντας με κάθε τρόπο να φορτώσουν το κόστος της κρίσης στον εργαζόμενο λαό και να διασφαλίσουν μακροπρόθεσμα την κυριαρχία του κεφαλαίου, δεν διστάζουν να «ξεχνούν» προσωρινά τα ιδεολογήματα για την «αυτονομία» της οικονομίας, το «αόρατο χέρι» της αγοράς, το «μικρό κράτος» κ.λπ.
Μια τέτοια ανασυγκρότηση όμως, δεν περιορίζεται μόνο στη σφαίρα της οικονομίας. Αναγκαστικά θα οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στο συσχετισμό δυνάμεων σε παγκόσμια κλίμακα και ταυτόχρονα θα δημιουργήσει δυνατότητες ανάπτυξης ισχυρών κοινωνικών αντιστάσεων. Οι σημαντικές αλλαγές, που έγιναν τα τελευταία χρόνια σε διάφορες περιοχές του κόσμου, δείχνουν ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες και τις προσπάθειες του ιμπεριαλισμού, οι αγώνες των λαών μπορούν να οδηγήσουν σε θετικές αλλαγές και ν΄ ανοίξουν νέους δρόμους για τη δημοκρατία και την κοινωνική απελευθέρωση.
Η Ευρώπη και η κρίση Η τρέχουσα κρίση έχει πλήξει όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναδεικνύοντας το πλήρες αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο στην κλίμακα ολόκληρης της Ευρώπης. Το μοντέλο αυτό έχει θεσμοποιηθεί με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τις μετέπειτα ευρωπαϊκές συνθήκες και έχει παραπέρα εδραιωθεί με την αποδοχή της ηγεμονίας των ΗΠΑ και με την αναγνώριση της πρωτοκαθεδρίας του ΝΑΤΟ, της στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης. Οι πολιτικές δυνάμεις, συντηρητικές αλλά και σοσιαλδημοκρατικές, που διαχειρίστηκαν τις τύχες της Ευρώπης υπό αυτούς τους όρους οδήγησαν στη διεύρυνση των ανισοτήτων, στην εξάπλωση της ανεργίας, της επισφαλούς εργασίας και της φτώχειας, στην αποδόμηση του κράτους πρόνοιας, στη διαιώνιση των οικολογικών ελλειμμάτων, στην υπονόμευση των δημοκρατικών δικαιωμάτων, στη συρρίκνωση της δημόσιας σφαίρας γενικά και στην απόπειρα διάλυσης της παιδείας, όπως και σε αντιμεταναστευτικές πολιτικές που προωθούν μια περίκλειστη Ευρώπη με τη μορφή φρουρίου. Αλλά και αριστερά κόμματα όταν συμμετείχαν σε εγχειρήματα συνδιαχείρισης, απέτυχαν κατά κανόνα να υπερασπίσουν τα συμφέροντα των λαϊκών τάξεων και την ειρήνη και υποχρεώθηκαν να εφαρμόσουν τα νεοφιλελεύθερα δόγματα και την επιθετική πολιτική. Το όλο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης οδηγήθηκε έτσι σε βαθιά κρίση, χωρίς οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις να αντλήσουν τα αναγκαία διδάγματα από τα «όχι» των Γάλλων και Ολλανδών πολιτών στο λεγόμενο Ευρωσύνταγμα και το «όχι» των Ιρλανδών πολιτών στην Συνθήκη της Λισαβόνας.Στις συνθήκες της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι κυβερνήσεις των χωρών της Ε.Ε. εφαρμόζουν ακραία αντεργατικά προγράμματα, προωθούν αυταρχικά μέτρα για να αντιμετωπίσουν την ογκούμενη δυσαρέσκεια των εργαζομένων και γενικά επιχειρούν με κάθε τρόπο αφενός να φορτώσουν τα βάρη της κρίσης στους εργαζόμενους και αφετέρου να διασφαλίσουν τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου.
Σε αυτό το πλαίσιο και σε συνθήκες κρίσης, οι ιδέες και οι αξίες της Αριστεράς έρχονται πολύ πιο έντονα στο προσκήνιο και ο διεθνικός χαρακτήρας του αγώνα της αναδεικνύεται ως καθοριστικός. Για εμάς, η διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης και η Ευρώπη συνολικά αποτελούσαν πάντα σημαντικό πεδίο ταξικών και κοινωνικών αγώνων, πεδίο όπου οι ιδέες της Αριστεράς σε μία χώρα τροφοδοτούν και γονιμοποιούν εκείνες στις άλλες, πεδίο όπου η πολιτική της Αριστεράς δοκιμάζεται και οι στόχοι της βρίσκουν πρόσφορο έδαφος. Σε αυτή τη βάση, το πρόγραμμά που καταθέτουμε θέτει ως στόχο την οριστική ήττα του νεοφιλελευθερισμού στην κλίμακα της Ευρώπης, επιδιώκει να αλλάξουμε την Ευρώπη και διεκδικεί μια Ευρώπη αποπυρηνικοποιημένη, ειρηνική, χωρίς ΝΑΤΟ, μια Ευρώπη χωρίς ανεργία, με κοινωνική ασφάλεια, υγειονομική περίθαλψη και πλήρη δικαιώματα για όλους και όλες ανεξαιρέτως, μια Ευρώπη της δημοκρατίας, της παιδείας και του πολιτισμού, μια Ευρώπη οικολογική και φεμινιστική, μια Ευρώπη του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία.
Γι΄ αυτό και οι προγραμματικοί στόχοι του ΣΥΡΙΖΑ δεν διαμορφώνονται στο πλαίσιο των περιορισμών που απορρέουν από τους υφιστάμενους συσχετισμούς δυνάμεων στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο. Ούτε συμβιβάζονται με τους αντίστοιχους καταναγκασμούς, γιατί βρίσκονται σε ριζική αντίθεση με τις κυρίαρχες σήμερα πολιτικές και τα συμφέροντα που υπηρετούν. Οι προγραμματικοί μας στόχοι δεν περιορίζονται από την ένταξη της Ελλάδας στον ΝΑΤΟ, ενώ είναι σε αντιπαράθεση με το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Η Ελλάδα στη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης
Η κρίση στη χώρα μας ενδέχεται να προσλάβει μεγαλύτερο βάθος και να διαρκέσει περισσότερο από ό,τι σε άλλες χώρες. Γιατί εκτός απ΄ το ότι, όπως και οι άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε. υιοθέτησε πλήρως το νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης, που αποδείχθηκε σαθρό και ευάλωτο σε βαθιές κρίσεις και το οποίο στηρίχθηκε σε ένα διαρκώς διευρυνόμενο δανεισμό του δημοσίου, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε πρωτοφανή επίπεδα, η οικονομική δομή της είναι ευάλωτη και για τους παρακάτω λόγους: α) Η παραγωγική της βάση της ελληνικής οικονομίας είναι ισχνή και τα διαρθρωτικά της ελλείμματα τεράστια καθώς στηρίχθηκε σε τομείς όπως από ο τουρισμός, η ναυτιλία και η οικοδομή, κλάδοι που πλήττονται πρώτοι και με ιδιαίτερη ένταση απ΄ την κρίση. β) Το πιο ισχυρό τμήμα του ελληνικού κεφαλαίου, οι τράπεζες, αλλά άλλες μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, με την επέκτασή τους στα Βαλκάνια, τη νοτιοανατολική Ευρώπη είναι εκτεθειμένες στην κρίση, που σ΄αυτές τις περιοχές εκδηλώνεται με ιδιαίτερα βίαιο τρόπο. Η πολιτική που άσκησαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. κατέστησαν την οικονομική δομή της χώρας ακόμη πιο ευάλωτη γιατί, εκτός των άλλων, την εποχή που άλλες χώρες επέλεγαν να επενδύσουν στην παιδεία, στην επιστημονική έρευνα και στην καινοτομία, η χώρα «επένδυε» στην Ολυμπιάδα και στους εξοπλισμούς.
Τόσο τα δεδομένα της παγκόσμιας κρίσης, όσο και εκείνα που χαρακτηρίζουν ειδικά τη χώρα μας, έχουν αρχίσει να γίνονται ευρύτερα κατανοητά. Σήμερα έχει χρεοκοπήσει η αντίληψη που υποκαθιστούσε την ανάγκη της διεύρυνσης της παραγωγικής βάσης της χώρας με τις χρηματοπιστωτικές φούσκες. Που διακήρυσσε ότι η πολύχρονη λιτότητα και η ιδιοποίηση τεράστιων κερδών απ΄ το κεφάλαιο, θα οδηγήσει σε επενδύσεις και ανάπτυξη, ενώ απλά ξαναμοίραζε τον παραγόμενο πλούτο σε βάρος εκείνων που πραγματικά τον παράγουν, κάνοντας τους πλούσιους, προκλητικά, πλουσιότερους. Αυτή η ίδια αντικοινωνική αντίληψη ήταν που δικαιολόγησε την εκχώρηση του δημόσιου πλούτου στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Αυτή ήταν, τέλος, η αντιδημοκρατική αντίληψη, που αναγνώριζε απόλυτη προτεραιότητα στην οικονομία και τους δήθεν «σιδερένιους νόμους» της αγοράς, υποβάλλοντας την ιδέα ότι η πολιτική δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια «ουδέτερη» τεχνοκρατική διαχείριση.
Η κατανόηση, αυτών των θεμάτων από ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις, ανοίγει νέες μεγάλες δυνατότητες για την Αριστερά. Με την προϋπόθεση ότι η Αριστερά δεν θα αρκείται μόνο στην κριτική του νεοφιλελευθερισμού όσο καταστροφικός και αν αποδείχτηκε αυτός. Ούτε θα περιορίζει την πολιτική της στο πλαίσιο της προοπτικής της ανασυγκρότησης του καπιταλισμού, όσο «νέα» ή «πράσινη» και αν αυτή εμφανίζεται.
Η Αριστερά, αντίθετα, οφείλει να προτείνει μια προοπτική διεξόδου από την κρίση που θα απαντά στα συγκεκριμένα προβλήματα που μπαίνουν κάθε φορά. Και με όρους που θα αντιτίθενται τόσο στις προσπάθειες ενίσχυσης των νεοφιλελεύθερων ιδεολογημάτων και πολιτικών, όσο και στις προσπάθειες ανασυγκρότησης του καπιταλιστικού συστήματος συνολικότερα. Δηλαδή με όρους που τελικά θα αμφισβητούν το πλαίσιο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Η πρόταση της Αριστεράς δεν μπορεί να αρκείται σε διορθωτικές προτάσεις στα μέτρα και τις μορφές παρέμβασης που προωθούν οι κυρίαρχες δυνάμεις του κεφαλαίου. Ούτε να αξιώνει μόνο τη διεύρυνση του κράτους, που δήθεν θα «ρυθμίσει» ή θα «εξυγιάνει» τις δυνάμεις της αγοράς και θα καταστήσει τον καπιταλισμό «ηθικότερο».
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά, με σαφή οριοθέτηση από λογικές κεντροαριστεράς και συνδιαχείρισης του συστήματος, οφείλει να συγκροτεί τον εαυτό της, ως ισχυρή δύναμη πολύμορφης κοινωνικής και πολιτικής αντίστασης, ως πόλο επεξεργασίας και προβολής πειστικών εναλλακτικών προτάσεων και πολιτικής, που θα συμβάλουν στη συγκρότηση μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας, που θα δρα σε όφελος των συμφερόντων των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων. Γι΄αυτό η πρόταση της Αριστεράς οφείλει να απαντήσει συγκεκριμένα σε όλα τα ζητήματα που αφορούν στην κρίση αλλά να το κάνει ανοίγοντας τη συζήτηση για τις αλλαγές στο κράτος και για την προοπτική μιας διαφορετικής οργάνωση της κοινωνίας. Η εναλλακτική πολιτική μας πρόταση
Οι αλλαγές, που προτείνει με το πρόγραμμά του ο ΣΥΡΙΖΑ, συνδέονται άμεσα με το στόχο μιας εναλλακτικής πολιτικής λύσης με επίκεντρο τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς, που θα υπερβαίνει το δικομματισμό και θα κινείται σε αντινεοφιλελεύθερη, αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, στην προοπτική του σοσιαλισμού. Μια τέτοιας σημασίας και περιεχομένου πολιτική πρόταση, προϋποθέτει την αλλαγή των σημερινών συσχετισμών στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο με τις προγραμματικές του θέσεις και τις πολιτικές του προτάσεις, όσο και με την ενωτική, αγωνιστική πολιτική του δράση, τη σταθερή συμμετοχή των δυνάμεών του στους λαϊκούς αγώνες και την πολιτική στήριξη των κινημάτων.
Γίνεται πλέον όλο και ευρύτερα κατανοητό ότι η διακυβέρνηση της χώρας δεν μπορεί να συνεχίζει να παραμένει υπόθεση εναλλαγής στην εξουσία των κομμάτων του δικομματισμού. Τα κόμματα αυτά, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, που κυβερνούν δεκαετίες, έχουν οδηγήσει τη χώρα στη σημερινή κατάσταση και παρά τις διαφορές τους, σε βασικά ζητήματα έχουν ταυτόσημες ή παραπλήσιες θέσεις. Κατά συνέπεια η αναδιάταξη του πολιτικού τοπίου σε προοδευτική αριστερή κατεύθυνση, έχει αποχτήσει επείγοντα χαρακτήρα. Αγωνιζόμαστε να ανατραπούν οι υπάρχοντες και να διαμορφωθούν νέοι συσχετισμοί δύναμης, που θα οδηγήσουν σε μια νέα πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία για μια αριστερή διακυβέρνηση με πυρήνα τις δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Οι εργαζόμενοι και η χώρα έχουν ανάγκη από μια κυβέρνηση που δεν θα ενεργεί για λογαριασμό των τραπεζών, των μονοπωλίων και των πολυεθνικών αλλά θα δρα σε όφελος των συμφερόντων της εργαζόμενης πλειοψηφίας, σε όφελος του λαού. Μιας αριστερής κυβέρνησης που θα προωθήσει ριζικές αλλαγές στις δομές και τις πολιτικές του κράτους, ώστε να έρθουν στο προσκήνιο και στη διεύθυνση της κοινωνίας οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, ο ίδιος ο λαός.Για το σκοπό αυτό επιδιώκουμε να συμβάλουμε:• Στη διαμόρφωση ενός ανατρεπτικού στο περιεχόμενό του πολιτικού σχεδίου μεγάλων πολιτικών και κοινωνικών αλλαγών. Αλλαγών στο πολιτικό σύστημα, στο κράτος, στην οικονομία, στην κοινωνία, στον πολιτισμό. Τέτοιες είναι οι αλλαγές, οι μεταρρυθμίσεις, οι ρήξεις και οι μετασχηματισμοί που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ με το πρόγραμμά του και αγωνίζεται γι΄ αυτές.• Στην ενεργοποίηση, την κινητοποίηση και πολιτικοποίηση των κοινωνικών δυνάμεων και των κοινωνικών αγώνων. Στη δυναμική ανάπτυξη των μαζικών κινημάτων, πρώτα απ΄ όλα των εργαζομένων, της νεολαίας, των αγροτών, των γυναικών, των οικολογικών κινημάτων, για μια πολιτική έξω απ΄ το πλαίσιο του δικομματισμού και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε όφελος της μεγάλης πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού, των μισθωτών, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων. • Στην γενικότερη ενίσχυση του ρόλου των εργαζομένων σ΄όλες τις σφαίρες της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, όπως, στην παραγωγή, στην κατανάλωση, στην εκπαίδευση, στις δημόσιες επιχειρήσεις, στους τόπους εργασίας και κατοικίας, μέσα από τους θεσμούς και τα όργανα του μαζικού κινήματος αλλά και με την αυτοοργάνωσή τους και τη δημιουργία νέων συλλογικών μορφών παρέμβασης και κοινωνικού ελέγχου.• Στην προγραμματική συνεργασία των αριστερών, των κομμουνιστών, των οικολόγων, των σοσιαλιστών που απομακρύνονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές επιλογές, της εργαζόμενης και της προοδευτικής φοιτητικής νεολαίας και γενικότερα όλων όσων ενδιαφέρονται και αγωνίζονται για να ανοίξει ένας νέος δρόμος για τη δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας, της οικονομίας και των θεσμών.Η απάντηση της Αριστεράς στην κρίση
Η αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης από τη σκοπιά των εργαζόμενων τάξεων αποτελεί για την αριστερά άμεσο και πρώτιστο καθήκον. Δεν έχουμε αυταπάτες ότι η όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων που προκαλείται στις συνθήκες της κρίσης μπορεί αυτόματα να οδηγήσει σε θετικές αλλαγές. Αντίθετα είναι ιστορικά εξακριβωμένο, ότι την κρίση την πληρώνει πρώτος ο εργαζόμενος λαός. Γι΄ αυτό η Αριστερά οφείλει να διεκδικήσει άμεσα και συγκεκριμένα μέτρα που θα περιορίζουν τις καταστροφικές συνέπειες της κρίσης. Θα στηρίζουν την απασχόληση, το εισόδημα και την ασφάλεια των εργαζομένων και θα αποτρέπουν τη μεταφορά του κόστους της κρίσης σε αυτούς. Τα μέτρα άμεσης αντίδρασης στις επιπτώσεις της κρίσης έχουν σήμερα απόλυτη προτεραιότητα και επείγοντα χαρακτήρα. Ωστόσο δεν συνιστούν από μόνα τους, όσο και αν είναι απαραίτητα, την ουσιαστική απάντηση της ριζοσπαστικής αριστεράς, που αγωνίζεται για βαθιές πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές.
Χρειαζόμαστε επομένως και ένα γενικότερο πολιτικό σχέδιο απάντησης στην κρίση σε αντικαπιταλιστική και όχι συνδιαχειριστική κατεύθυνση. Μέτρα και πολιτικές αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης που να συναρθρώνονται σ΄ ένα συνεκτικό εναλλακτικό σχέδιο, σε αντίθεση προς εκείνα που εκπονούνται από τις κυρίαρχες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις. Η διέξοδος από την κρίση που διεκδικούμε δεν μπορεί να βασίζεται σε «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης, σε ενοικιαζόμενους εργαζόμενους, σε ανασφάλιστη εργασία. Ούτε μπορεί να στηρίζεται στην άντληση πόρων από το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου ή σε μέτρα που θα θέτουν τους εργαζόμενους στο κοινωνικό, στο πολιτικό και στο πολιτιστικό περιθώριο.
Η έξοδος από την κρίση που διεκδικούμε οφείλει να εντάσσεται προοπτικά σε μια στρατηγική υπέρβασης του ίδιου του καπιταλισμού. Οι εργαζόμενες τάξεις, οι νέες γενιές, η ελληνική κοινωνία συνολικά έχουν σήμερα την ευκαιρία όχι μόνο να οραματιστούν αλλά να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον. Να απαιτήσουν μια κοινωνία αλληλεγγύης, ισότητας, ελευθερίας και δικαιοσύνης. Μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση. Μια κοινωνία σοσιαλιστική.
Όλα τα παραπάνω - άμεσα μέτρα αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης, το πολιτικό σχέδιο εξόδου απ΄ την κρίση και η σοσιαλιστική προοπτική αποτελούν για μας οργανικά μέρη μιας ενιαίας αγωνιστικής πορείας. Η αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων και των μακροπρόθεσμων καθηκόντων θα συμβάλει απ΄ τη μια στην παραπέρα απονομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού και από την άλλη, θα ανοίγει το δρόμο για αναζήτηση πειστικών απαντήσεων σε συγκεκριμένα αλλά και θεμελιώδη ζητήματα όπως: Τι παράγουμε και πώς το παράγουμε. Πώς διανέμουμε τον παραγόμενο πλούτο και τι καταναλώνουμε. Πώς αναπαράγουμε την κοινωνία μας και τους εαυτούς μας. Πώς προστατεύουμε και αξιοποιούμε δημιουργικά το περιβάλλον. Πώς αποκτούμε, αναπτύσσουμε και χρησιμοποιούμε τη γνώση προς όφελος της κοινωνίας συνολικά. Πώς ορίζουμε το δημόσιο χώρο και τα συλλογικά αγαθά. Πώς διαφυλάσσουμε την ατομικότητα και την ιδιαιτερότητα του καθενός και της καθεμιάς και συμβάλλουμε στη χειραφέτηση όλων. Πώς αντιλαμβανόμαστε τα κοινωνικά, τα πολιτικά και τα ατομικά δικαιώματα. Πώς συμβάλλουμε να οργανωθεί η δημοκρατία και οι θεσμοί. Πώς προκαλείται και διασφαλίζεται η ολόπλευρη συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων στη διαμόρφωση του τρόπου ζωής τους.
Για να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, για να συγκροτήσει, να επεξεργαστεί και να υλοποιήσει το σχέδιό της, η Αριστερά οφείλει αφ’ ενός να αξιοποιήσει τις πλούσιες εμπειρίες της και τις καλύτερες παραδόσεις και επεξεργασίες της, αλλά ταυτόχρονα να προχωρήσει σε μια τομή σε σχέση με το παρελθόν της.
Για να αποκτήσουν οι ιδέες της Αριστεράς την ηγεμονία στην κοινωνία, είναι αναγκαίο να διαμορφωθούν νέα κριτήρια για την παραγωγή και διανομή του πλούτου. Να αναζητηθεί και να διαμορφωθεί μια νέα αντίληψη για τις σχέσεις ανάμεσα στο κοινωνικό, στο κρατικό και στο ιδιωτικό, σε αντίθεση με τις επιδιώξεις του μεγάλου κεφαλαίου και της λογικής του κέρδους, που θα ενσωματώνει την κρατική παρέμβαση σε ένα συνολικό πολιτικό σχέδιο, που θα αναδεικνύει και θα στηρίζει τη σφαίρα των δημόσιων αγαθών, και ταυτόχρονα θα προβάλει την ανάγκη για βαθιούς μετασχηματισμούς, για ένα άλλο τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας.
Στις συνθήκες της κρίσης αποχτά επείγοντα χαρακτήρα η αλληλεγγύη ανάμεσα στους εργαζόμενους και η οργάνωση του λαού. Πρέπει να πρωτοστατήσουμε ώστε να αναπτυχθεί παντού ένα πνεύμα αντίστασης στο νεοφιλελευθερισμό και την πολιτική που τον υπηρετεί, με στόχο την ενότητα των λαϊκών δυνάμεων, την ενότητα του εργατικού κινήματος και την ενίσχυση της αλληλεγγύης, με προτεραιότητα την υπεράσπιση των πιο αδύναμων, των φτωχών και των φτωχότερων απ΄ τους φτωχούς, που είναι οι άνεργοι, οι άστεγοι και η μεγάλη πλειοψηφία των μεταναστών. Η ενότητα και η αλληλεγγύη προσδίδουν αγωνιστική δύναμη και μπορούν να αποβούν ακατανίκητες. Οφείλουμε να υψώσουμε μια κοινωνική ασπίδα αλληλεγγύης και να εργαστούμε ώστε αυτή να είναι ενεργή παντού, όπου εκδηλώνεται η αυθαιρεσία της εργοδοσίας και του κράτους. Όπου επιχειρείται καταπάτηση δικαιωμάτων, προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, γυναικών και ανδρών, αλλοδαπών και ελλήνων. Ταυτόχρονα χρειάζεται να συμβάλουμε με τις προτάσεις μας και τη δράση μας στην ανάπτυξη διεκδικητικών αγώνων για βελτίωση της θέσης όλων των εργαζομένων, για αύξηση του εισοδήματος των εργατών, των μισθωτών, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων. Για προσλήψεις με στόχο την αύξηση της απασχόλησης σε κοινωνικούς τομείς που υπολειτουργούν (υγεία, παιδεία κ.λπ.) και τη μείωση της ανεργίας.
Στροφή στην οικονομία, με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες, για τη διεύρυνση της σφαίρας των δημόσιων συλλογικών αγαθών σε μια κοινωνία αλληλεγγύης.
Οι αγώνες αυτοί εντάσσονται σ΄ ένα γενικότερο πολιτικό σχέδιο, που αποσκοπεί όχι μόνο να δώσει μια αριστερή απάντηση στην κρίση, αλλά και να αναδείξει την προτεραιότητα των κοινωνικών αναγκών απέναντι στο ιδιοτελές καπιταλιστικό κέρδος, αποκρούοντας τα σχέδια που διαφαίνονται για την επιβολή ενός «ρυθμιζόμενου νεοφιλελευθερισμού», με τη μία ή την άλλη αυταρχική εκδοχή του. Διεκδικούμε την καθιέρωση νέων κριτηρίων για την παραγωγή, την κατανάλωση και τη διανομή του πλούτου. Με ουσιαστική ενίσχυση και θωράκιση των δημοκρατικών θεσμών, με την εγκαθίδρυση θεσμών και μηχανισμών συλλογικού κοινωνικού ελέγχου. Κεντρική σημασία αποχτά η ενίσχυση και διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της χώρας με βάση τις αρχές της αειφορίας και το δεσμευτικό στόχο για πλήρη και ποιοτική απασχόληση, η εξάλειψη της φτώχειας. Επιδιώκουμε την ανάδειξη, στήριξη και διεύρυνση του δημόσιου χώρου και των δωρεάν παρεχόμενων συλλογικών αγαθών.
Η πρότασή μας για τη διεύρυνση του δημόσιου χώρου, για μια στροφή στην οικονομία, με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες, είναι μια πρόταση που μπορεί να συσπειρώσει ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις. Να οδηγήσει σε αμφισβήτηση των κυρίαρχων καπιταλιστικών αντιλήψεων για τις μορφές οργάνωσης της κοινωνίας. Να προβάλει την αναγκαιότητα εναλλακτικών μορφών οργάνωσης της κοινωνικής παραγωγής, που θα κινούνται με κριτήρια και στόχους διαφορετικούς και ανταγωνιστικούς προς τη λογική του καπιταλιστικού κέρδους. Με τον τρόπο αυτό, θα αναδειχτούν νέα ανταγωνιστικά στοιχεία, που αφορούν στο σκοπό της παραγωγής, τα κριτήρια και τους στόχους της ανάπτυξης, τις αξίες και την ποιότητα της ζωής.
Γνωρίζουμε ότι ο αγώνας για την επικράτηση ενός τέτοιου πολιτικού σχεδίου θα είναι μακρύς και δύσκολος. Ο οικουμενικός χαρακτήρας της κρίσης, που διαπλέκει τις οικονομίες όλων των χωρών του κόσμου και την πολιτική που ακολουθεί καθεμιά, αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των πραγμάτων. Έτοιμες συνταγές δεν υπάρχουν, αλλά γνωρίζουμε ότι στην παρούσα φάση, απέναντι στον χρεοκοπημένο νεοφιλελευθερισμό και την πολιτική του, δεν αρκεί να διατυπωθεί απλώς μια άλλη πολιτική ή μια άλλη ρύθμιση, αλλά να αναπτυχθεί ο κοινωνικός και πολιτικός αγώνας που θα δώσει συγκεκριμένο περιεχόμενο, θα διεκδικήσει και τελικά θα υλοποιήσει αυτή την άλλη πολιτική και αυτή την άλλη ρύθμιση.
Η πορεία και η έκβαση του αγώνα για ριζική αλλαγή, θα εξαρτηθεί από τους συσχετισμούς στη χώρα μας και διεθνώς, από τις εξελίξεις στο κοινωνικό πεδίο, τη διαμόρφωση της συνείδησης και την ανάπτυξη της συλλογικής οργάνωσης των εργαζόμενων τάξεων, τους πολιτικούς συσχετισμούς και τη δυνατότητα αλλαγής ή αποφασιστικού επηρεασμού της δομής, της λογικής και της πολιτικής του κράτους.
Κεντρικοί άξονες και κατευθύνσεις της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ για μια στροφή στην οικονομία με κριτήριο τις βασικές κοινωνικές ανάγκες και στόχο τη διεύρυνση της σφαίρας των δημόσιων συλλογικών αγαθών είναι οι εξής: 1. Μέτρα ανακούφισης των εργαζομένων. Ενεργοποίησή και ενίσχυση του ρόλου και των συλλογικών μορφών έκφρασής τους. Ισχυρό κοινωνικό κράτος. Συλλογικά αγαθά προσβάσιμα σε όλους.
Η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού έχει επιφέρει μια βάναυση αναδιανομή πόρων από την εργασία προς το κεφάλαιο. Ταυτόχρονα ενισχύθηκε η υπερσυγκέντρωση των εξουσιών στα εκτελεστικά όργανα, η αυταρχοποίηση των θεσμών και ο περιορισμός των δημοκρατικών δικαιωμάτων στο όνομα της ασφάλειας. Επείγει, κατά συνέπεια, πριν απ΄ όλα η καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων και η μεταφορά δαπανών από τους εξοπλισμούς και άλλους αντιπαραγωγικούς τομείς σε επενδύσεις στην παιδεία, στην υγεία, στην επιστημονική έρευνα, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης. Ταυτόχρονα απαιτείται εισοδηματική πολιτική, που θα ενισχύει το εισόδημα απ΄ την εργασία, πολιτική φορολόγησης του κεφαλαίου και αναμόρφωση της λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Βασικό ωστόσο όπλο για την καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων είναι πρώτα απ΄ όλα η ενεργοποίηση των ίδιων των εργαζομένων, η ανάπτυξη των αγώνων τους, η ενδυνάμωση των συλλογικών μορφών έκφρασής τους, το δυνάμωμα του συνδικαλιστικού κινήματος σε ταξική κατεύθυνση και η διεκδίκηση ενεργού ρόλου στο οικονομικό, στο κοινωνικό και στο πολιτικό πεδίο.
Η αναδιανομή του ΑΕΠ υπέρ της εργασίας, η φορολόγηση των κερδών του κεφαλαίου, των μεγάλων εισοδημάτων και περιουσιών, μια ολοκληρωμένη πολιτική πλήρους απασχόλησης, η πάταξη της διαπλοκής, της διαφθοράς, της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, η ανακατανομή των δημοσίων δαπανών με τη δραστική μείωση των στρατιωτικών εξοπλισμών και της αλόγιστης σπατάλης, είναι σε θέση να εξοικονομήσουν τους αναγκαίους πόρους για την παιδεία και εκπαίδευση, την υγεία, την κοινωνική προστασία, το περιβάλλον και τον φυσικός πλούτος της χώρας. Αυτά τα δημόσια αγαθά, θα παλέψουμε να βρίσκονται έξω από την σφαίρα της ιδιωτικής κερδοσκοπίας, να είναι ποιοτικά, προσβάσιμα από όλους και να παρέχονται δωρεάν. Διεκδικούμε ένα δίκαιο και βιώσιμο, καθολικό, δημόσιο και διανεμητικό συνταξιοδοτικό σύστημα. Ένα ποιοτικά αναβαθμισμένο δημόσιο σύστημα υγείας και περίθαλψης με ισότιμη πρόσβαση όλων. Ένα δημόσιο σύστημα δωρεάν παιδείας και εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο μέχρι τα μεταπτυχιακά, ανοιχτό στην κοινωνία και τα προβλήματά της, όπου η απόκτηση και η προαγωγή της γνώσης θα αξιοποιείται για το κοινό καλό, ενώ η ίδια η γνώση θα διαχέεται σε ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό. 2. Διεύρυνση του δημόσιου χώρου. Προτεραιότητα στα συλλογικά αγαθά. Δημόσιος τομέας στην υπηρεσία της κοινωνίας.
Στόχος μας είναι να διαμορφωθεί ένας δημόσιος χώρος παραγωγής και δημιουργίας συλλογικών κοινωνικών αγαθών, που θα βρίσκονται έξω απ΄ το πεδίο της καπιταλιστικής κερδοσκοπίας και θα είναι άμεσα προσιτά σε όλους. Προτείνουμε μια στρατηγική για την πλήρη επαναφορά ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων στο δημόσιο τομέα, με αφετηρία αυτές που σχετίζονται με τις θεμελιώδεις ανάγκες κοινωνικής αναπαραγωγής, όπως της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της ύδρευσης, των βασικών υποδομών, των συγκοινωνιακών δικτύων και του τραπεζικού συστήματος. Δεν θέλουμε την επιστροφή στον χρεοκοπημένο κρατισμό περασμένων δεκαετιών, που στο όνομα της κοινωνίας εξυπηρετούσε το κεφάλαιο και είχε μετατρέψει το δημόσιο τομέα και τις ΔΕΚΟ σε βάλτο γραφειοκρατίας, ρουσφετιού, συναλλαγής και διαφθοράς. Διεκδικούμε το τυπικά δημόσιο να γίνει πραγματικά δημόσιο και το κρατικό να αποκτήσει ουσιαστικό κοινωνικό περιεχόμενο. Ο δημόσιος χαρακτήρας δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην τυπική μορφή της ιδιοκτησίας αλλά να επεκτείνεται στους στόχους και στα κριτήρια λειτουργίας των αντίστοιχων υπηρεσιών, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μεγιστοποίηση της κοινωνικής αποτελεσματικότητας σε συνθήκες δημοκρατικού κοινωνικού ελέγχου. Στόχος είναι να διαμορφωθεί μια νέα μορφή δημόσιας επιχείρησης, η δράση της οποίας θα τίθεται διαρκώς στην κρίση της κοινωνίας και η κοινωνική αποτελεσματικότητα της οφείλει να αποτυπώνει, ακριβώς, τον κοινωφελή της χαρακτήρα. Η δημόσια σφαίρα διευρύνεται, αλλά, κυρίως, αλλάζει περιεχόμενο και ρόλο, διαμορφώνοντας κριτήρια με βάση τα οποία οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους αρχίζουν να τίθενται πάνω από τα κέρδη και τα ιδιοτελή συμφέροντα. Με αυτόν τον τρόπο η πορεία ανάπτυξης της χώρας συνδέεται με τη συγκρότηση ενός νέου δημόσιου τομέα, ο οποίος δεν θα αποσκοπεί στο κέρδος. Ο τομέας αυτός θα οργανώνεται με μορφές και φορείς οικονομικής δραστηριότητας, που οι σκοποί τους και ο δημοκρατικός τρόπος στην λήψη των αποφάσεων, στον καθορισμό των στόχων και στη γενικότερη λειτουργία τους, θα έρχονται σε αντίθεση με λογικές του συστήματος..3. Παραγωγική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη. Οικολογικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Η ανάπτυξη που σχεδιάζουμε προϋποθέτει ευρύτατη κοινωνική και πολιτική συμφωνία, δημοκρατική συμμετοχή και τον διαρκή κοινωνικό έλεγχο. Προϋποθέτει έναν ριζικά διαφορετικό πολιτικό και κοινωνικό συσχετισμό που μπορεί να αποτυπώνεται σε μια κυβέρνηση με προσανατολισμό και πρόγραμμα την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των εργαζομένων. Πυρήνα της αντίληψής μας αποτελεί η ανάδειξη σε πρωταγωνιστική δύναμη, κοινωνικά και πολιτικά των εργαζομένων. Κεντρικά χαρακτηριστικά της αντίληψής μας είναι:• Η εναρμόνιση με την προτεραιότητα, όχι απλά του σεβασμού, αλλά της ριζικής και διαρκούς βελτίωσης του φυσικού περιβάλλοντος.• Ο αποκεντρωμένος χαρακτήρας, η ισόρροπη οργάνωση (απέναντι στον τωρινό υπερσυγκεντρωτισμό του καπιταλιστικού μοντέλου) και η ήπια κλίμακα, σε αντιστοιχία με το πλουτοπαραγωγικό δυναμικό κάθε περιοχής. Διαφωνούμε ριζικά και με τον υδροκεφαλισμό των μητροπολιτικών και των μεγάλων αστικών κέντρων και με την συγκέντρωση ενός τομέα σε μια περιοχή (π.χ. ενέργεια σε Πτολεμαϊδα και Μεγαλόπολη).• Ο σχεδιασμός στηρίζεται στην ενεργή συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας. Γίνεται κυρίως από τα κάτω προς τα επάνω. Το ίδιο και οι διαδικασίες ελέγχου. Με αξιοποίηση όλων των σύγχρονων εργαλείων ενημέρωσης ώστε να δίνεται η δυνατότητα στη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών να παίρνει ουσιαστικό μέρος στις αποφάσεις. Για να πραγματοποιηθεί μια τέτοια πορεία απαιτείται ολόκληρο πλέγμα νέων θεσμών και διαδικασιών, που θα εξασφαλίζουν τη διάχυση της γνώσης και της πληροφόρησης.
Οι παραπάνω στόχοι οφείλουν να συνδεθούν με μια πολιτική για τη ριζική ανασυγκρότηση της ίδιας της παραγωγικής βάσης της κοινωνίας μας. Αυτή η πολιτική ριζικής ανασυγκρότησης έχει σαν κεντρικό στόχο την ανταπόκριση στις υλικές και πνευματικές ανάγκες της κοινωνίας και την κάλυψη των αναγκών της κοινωνίας.
Αγωνιζόμαστε για να μπει τέλος στην αποδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού. Να μπει τέλος στο μονόπλευρο προσανατολισμό της παραγωγής στα λεγόμενα διεθνώς ανταγωνιστικά αγαθά (όπου το κριτήριο της ανταγωνιστικότητας κυριαρχείται από το φθηνό μεροκάματο).
Αγωνιζόμαστε για να υπάρξει ανάπτυξη τομέων που χρόνια μπλοκαρίστηκαν από τις λογικές του εύκολου κέρδους ή τους καταναγκασμούς της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης (μεταποιητική βιομηχανία, αγροτική βιομηχανία, έρευνα τεχνολογία, καθετοποίηση). Να υπάρξει πλήρης αξιοποίηση του πλουτοπαραγωγικού δυναμικού της χώρας (ενέργεια και ειδικά ήπιες μορφές, ορυκτός πλούτος, έδαφος), συνυπολογίζοντας τον πεπερασμένο χαρακτήρα των φυσικών πόρων.
Επιδιώκουμε να υπάρξει ριζικός αναπροσανατολισμός του σημερινού οικονομικού προφίλ. Μια πολιτική υποκατάστασης των εισαγωγών, ειδικά των βασικών παραγωγικών μέσων και τεχνολογιών αιχμής, από ντόπια παραγωγή είναι αναγκαία για να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα και διαρκώς διευρυνόμενα παραγωγικά ελλείμματα.
Η κατεύθυνση αυτή συνδέεται άρρηκτα με γενναίες επενδύσεις στην παιδεία, στην επιστημονική έρευνα, στην αναζήτηση της καινοτομίας και στον πολιτισμό προκειμένου αυτοί οι τομείς να καταστούν πραγματικός άξονας ανάπτυξης. Οφείλει, ακόμη, να εκσυγχρονίσει και να αναβαθμίσει, με σαφή περιβαλλοντικά κριτήρια, τις παραγωγικές διαδικασίες στη βιομηχανία, στη βιοτεχνία, στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και στις κατασκευές, να προχωρήσει σε γενναία μέτρα για την αναζωογόνηση της υπαίθρου σε όλα τα επίπεδα και να συνδέσει τον ποιοτικά αναβαθμισμένο και περιβαλλοντικά φιλικό τουρισμό ήπιας (και ούτε καν τοπικά κυριαρχικής) κλίμακας με τις παραγωγικές δραστηριότητες.
Η πολιτική για την ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της κοινωνίας μας δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στην πλήρη απασχόληση, στη σταθερή εργασία και σε μισθούς που να εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωση των εργαζομένων. Κύρια παραγωγική δύναμη ήταν και είναι πάντοτε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Ο εμπλουτισμός του περιεχομένου της εργασίας, η ενίσχυση του ρόλου των εργαζομένων στην παραγωγή, η ανάδειξη της πρωτοβουλίας τους και ο καθοριστικός ρόλος τους στη διεύθυνση της παραγωγής μπορούν να συνδυαστούν με τη γενικευμένη παιδεία και την περιβαλλοντικά φιλική χρήση της τεχνολογικής καινοτομίας, απαντώντας έτσι στα περισσότερα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την καλώς εννοούμενη παραγωγικότητα.
Η παραγωγική ανασυγκρότηση που διεκδικούμε οφείλει να συνδέεται αξεδιάλυτα με τον οικολογικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας. Ο οικολογικός μετασχηματισμός είναι μια βαθειά διαδικασία που συνδέεται γενικότερα με το μετασχηματισμό τόσο της χωρικής οργάνωσης (αστικοποίηση, υπερδόμηση) όσο και των πολιτιστικών προτύπων της κοινωνίας (καταναλωτισμός, ατομισμός) όπως έχουν επιβληθεί από τον καπιταλισμό. Αυτός ο βαθύς μετασχηματισμός δεν μπορεί να γίνει μέσα από το λεγόμενο «πράσινο καπιταλισμό», που παραμένοντας στη προτεραιότητα του κέρδους μπορεί στην καλύτερη περίπτωση να φέρνει μερικές δευτερεύουσες αλλαγές, που μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν και παράπλευρες αρνητικές συνέπειες. Το παράδειγμα της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας με καπιταλιστικό τρόπο μέσα από φαραωνικά αιολικά πάρκα, που καταστρέφουν δάση και ολόκληρες περιοχές είναι ενδεικτικό.
Είναι εφικτή, αν ανατραπεί η πρωτοκαθεδρία του κέρδους, μια άλλου τύπου ανάπτυξη συμβατή με τη φύση, που όχι μόνον σέβεται αλλά να βελτιώνει διαρκώς το φυσικό περιβάλλον.
Κατά την παραγωγική ανασυγκρότηση που προτείνουμε και διεκδικούμε, η οικολογική διάσταση διαχέεται: • σε κάθε τομέα της παραγωγικής διαδικασίας, συγκροτώντας ένα οργανικό πλέγμα. • στην ανάπτυξη νέων παραγωγικών δραστηριοτήτων με αντικείμενο την προστασία και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος • στη θεσμική και δημοκρατική θωράκιση του περιβάλλοντος. • στην υιοθέτηση από κάθε κοινωνική δραστηριότητα τεχνικών παραγωγής, κοινωνικής –χωροταξικής οργάνωσης και καταναλωτικών πρακτικών που θα βρίσκονται σε σταθερή αρμονία με τη φύση και το περιβάλλον.
Τελικός στόχος είναι η αποκατάσταση μιας νέας αρμονικής σχέσης ανάμεσα στη φύση και σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες.4. Νέο πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας των θεσμών, της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης.
Το πολιτικό σύστημα της χώρας είναι σε βαθιά κρίση: σε κρίση νομιμοποίησης και αντιπροσώπευσης, σε κρίση των δημοκρατικών θεσμών και της κοινωνικής αντιπροσώπευσης. Η επίθεση του νεοφιλελευθερισμού οδηγεί ολοένα και περισσότερο στη συρρίκνωση των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και στην αμφισβήτηση των ατομικών ελευθεριών. Η όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, η οικονομική κρίση, η αύξηση των ανισοτήτων, η κοινωνική αδικία, η φτώχεια, ο ρατσισμός οδηγούν στη σκλήρυνση του νομικού εποικοδομήματος και στην ενίσχυση των κατασταλτικών μηχανισμών. Παράλληλα η γραφειοκρατία, η διαφθορά, τα φαινόμενα σήψης και η πελατειακή λογική διαπερνούν μεγάλα τμήματα της δημόσιας διοίκησης και δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες για την άσκηση και των πιο στοιχειωδών δικαιωμάτων των πολιτών. Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική ανασυγκρότηση της χώρας χωρίς τη ριζική μεταρρύθμιση του δικαίου, των πολιτικών θεσμών, της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης. Χωρίς την αντιμετώπιση της λογικής της έντασης, της καταστολής και μέτρων έκτακτης ανάγκης στο πλαίσιο και των πολιτικών αντιμετώπισης απ΄ το σύστημα της κρίσης.
Αρχές ενός νέου πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των θεσμών, της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης οφείλουν να είναι, η ισότιμη δυνατότητα πρόσβασης των πολιτών στους θεσμούς και στη διοίκηση, η ουσιαστική δημοκρατία, η κατοχύρωση των κοινωνικών, των πολιτικών και των ατομικών δικαιωμάτων, ο δημοκρατικός προγραμματισμός και έλεγχος, η δημόσια λογοδοσία σε όλα τα επίπεδα και όλους τους τομείς, χωρίς εξαιρέσεις και «παραγραφές» που νομιμοποιούν τόσο τη διαφθορά όσο και την ανευθυνότητα. Διεκδικούμε τη διεύρυνση και την εμβάθυνση της δημοκρατίας. Την επέκταση των πεδίων δημοκρατικής συμμετοχής και τη διεύρυνσή της σ΄ όλες τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Την πλήρη ελευθερία της έκφρασης. Την καταπολέμηση των πρακτικών χειραγώγησης του λαού από τα ΜΜΕ. Οι συχνότητες είναι κοινωνική ιδιοκτησία και δεν μπορεί να παραχωρούνται στα ιδιωτικά συμφέροντα. Είναι απαραίτητο να τερματιστεί το καθεστώς της διαπλοκής.
Διεκδικούμε τον εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος. Την συνταγματική κατοχύρωση και προστασία των δημόσιων αγαθών (παιδεία, υγεία, περιβάλλον, πρόνοια), του διαχωρισμού της εκκλησίας από το κράτος, του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής. Διεκδικούμε, επίσης, αιρετή Αυτοδιοίκηση σε όλα τα επίπεδα, που θα λειτουργεί με εγγυημένους οικονομικούς πόρους, θα είναι διοικητικά ανεξάρτητη και δημοκρατικά ελεγχόμενη απ΄το λαό. Σε άμεση συνάρτηση με τα παραπάνω, διεκδικούμε μια σύγχρονη, αποκεντρωμένη και αποτελεσματική δημόσια διοίκηση που θα λειτουργεί στην υπηρεσία και υπό τον έλεγχο των πολιτών και ταυτόχρονα θα είναι θωρακισμένη απέναντι στα μεγάλα συμφέροντα και την πελατειακή λογική. 5. Αναζωογόνηση και στήριξη της καλλιτεχνικής και πνευματικής παραγωγής.
Η πολιτιστική κρίση που βιώνουμε έχει τις ρίζες της στις αντιθέσεις του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και της βαθιάς κρίσης των κυρίαρχων αξιών και ιδεών του νεοφιλελευθερισμού. Οι συνέπειες της πολιτιστικής κρίσης εκτείνονται σ΄ όλη την κοινωνία και πλήττουν με ιδιαίτερη δριμύτητα τις εργαζόμενες τάξεις και τη νεολαία. Οι πολιτιστικές αξίες, ο αθλητισμός, τα καταναλωτικά πρότυπα, τα πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς, ο τρόπος ζωής που προβάλλονται απ΄ την άρχουσα τάξη και τα καλλιτεχνικά ρεύματα που στηρίζει και κυρίως η μαζική κουλτούρα και υποκουλτούρα που προωθεί, με κύρια οχήματα τα ΜΜΕ, αποσκοπούν τελικά στην εξυπηρέτηση των αναγκών της καπιταλιστικής αγοράς και των μακροπρόθεσμων συμφερόντων του συστήματος.
Η ανάπτυξη της προσωπικότητας, των δυνάμεων και ικανοτήτων του ανθρώπου, της πνευματικής και ψυχικής καλλιέργειας. Η στήριξη των ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών. Η αναζωογόνηση και ο εμπλουτισμός της πνευματικής παραγωγής. Η εξασφάλιση του πλουραλισμού και της ελευθερίας έκφρασης των καλλιτεχνών. Η εξασφάλιση των όρων και των προϋποθέσεων για τη συμμετοχή όλων στην πολιτιστική παραγωγή και στον αθλητισμό. Η οργανική ένταξη των προϊόντων του πολιτισμού στη ζώσα καθημερινότητα των πολιτών, αποτελούν σήμερα για την ριζοσπαστική Αριστερά ζητήματα πρώτης προτεραιότητας και χαρακτηριστικά που θα μετατρέψουν τον πολιτισμό σε όρο για μια νέα κοινωνική ανάπτυξη και ουσιώδη προϋπόθεση της κοινωνικής αλλαγής. Στόχος μας ο σοσιαλισμός
Απ΄ όλα τα παραπάνω είναι καθαρό ότι το πολιτικό μας σχέδιο και οι προγραμματικές θέσεις μας βρίσκονται:• Σε πλήρη αντιπαράθεση με τη νεοφιλελεύθερη μορφή του σύγχρονου καπιταλισμού και με ό,τι συγκροτεί τόσο αυτή τη μορφή όσο και τον ίδιο τον καπιταλισμό σε επίπεδο παραγωγικών σχέσεων, αξιών, οικονομίας, πολιτικής και θεσμών. • Σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική της εμπορευματοποίησης και της ιδιωτικοποίησης, της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, της απελευθέρωσης των αγορών και της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων.• Σε αντιπαράθεση με τη νεοφιλελεύθερη αρχιτεκτονική της ΟΝΕ, με τους καταναγκασμούς και τους ασφυκτικούς περιορισμούς που έχει επιβάλει ο κυρίαρχος συσχετισμός δυνάμεων τόσο στο πλαίσιο της Ευρώπης όσο και στο σύνολο των διεθνών θεσμών και οργανισμών.
Σήμερα οι θεσμοί και οργανισμοί αυτοί, κατά κανόνα αντί να υπηρετούν την ειρήνη και τη συνεργασία των λαών, έχουν καταστεί μοχλοί που πιέζουν προς την κατεύθυνση της διεξαγωγής ή της νομιμοποίησης πολέμων όπως και μηχανισμοί που προωθούν ή προστατεύουν τη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και την ηγεμονία των ΗΠΑ.
Ο καπιταλισμός γενικά και στην νεοφιλελεύθερη μορφή του ειδικότερα είναι το σύστημα που οδηγεί αναπότρεπτα σε ακραίες μορφές την κοινωνική πόλωση, σε περιβαλλοντικές κρίσεις και σε πολεμικές επεμβάσεις. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε αλλά αντίθετα ξεκινάμε απ΄ την πραγματικότητα ότι τα ανταγωνιστικά ταξικά συμφέροντα είναι που καθορίζουν το οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον και τις αντίστοιχες ιδέες και πολιτικές συμπεριφορές. Το σχέδιο και οι προτάσεις μας, κατά συνέπεια, δεν αντιπαρατίθενται απλώς στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική μήτρα του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Ταυτόχρονα ορίζουν ένα αντικαπιταλιστικό πεδίο κοινωνικών και πολιτικών αγώνων, ένα πεδίο αγώνων που διεκδικούν μια συνολική ριζική αλλαγή σε εθνικό επίπεδο, όπως και παράλληλα μια συνολική ριζική αλλαγή στο επίπεδο της Ευρώπης και του κόσμου.
Στρατηγικός στόχος του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς είναι ο σοσιαλισμός στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στον κόσμο. Στις σημερινές συνθήκες η επικαιρότητα του σοσιαλισμού αναδεικνύεται πλατιά, κινητοποιώντας δυνάμεις σε διαρκώς ευρύτερη κλίμακα. Ο αγώνας μας για το σοσιαλισμό δεν μπορεί παρά να κινείται στο έδαφος των ταξικών αντιθέσεων και συγκρούσεων και να στοχεύει στην αλλαγή των παραγωγικών σχέσεων, την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, την κοινωνική απελευθέρωση, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να προκύψει παρά από τη δράση, την ενεργό συμμετοχή, την πλατιά συναίνεση της πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού. Ο σοσιαλισμός για τον οποίο παλεύουμε, αξιοποιώντας τη θετική και αρνητική εμπειρία του παρελθόντος, αντλεί την έμπνευση και το περιεχόμενό του απ΄ το μέλλον και θα κινείται στο έδαφος της πλήρους εξασφάλισης και της συνεχούς διεύρυνσης των πολιτικών, κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών όλων των πολιτών. Το κεντρικό καθήκον του ΣΥΡΙΖΑ, είναι να συμβάλλει συστηματικά στην ενεργοποίηση και στη συσπείρωση των ταξικών και λαϊκών δυνάμεων, που υφίστανται την εκμετάλλευση και την καταπίεση του καπιταλισμού. Να συνθέσει τα αιτήματά τους σε μια συνεκτική πολιτική στρατηγική, που αποσκοπεί στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας ισότητας, ελευθερίας και δικαιοσύνης, μιας κοινωνίας σοσιαλιστικής, στην οποία οι εργαζόμενοι, οι λαϊκές τάξεις θα αναλάβουν οι ίδιοι τη διεύθυνση της κοινωνίας. Β. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΠΑΛΗΣ
Οι δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, μέσα κι έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ, έχουν την υποχρέωση να αναλάβουν το ρόλο και τις ευθύνες τους απέναντι στις κοινωνικές δυνάμεις που πλήττονται και έχουν κάθε λόγο να θέλουν να αγωνιστούν για την ανατροπή των αντιλαϊκών πολιτικών και της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται στη συντριπτική πλειοψηφία των μελών της κοινωνίας μας, που έχει την ανάγκη, το κίνητρο και τη δύναμη να συγκροτήσει και να στηρίξει μια νέα πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία με πυρήνα τη Ριζοσπαστική Αριστερά, ικανή να επιβάλει μια προοδευτική διέξοδο από την κρίση και την προοπτική της υπέρβασης του ίδιου του καπιταλισμού.
Σε αυτήν τη συντριπτική πλειοψηφία ανήκει ο κόσμος της μισθωτής εργασίας, που αποτελεί την συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας, ο κόσμος της επισφάλειας και της ανεργίας, ο κόσμος της γνώσης και του πολιτισμού, ο κόσμος των μικρών και μεσαίων αγροτών, ο κόσμος της αυτοαπασχόλησης και γενικά της μικροπαραγωγής. Με δυο λόγια την κοινωνική και πολιτική βάση των αλλαγών, που χρειάζεται ο τόπος και η κοινωνία, αποτελούν οι εργαζόμενες τάξεις, εκείνες που κατεξοχήν παράγουν αγαθά, γνώση και υπηρεσίες, ολόκληρο τον πλούτο της κοινωνίας μας, αλλά και εκείνες που ταυτόχρονα υφίστανται την εκμετάλλευση της εργασίας τους και την πολύπλευρη καταπίεση, πληρώνοντας όλες τις συνέπειες της αντικοινωνικής πολιτικής των κυβερνήσεων του δικομματισμού.
Στην ίδια πλειοψηφία ανήκουν οι νέοι με τα δικά τους αιτήματα για δημόσια παιδεία, καλύτερη μόρφωση, επαρκή κατάρτιση και αξιοπρεπή είσοδο στην εργασία, οι γυναίκες με τις δικές τους ανάγκες και τα δικά τους αιτήματα ισότητας και χειραφέτησης, οι μετανάστες συμπολίτες μας με τους δικούς τους αγώνες για το δικαίωμα στη μόρφωση, την εργασία, την υγεία, την κοινωνική προστασία και το πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας.
Μαζί με αυτήν τη συντριπτική πλειοψηφία και στο πλαίσιο της, διεκδικούμε να συμβάλουμε στην οικοδόμηση μιας Ελλάδας που παράγει και δημιουργεί, μιας Ελλάδας που αναπτύσσει στέρεες σχέσεις φιλίας και συνεργασίας με τους γειτονικούς λαούς, μιας Ελλάδας που στο πλαίσιο της Ευρώπης συντάσσεται με τους λαούς και τους αγώνες τους, αγώνες που αποσκοπούν στη διεύρυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων και την κοινωνική αλληλεγγύη, την ισότητα και την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη. Μαζί με αυτήν τη συντριπτική πλειοψηφία και στο πλαίσιό της διεκδικούμε να συμβάλουμε στην οικοδόμηση ενός ειρηνικού και δίκαιου κόσμου, συμφιλιωμένου με τη φύση, τον κόσμο της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της κοινωνικής απελευθέρωσης, δηλαδή τον κόσμο του σοσιαλισμού.
Και το πρώτο ίσως βήμα για να αρχίσουμε να πραγματοποιούμε αυτόν το στόχο είναι να συμβάλουμε στην οικοδόμηση μιας συνολικά νέας αντίληψης, που θα αναδεικνύει την αξία των κοινών αγαθών και του δημόσιου συμφέροντος. Θα αρνείται αποτελεσματικά την υποταγή τους στο αγοραίο, στο ανταλλάξιμο και στο κερδοσκοπικό. Με τις λέξεις που κατέστησε δίκαια διάσημες το παγκόσμιο κοινωνικό φόρουμ, αυτή είναι ακριβώς η αντίληψη που θέτει συστηματικά τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη, η αντίληψη που ανοίγει τον δρόμο, ώστε ο νέος κόσμος που επιδιώκουμε να καταστεί πράγματι εφικτός.
Οι στόχοι πάλης και οι προγραμματικοί άξονες του ΣΥΡΙΖΑ, διαμορφώνονται ως εξής:
1. Εργασιακά, οικονομικά, κοινωνικά δικαιώματα της εργατικής τάξης και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων.Η Ελλάδα παρουσίασε την τελευταία δεκαετία υψηλούς (πραγματικούς ή και πλασματικούς) ρυθμούς ανάπτυξης. Ωστόσο, η κατάσταση της εργατικής τάξης και των άλλων πλατιών λαϊκών στρωμάτων χειροτέρευσε δραματικά.
Η εργατική τάξη και τα άλλα πλατιά λαϊκά στρώματα της χώρας μας, βρίσκονται αντιμέτωπα με τη σφοδρότερη επίθεση των τελευταίων χρόνων στα δικαιώματά τους. Η κυβέρνηση της ΝΔ, «πατώντας» στο έδαφος που καλλιέργησαν, πριν απ’ αυτήν, οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, επιχειρεί να εφαρμόσει σ’ όλη τους την έκταση, τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που υποδείχνουν η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ και οι κάθε λογής διεθνείς καπιταλιστικοί οργανισμοί.
Η ανεργία παραμένει η μεγάλη μάστιγα που πλήττει εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, με κύρια θύματα τις γυναίκες και τους νέους. Το επίπεδο της απασχόλησης στην Ελλάδα είναι μαζί με την Πορτογαλία το χαμηλότερο στην Ε.Ε. των 15.
Η ελαστική απασχόληση παίρνει μορφές που τίθεται πλέον το ερώτημα πότε ένας εργαζόμενος πρέπει να θεωρείται απασχολούμενος. Τα όρια της μερικής απασχόλησης και των άτυπων μορφών φτάνουν μέχρι ελάχιστες ώρες την εβδομάδα, αλλά και μέχρι την μορφή του stand-by ή της απασχόλησης σε κενά (ρεπό), ακόμη και σε απασχόληση χωρίς μισθό, αλλά μόνο με φιλοδώρημα (couriers, pitsa-boys κλπ).
Η μερική και γενικότερα η ελαστική απασχόληση, οδηγεί σε νέους τύπους εργαζομένων, που τελικά είναι μερικά εργαζόμενοι, μερικά αμειβόμενοι, αλλά και μερικά ασφαλισμένοι, που μάλλον δεν πρόκειται να πάρουν ποτέ σύνταξη.Η διαρκής λιτότητα και η ανεξέλεγκτη ακρίβεια συνθλίβουν τα λαϊκά εισοδήματα και το επίπεδο ζωής των εργαζομένων.
Η κατάσταση αυτή επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι η οικονομική ανάπτυξη και μεγέθυνση δεν είναι ταξικά ουδέτερη, δεν παράγει «αυτόματα» θετικά αποτελέσματα για τον κόσμο της εργασίας. Η βίαιη αναδιανομή του πλούτου, που εφαρμόζεται στην πράξη σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, ενισχύει πολλαπλασιαστικά τη δύναμη του κεφαλαίου.
Σημασία, επομένως, δεν έχει μόνο ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ (που κι αυτός σήμερα συνθλίβεται από την κρίση), αλλά, κυρίως, το πώς επιτυγχάνεται αυτή η αύξηση (παραγωγή) και ακόμη περισσότερο, το πώς ο επιπλέον πλούτος – που είναι πλούτος κοινωνικός – μοιράζεται στους παραγωγούς (διανομή).
Η ίδια η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι η πλήρης και ποιοτική απασχόληση, η οριστική καταπολέμηση της ανεργίας δεν πρόκειται να επιτευχθούν «αυτόματα», ούτε στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος. Η επίτευξή τους προϋποθέτει κοινωνικές αλλαγές, κοινωνικούς συσχετισμούς τέτοιους που θα προκρίνουν σχέσεις παραγωγής και διανομής σε όφελος της εργασίας και θα οδηγήσουν τελικά στην υπέρβαση και του ίδιου του καπιταλιστικού εκμεταλλευτικού συστήματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι οι απαιτούμενες ριζικές αλλαγές στους συσχετισμούς δύναμης, είναι αλληλένδετα δεμένες με τη στήριξη των αγώνων του λαϊκού και κοινωνικού κινήματος, με την ενίσχυση της πολιτικοποίησής τους και την καθημερινή προσπάθεια για κοινή δράση και πολιτική συνεργασία. Οι προτάσεις μαςα. Ανεργία – ΕργασίαΟ ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι η δραστική μείωση της ανεργίας και η πλήρης και σταθερή εργασία είναι συνυφασμένες με την προώθηση μιας αντι-νεοφιλελεύθερης πολιτικής με ορίζοντα και κατεύθυνση το σοσιαλισμό.Ο στόχος της πλήρους απασχόλησης και των ποιοτικών θέσεων εργασίας πρέπει να ξαναγίνει κεντρικός στόχος της οικονομικής πολιτικής.
Στην κατεύθυνση αυτή προτείνουμε και διεκδικούμε:• Μαζικές προσλήψεις στην υγεία, την εκπαίδευση και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Άμεσο πρόγραμμα δημιουργίας 100.000 νέων θέσεων εργασίας με στόχο να αποτραπεί η άνοδος της ανεργίας από την κρίση και να βελτιωθεί το επίπεδο των υπηρεσιών στα νοσοκομεία, σχολεία, Ταμεία και οργανισμούς κοινωνικής πολιτικής και πρόνοιας.• Θέσπιση και έλεγχο εφαρμογής του 35ωρου – 7ωρου – 5νθήμερου χωρίς μείωση αποδοχών, με ειδικά μέτρα για τη στήριξη εφαρμογής του μέτρου στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.• Απαγόρευση των ομαδικών και μεμονωμένων απολύσεων στις κερδοφόρες επιχειρήσεις, αλλά και των «αναιτιολόγητων» απολύσεων σε όλες τις επιχειρήσεις. Απαγόρευση απολύσεων εργαζομένων άνω των 50 ετών και του μόνου εργαζόμενου γονέα. Όποια επιχείρηση επιδιώκει απολύσεις, υποχρεούται σε άνοιγμα των βιβλίων της και διαχειριστικό έλεγχο με τη συμμετοχή των εργαζομένων. • Αύξηση των αποζημιώσεων για τις απολύσεις. Εξίσωση της αποζημίωσης απόλυσης των εργατών με αυτή των υπαλλήλων. Η προειδοποίηση της απόλυσης να μην επιφέρει μείωση της δικαιούμενης αποζημίωσης.• Κατάργηση όλων των αρνητικών διακρίσεων σε βάρος των νέων, που έχουν θεσπισθεί από το 1992 μέχρι σήμερα.• Ασφαλιστική και υγειονομική κάλυψη των ανέργων κατά τη διάρκεια της ανεργίας. • Ειδικά μέτρα για τους μακροχρόνια άνεργους και τους άνεργους άνω των 50 ετών. • Ίση αμοιβή για ίση εργασία και πλήρης ισότητα εργασιακών δικαιωμάτων για τα δύο φύλα.• Γονεϊκές άδειες δύο ετών για ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και χωρίς συμψηφισμό με το δικαίωμα για μειωμένο ωράριο. Μετά τη γονεϊκή άδεια η επιστροφή να γίνεται στο ίδιο επίπεδο εργασίας (θέση ευθύνης), χωρίς μείωση αποδοχών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Σεμινάρια επανένταξης.• Κοινωνικά μέτρα κατά τη διάρκεια της ανεργίας, με κάλυψη από τον κρατικό Προϋπολογισμό, όπως:- Επιδότηση ενοικίου ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση.- Αναστολή των δανειακών υποχρεώσεων στις τράπεζες για στεγαστικά δάνεια.- Απαγόρευση πλειστηριασμού για 1η κατοικία.- Απαγόρευση διακοπής νερού και ηλεκτρισμού.- Απαλλαγή από δημοτικά τέλη.- Χορήγηση κάρτας απεριορίστων διαδρομών στα μέσα μαζικής μεταφοράς και εκπτωτικής πολιτιστικής κάρτας.β. Εργασιακές σχέσεις – εργατική νομοθεσίαΟ αγώνας για την πλήρη, σταθερή και ασφαλή εργασία για όλους και όλες, είναι η απάντηση της Αριστεράς στο νεοφιλελεύθερο σχέδιο της γενίκευσης της επισφαλούς απασχόλησης και της εργασιακής περιπλάνησης, που θίγει πρώτα από όλους τη νεολαία, τη γενιά των 700 ευρώ και τις γυναίκες.Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει και διεκδικεί:• Κατάργηση όλων των ελαστικών, μερικών και άτυπων μορφών εργασίας, που έχουν καθιερωθεί με αλλεπάλληλους νόμους των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. τα τελευταία 20 χρόνια και αντικατάστασή τους από σχέσεις πλήρους απασχόλησης. Μέχρι την κατάργηση της μερικής απασχόλησης, οι μερικά απασχολούμενοι και κάτω των 4 ωρών ασφαλίζονται τουλάχιστον με την ασφαλιστική κλάση (ένσημο) που αντιστοιχεί στα κατώτατα όρια μισθών και ημερομισθίων της ΕΓΣΣΕ.• Αντικατάσταση των συμβάσεων έργου, των συμβάσεων ορισμένου χρόνου και προσωρινής απασχόλησης με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Τακτοποίηση με συμβάσεις αορίστου χρόνου στον ιδιωτικό τομέα και με ενιαία σχέση μονίμου υπαλλήλου στο Δημόσιο όλων των σημερινών συμβασιούχων, που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Κατάργηση έκτοτε του θεσμού του συμβασιούχου.
Διαμόρφωση τριών ισότιμων στα δικαιώματα μορφών εργασίας:1. Μόνιμη – Ενιαία – Πλήρης σχέση εργασίας στο Δημόσιο-ΟΤΑ-ΝΠΔΔ. 2. Σταθερή – τακτική – Ενιαία – Πλήρης εργασία με βάση τους Οργανισμούς – Κανονισμούς, που έχουν υπογραφεί με ΣΣΕ στις ΔΕΚΟ.3. Σταθερή – Τακτική – Ενιαία – Πλήρης εργασία με συμβάσεις αορίστου χρόνου στον ιδιωτικό τομέα.• Άμεση άρση του Προεδρικού Διατάγματος 164/2004 «Παυλόπουλου». • Κατάργηση των αντεργατικών νομοθετικών ρυθμίσεων και οδηγιών της Ε.Ε. (οδηγία Μπολγκενστάιν, flexicurity, διευθέτηση συνολικού χρόνου απασχόλησης, ενοικίαση εργαζομένων, προγραμμάτων stage, συμβάσεων έργου κλπ).• Κατάργηση των υπεργολαβιών στον δημόσιο τομέα και κάλυψη των διαρκών και μόνιμων αναγκών με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού.• Εφαρμογή του νόμου 3488/2006 για την Ίση Μεταχείριση Ανδρών και Γυναικών στους χώρους εργασίας, που αναφέρεται και στην καταδίκη της σεξουαλικής παρενόχλησης.• Ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου και εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, ιδιαίτερα Επιθεωρήσεις Εργασίας, ΙΚΑ, ΟΑΕΔ κλπ και θεσμοθέτηση της συμμετοχής εκπροσώπων των Συνδικάτων και των εργαζομένων στην Επιχείρηση στις ελεγκτικές διαδικασίες.• Καταπολέμηση της εργοδοτικής ασυδοσίας στους χώρους δουλειάς, κατοχύρωση της συνδικαλιστικής ελευθερίας και σεβασμό του ρόλου και των δικαιωμάτων των Συνδικάτων και των εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση και τον χώρο εργασίας.• Επέκταση της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας σε νέες κατηγορίες, κυρίως νέων, που εργάζονται με άτυπες και ελαστικές μορφές απασχόλησης. Αντιμετώπιση της ευελιξίας ως μέσου απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων. • Ενίσχυση των συλλογικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις μικρές επιχειρήσεις αλλά και καθιέρωση του θεσμού του εκπροσώπου των εργαζομένων με καθολική ψηφοφορία στις επιχειρήσεις άνω των 5 εργαζομένων, όταν δεν υπάρχει άλλη συλλογική εκπροσώπηση.• Καθιέρωση του συνδικαλιστικού εκπροσώπου από συνδικαλιστική οργάνωση (πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια), για κάθε εργασιακό χώρο σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 10 εργαζόμενους.• Αναγνώριση των θεσμών των συμβουλίων των εργαζομένων και της συνδικαλιστικής εκπροσώπησης σε επίπεδο ομίλου επιχειρήσεων.• Αναβάθμιση του ρόλου του δημόσιου, κοινωνικού και ενιαίου χαρακτήρα του ΟΑΕΔ, με συμμετοχή του κράτους στη χρηματοδότησή του και των επιχειρήσεων, οι οποίες καταβάλουν πρόσθετη εισφορά όταν απολύουν εργαζόμενους ανάλογη με τα χρόνια ασφάλισής τους.• Δημόσια κέντρα προώθησης της απασχόλησης και αντιμετώπισης της ανεργίας στο Κέντρο και την Περιφέρεια. Κατάργηση των ιδιωτικών μαγαζιών «ευρέσεως» εργασίας και ενοικίασης εργαζομένων.γ. Μισθοί – ΣυντάξειςΌπως προκύπτει από το σύνολο σχεδόν των σχετικών μελετών, οι μισθοί των εργαζομένων επί χρόνια αυξάνονται με ρυθμό χαμηλότερο απ’ ό,τι η παραγωγικότητα της εργασίας, με αποτέλεσμα να καταλήγει στους εργαζόμενους ολοένα μικρότερο μέρος του παραγόμενου πλούτου.Το μερίδιο της εργασίας στο ΑΕΠ, από 58% την περίοδο 1981-1985, έπεσε στο 44% την περίοδο 2004-2006. Η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού στην Ελλάδα υστερεί κατά 17% του μέσου όρου της Ε.Ε. των 15 (Eurostat 2007), ενώ ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα παραμένει ο μικρότερος μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. των 15, όπου ο μέσος κατώτατος μισθός ανέρχεται σε 1.184 ευρώ.Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει και διεκδικεί:• Μισθούς και συντάξεις που θα επιτρέπουν ο καθένας να ζει με αξιοπρέπεια και ασφάλεια. • Κατάργηση κάθε νομοθετικής ή άλλης προσπάθειας φαλκίδευσης των Κανονισμών Εργασίας και των αμοιβών. Υπεράσπιση του θεσμού των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων και των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας σ’ όλα τα επίπεδα. Επιχειρησιακών, Κλαδικών και της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), που καλύπτει τα κατώτερα όρια αποδοχών (μεροκάματα – μισθοί ασφάλειας).• Άμεση εξίσωση των κατώτερων αποδοχών με τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ-15, που έχουν καθιερώσει κατώτερες αποδοχές και σε συνδυασμό με τις διορθωτικές αυξήσεις να διαμορφωθούν στα 1.300 € τον μήνα. Άμεση καταβολή σε όλους τους εργαζόμενους μηνιαίων διορθωτικών αυξήσεων 300 ευρώ το 2009 και εφεξής, ως ελάχιστο μέτρο άμυνας του εργατικού εισοδήματος απέναντι στην κρίση.• Καθιέρωση γνήσιας ΑΤΑ για μισθούς – ημερομίσθια – συντάξεις, ως ελάχιστη διασφάλιση απέναντι στην ακρίβεια. • Διαμόρφωση εργατικού τιμάριθμου που θα αποτυπώνει τις πραγματικές αυξήσεις στα βασικά είδη κατανάλωσης της εργατικής οικογένειας.• Αναπροσαρμογή αποδοχών στα πλαίσια των Επιχειρησιακών και Κλαδικών Συμβάσεων, αλλά και των συντάξεων σε ποσοστά που θα συνυπολογίζουν, εκτός των άλλων αιτημάτων και δεδομένων τουλάχιστον τον πληθωρισμό, τη συμμετοχή στην αύξηση του ΑΕΠ και της παραγωγικότητας (σε συνολικά μεγέθη).• Κατώτερη σύνταξη ίση τουλάχιστον με 20 ημερομίσθια της ΕΓΣΣΕ για την κύρια σύνταξη και 5 για την επικουρική και επάνοδος της κύριας σύνταξης στο 80% των συντάξιμων αποδοχών.• Οι αναπροσαρμογές όλων των συντάξεων να γίνονται το λιγότερο, με βάση τις αυξήσεις των εν ενεργεία εργαζομένων.• Επίδομα ανεργίας ίσο με το 80% των αποδοχών και επιδότηση για όλο το διάστημα της ανεργίας, με κατώτερο όριο το 80% των κατώτερων αποδοχών της ΕΓΣΣΕ. Ειδικό επίδομα ανεργίας για τους νέους και νέες, που γράφονται στις λίστες του ΟΑΕΔ. • Καθορισμός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος στο ύψος του 80% των κατώτερων αποδοχών της ΕΓΣΣΕ, ώστε να εξασφαλίζεται ότι όλοι οι πολίτες έχουν εισόδημα που υπερβαίνει το όριο της φτώχειας.• Παροχή επιδόματος ανεργίας και συνοδευτικών δικαιωμάτων χωρίς προϋποθέσεις σε γυναίκες που διέκοψαν για μεγάλο χρονικό διάστημα την εργασία τους λόγω φροντίδας ανηλίκων ή ατόμων με ειδικές ανάγκες και για το διάστημα αυτό.δ. Καταπολέμηση της ΑκρίβειαςΗ Ελλάδα σήμερα έχει γίνει μια από τις ακριβότερες χώρες της Ε.Ε., ενώ έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας, τα χειρότερα επίπεδα κοινωνικής προστασίας και μισθούς – συντάξεις σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα.Το μέτωπο για μια ουσιαστική αναδιανομή του πλούτου και την αύξηση των μισθών και συντάξεων, είναι βασικό μέτωπο των κοινωνικο-ταξικών αναμετρήσεων. Ταυτόχρονα, βασική κατεύθυνσή μας αποτελεί η απόφασή μας να ανοίξουμε μέτωπο κατά της ακρίβειας, με έλεγχο των τιμών στις πηγές διαμόρφωσης του κόστους των προϊόντων και υπηρεσιών, με πραγματικά μέτρα κατά των μονοπωλιακών και ολιγοπωλιακών καταστάσεων στην αγορά, με την απαίτηση για ένα γνήσιο τιμάριθμο που θα αποτυπώνει τις πραγματικές αυξήσεις στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει και διεκδικεί:• Ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για το ουσιαστικό, αυστηρό και αποτελεσματικό χτύπημα των κάθε λογής καρτέλ, των ολιγοπωλιακών και εναρμονισμένων πρακτικών στην αγορά, ως προς τις τιμές, την ποιότητα, την ασφάλεια και την υγιεινή προϊόντων και υπηρεσιών.• Συντονισμό των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους ( ΕΦΕΤ, Γενικό Χημείο, υπουργείο Γεωργίας, φοροεισπρακτικοί – φοροελεγκτικοί – εισφοροελεγκτικοί μηχανισμοί κλπ) για κοστολογικό έλεγχο σε όλα τα στάδια από την παραγωγή και την εισαγωγή ως την κατανάλωση. Θεσμοθέτηση εργατικού και λαϊκού ελέγχου στις πηγές διαμόρφωσης του κόστους και των τιμών.• Αυστηρό κοστολογικό έλεγχο σε όλα τα στάδια διύλισης και εμπορίας των πετρελαιοειδών. Να τεθεί οροφή στις τιμές τους από τη διύλιση και το εμπόριο μέχρι τον καταναλωτή.• Επαναφορά της υποχρέωσης του κράτους να παρεμβαίνει στη διαμόρφωση των τιμών, να επιβάλλει ελεγχόμενα ποσοστά κέρδους, επαναφέροντας, όπου χρειάζεται, αγορανομικές διατάξεις, που καταργήθηκαν συστηματικά από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ στο όνομα της «ελεύθερης» αγοράς.• Παροχή έκτακτων βοηθημάτων σε περιόδους αύξησης της ακρίβειας, ιδιαίτερα για τους άνεργους, τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους χαμηλόμισθους.• Μείωση του κόστους διαβίωσης με την επαναφορά του δημόσιου ελέγχου σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας (ενέργεια, μεταφορές, ύδρευση, τηλεπικοινωνίες), υποστήριξη της δημόσιας δωρεάν παιδείας σε όλες τις βαθμίδες, διεύρυνση του δημόσιου δωρεάν συστήματος υγείας-πρόνοιας, εξασφάλιση επαρκών και ποιοτικών κοινωνικών υπηρεσιών για τη φροντίδα και τη μέριμνα.• Προώθηση κοινωνικής πολιτικής στέγασης μέσω ΟΕΚ, ο οποίος χρειάζεται να μετεξελιχθεί σε ένα εργαλείο παραγωγής κοινωνικής στέγης, προνομιακής δανειοδότησης των εργατοϋπαλλήλων και πολύπλευρης στήριξης της νέας γενιάς. Προώθηση ενός μεγάλου προγράμματος κατασκευής ποιοτικών, φτηνών και φιλικών προς το περιβάλλον κατοικιών. Οικονομική στήριξη του προγράμματος αυτού με σταθερό πόρο από τον κρατικό Προϋπολογισμό.• Δραστική μείωση της ψαλίδας μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή.• Είσοδο των συνεταιρισμών σε όλο το κύκλωμα παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας αγροτικών προϊόντων.• Ενίσχυση καταναλωτικών κινημάτων και οργανώσεων. 2. Μια δημόσια και καθολική κοινωνική ασφάλισηΗ αποδόμηση, ιδιωτικοποίηση και συρρίκνωση του συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης, είναι μια τραγική συνέπεια της πολιτικής του νεοφιλελευθερισμού στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Οι πολιτικές που υλοποιούνται στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ, του Συμφώνου Σταθερότητας και της διαδικασίας απορύθμισης της αγοράς εργασίας, οδηγούν στη μείωση τόσο των κρατικών δαπανών, για τις λεγόμενες δημοσιονομικές προσαρμογές, όσο και των εργοδοτικών εισφορών, για την αύξηση της κερδοφορίας και της «ανταγωνιστικότητας» του κεφαλαίου.Η συρρίκνωση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων και των συντάξεων, η ιδιωτικοποίηση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και η εμπλοκή των αποθεματικών των Ασφαλιστικών Ταμείων στις φούσκες των Χρηματαγορών και των δομημένων ομολόγων, αποτέλεσαν εργαλεία για την αλλαγή του χαρακτήρα των ασφαλιστικών συστημάτων.
Στην Ελλάδα η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο με τη λεηλασία των αποθεματικών της κοινωνικής ασφάλισης, μέσω της για δεκαετίες υποχρεωτικής άτοκης κατάθεσής τους σε ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας και μέσω της διαρκούς καταλήστευσης των πόρων της κοινωνικής ασφάλισης με την εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή, τη μαύρη εργασία και την μη απόδοση βεβαιωμένων εισφορών από το Κράτος και τη μεγάλη εργοδοσία στα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Τον πιο πρόσφατο, αλλά και πιο απειλητικό για τον δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος, κίνδυνο αποτελούν οι επιλογές του περίφημου συστήματος των 3 πυλώνων, που αποβλέπει στο άνοιγμα του δρόμου στην πλήρη ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού ασφαλιστικού συστήματος, καθώς και η προώθηση των λεγόμενων επαγγελματικών Ταμείων, με στόχο την απορρόφηση της επικουρικής ασφάλισης και την χωρίς οποιοδήποτε δημόσιο έλεγχο «αξιοποίηση» των αποθεματικών τους στις Διεθνείς Χρηματαγορές.
Οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ με αλλεπάλληλους νόμους (1902/90, 2084/92, 3029/02) κατακρεούργησαν κυριολεκτικά τα ασφαλιστικά δικαιώματα των ασφαλισμένων, ενώ με τον τελευταίο νόμο (3655/08), η κυβέρνηση της Ν.Δ. προχώρησε σε μια βίαιη ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων, δημιουργώντας μια αδιέξοδη, εκρηκτική και διαλυτική κατάσταση στην κοινωνική ασφάλιση.Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει και διεκδικεί ένα ισχυρό, αναβαθμισμένο και κοινωνικά αποτελεσματικό, δημόσιο και καθολικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, που θα καλύπτει πλήρως όλους όσους εργάζονται ή είναι άνεργοι που αναζητούν εργασία και θα διασφαλίζει ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συντάξεις, μαζί με σύγχρονη, πλήρη και δωρεάν ιατροφαρμακευτική και υγειονομική περίθαλψη. Η σύνταξη, η υγεία, ο ανθρώπινος πόνος και οι ανάγκες των πιο ευάλωτων τμημάτων της κοινωνίας δεν μπορεί να αποτελούν αντικείμενα εμπορευματοποίησης και κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης.
Στην κατεύθυνση αυτή προτείνουμε:• Την υπεράσπιση και ενίσχυση του δημόσιου, κοινωνικού, καθολικού, αναδιανεμητικού και αλληλέγγυου χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος.• Την απόκρουση επιβολής του συστήματος των 3 πυλώνων και των επαγγελματικών Ταμείων. Οι βασικοί πυλώνες του δημόσιου και κοινωνικού ασφαλιστικού συστήματος είναι δύο: α) Η κύρια ασφάλιση, που καλύπτει την κύρια σύνταξη και την υγεία και χρηματοδοτείται με το σύστημα της 3μερούς χρηματοδότησης (2/9 ο ασφαλισμένος, 4/9 ο εργοδότης και 3/9 το κράτος).β) η επικουρική ασφάλιση, που καλύπτει την επικουρική σύνταξη, η οποία έχει συμπληρωματικό χαρακτήρα, καλύπτεται από την εγγύηση του Κράτους και χρηματοδοτείται με ίσες εισφορές εργαζόμενου και εργοδότη. • Την κατάργηση των αντιασφαλιστικών νόμων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ και συγκεκριμένα των ν. 1902/90, 2084/92, 3029/02 και 3655/08.• Το πάγωμα της διαδικασίας των ενοποιήσεων που επέβαλαν οι νόμοι Ρέππα - Πετραλιά. Οι όποιες ενοποιήσεις θα γίνονται με τη συμμετοχή και συναίνεση των ασφαλισμένων, χωρίς συρρίκνωση ασφαλιστικών δικαιωμάτων και αφού προηγηθούν η διενέργεια αξιόπιστων αναλογιστικών μελετών και η κάλυψη από το Κράτος και την εργοδοσία, των όποιων ελλειμμάτων.• Την κατάργηση όλων των ασφαλιστικών διακρίσεων με βάση την ηλικία ή την ημερομηνία της πρώτης ένταξης σε ασφαλιστικό ταμείο.• Τη βελτίωση και όχι υποβάθμιση των ασφαλιστικών όρων και παροχών. Τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ορίζονται στα 65 έτη για τους άνδρες και στα 60 για τις γυναίκες, με προοπτική τη μείωση στα 60 και 55 αντίστοιχα, ανεξάρτητα από ημερομηνία ασφάλισης. Γιά τα ΒΑΕ ορίζονται στα 60 για τους άνδρες και 55 για τις γυναίκες με προοπτική τα 55 και 50 αντίστοιχα. Να επανέλθουν οι θετικές διακρίσεις για τις μητέρες με ανήλικα παιδιά με επέκταση και στον πατέρα όταν έχει την επιμέλεια ως μόνος γονέας του ανηλίκου. Να επανέλθει ο θεσμός της πλήρους συνταξιοδότησης με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας.• Την υπεράσπιση του θεσμού των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, επέκτασή του στο δημόσιο τομέα και νέα επαγγέλματα.• Την ασφαλιστική κάλυψη του χρόνου ανεργίας, ασθένειας, λοχείας και στρατιωτικής θητείας.• Τον υπολογισμό των υπερωριών και όλων των ημεραργιών στο χρόνο ασφάλισης και στις συντάξιμες αποδοχές.• Τον υπολογισμό της κύριας σύνταξης στο 80% των συντάξιμων αποδοχών του τελευταίου χρόνου ασφάλισης ή του καλύτερου χρόνου της τελευταίας 10ετίας και της επικουρικής, ως κάτω βάσης, στο 20% του συντάξιμου μισθού. Οι αναπροσαρμογές κύριας και επικουρικής σύνταξης γίνονται σύμφωνα με τις ετήσιες αυξήσεις των συλλογικών συμβάσεων των εν ενεργεία εργαζομένων.• Την καθιέρωση κατώτερης σύνταξης ίσης με 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτης και επικουρικής ίσης με 5 ημερομίσθια.• Την τροποποίηση του καθεστώτος διαδοχικής ασφάλισης, ώστε να μην οδηγεί σε μείωση των συντάξεων.• Την καθιέρωση βιβλιαρίου υγείας για όλους όσους κατοικούν στην Ελλάδα.• Την περιφρούρηση των πόρων της κοινωνικής ασφάλισης με το χτύπημα της ανασφάλιστης εργασίας (συμπεριλαμβανομένης και της συμμετοχής σε προγράμματα Stage) και της εισφοροδιαφυγής, της εισφοροαπαλλαγής και των χαριστικών ρυθμίσεων στην απόδοση των οφειλών του κράτους και της εργοδοσίας στα Ταμεία. Ασφαλή διαχείριση των αποθεματικών και της ακίνητης περιουσίας των Ταμείων. Απαγόρευση χρηματιστηριακών παιχνιδιών με τα αποθεματικά των Ταμείων. Ενίσχυση των ελεγκτικών οργάνων με προσωπικό, μέσα και πόρους και θεσμοθέτηση του δικαιώματος των εκπροσώπων των εργαζομένων για παρέμβαση και έλεγχο στις επιχειρήσεις και τα εργοτάξια.• Την καθιέρωση της 3μερούς χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος για όλους τους ασφαλισμένους. Οι εισφορές (εργαζόμενου, εργοδότη, κράτους) να υπολογίζονται επί του συνόλου των καταβαλλομένων αποδοχών.• Σταδιακή επιστροφή των λεηλατηθέντων από το Κράτος αποθεματικών των Ταμείων και θεσμοθέτηση νέων πόρων για το ασφαλιστικό σύστημα.• Το Κράτος εγγυάται, με συνταγματική υποχρέωση, τις παροχές και της κύριας και της επικουρικής ασφάλισης.3. Ένα αντινεοφιλελεύθερο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής σε όφελος των εργαζομένων και της κοινωνίας.
Η διεθνής οικονομική κρίση συμπίπτει τόσο με την εξάντληση της όποιας δυναμικής είχε το μοντέλο ανάπτυξης που εφαρμόστηκε τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας, όσο και με τον υψηλό βαθμό δανεισμού νοικοκυριών, επιχειρήσεων και Κράτους.
Ο υπερδανεισμός, η εισροή κερδοσκοπικών κεφαλαίων, η εκτεταμένη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή, η χαμηλή συνεισφορά των μεγάλων εισοδημάτων στα δημόσια έσοδα, αναδείχνουν τη βαθύτατη χρεοκοπία της νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
Η κρίση στην Ελλάδα, παίρνει πλέον εκρηκτικό χαρακτήρα και οφείλεται – εκτός της διεθνούς διάστασής της – και στις συγκεκριμένες πολιτικές, αναπτυξιακές στρατηγικές και επιλογές του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. τα τελευταία 35 χρόνια. Πολιτικές που χαρακτηρίζονταν από την εγκατάλειψη κάθε ιδέας σχεδιασμού-προγραμματισμού, την πλήρη επικράτηση της ιδεολογίας της «ελεύθερης αγοράς» και της απορύθμισης των πάντων, από την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων και του ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου και των υποδομών της χώρας, καθώς και την υποβάθμιση βασικών κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αγωνίζεται για μια ριζοσπαστική προοδευτική αλλαγή στη χώρα μας κι ως απαραίτητη προϋπόθεση θεωρεί τη ριζική τροποποίηση του υφιστάμενου πλαισίου για την άσκηση οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών. Στη βάση αυτή προτείνουμε και διεκδικούμε:• Να επανέλθουν υπό δημόσια ιδιοκτησία και κοινωνικό έλεγχο όλες οι Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί στους τομείς της Ενέργειας, των Τηλεπικοινωνιών, των Υδάτινων πόρων - ύδρευσης και των Μεταφορών. Δημιουργία κοινωνικού φορέα ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών με ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του Κράτους.• Ανάκτηση του δημόσιου ελέγχου και ιδιοκτησίας των υποδομών της χώρας (λιμάνια, αεροδρόμια, μαρίνες, δρόμοι, τουριστικές εγκαταστάσεις κλπ), που έχουν παραχωρηθεί ή ξεπουληθεί σε ιδιώτες και ελληνικές και ξένες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Ακύρωση των ΣΔΙΤ και των συμβάσεων παραχώρησης. Ριζική αναμόρφωση, πλήρης διαφάνεια και λαϊκός έλεγχος στο σύστημα ανάθεσης – εκτέλεσης μεγάλων έργων και στις πολιτικές γης. • Να σχεδιάζει, η χώρα μας, τη δημοσιονομική της πολιτική, με αναπτυξιακά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, ανεξάρτητα από τις υπαγορεύσεις του Συμφώνου Σταθερότητας.• Ενίσχυση του αναπτυξιακού ρόλου του Κράτους, του Κρατικού Προϋπολογισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Αξιοποίηση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και του νέου ρόλου των δημόσιων επιχειρήσεων που θα τεθούν υπό δημόσιο κοινωνικό και δημοκρατικό έλεγχο. • Δημόσιες επενδύσεις με οικολογικό χαρακτήρα. Ενθάρρυνση μορφών συλλογικής και συνεταιριστικής οικονομίας. Ισόρροπη ανάπτυξη κέντρου περιφέρειας.• Ιδιαίτερη προτεραιότητα στους τομείς της αγροτικής ανάπτυξης, του πολιτιστικού-τουριστικού συμπλέγματος και της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, που δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης, παρουσιάζουν υψηλή αλληλεξάρτηση με όλους τους τομείς (πρωτογενή – δευτερογενή – τριτογενή), μπορούν να εξειδικευθούν σε τοπικό επίπεδο και παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής υπεραξίας. Ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, στήριξη πρωτοβουλιών καθετοποίησης της παραγωγής, δημιουργίας παραγωγικών συνεταιρισμών και καταναλωτικών ενώσεων.• Θεσμοθέτηση και κατοχύρωση του κοινωνικού ρόλου και ελέγχου των εργαζομένων και των Συνδικάτων τους, στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς (ΔΕΚΟ).• Οι εθνικοποιήσεις που αγωνιζόμαστε δεν αφορούν μόνο τους τίτλους ιδιοκτησίας, αλλά και την αλλαγή της διάρθρωσης των δημοσίων επιχειρήσεων με τη συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη των αποφάσεων και με τον κοινωνικό έλεγχο, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις αυτές να μην υπηρετούν την καπιταλιστική συσσώρευση, αλλά τις κοινωνικές ανάγκες. • Διαχειριστικός έλεγχος με τη συμμετοχή των εργαζομένων σε όσες επιχειρήσεις απολύουν, φοροδιαφεύγουν ή καταχρώνται κρατικές επιδοτήσεις.Γνωρίζουμε ότι, οι παραπάνω στόχοι, θα έρχονται συχνά σε σύγκρουση με τις ρυθμίσεις και την πολιτική της Ε.Ε. Ο αγώνας μας, όμως, δεν περιορίζεται ή αναβάλλεται έως ότου αλλάξει η Ε.Ε. Το αντίθετο. Η προώθηση των στόχων αυτών, αποτελούν σημαντικά βήματα μιας διαδικασίας ανατροπής του νεοφιλελευθερισμού σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας εναλλακτικής πολιτικής στο εσωτερικό της. 4. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα στην υπηρεσία της κοινωνίας και της ανάπτυξης Τις τελευταίες δεκαετίες, οι τράπεζες έχουν εξελιχθεί σε γιγάντιους φορείς παροχής των πιο διαφορετικών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών αποταμίευσης, δανειοδοτήσεων, επενδύσεων, ασφαλίσεων κλπ. Οι τράπεζες διαμεσολαβούν και επηρεάζουν πλέον ολόκληρη την οικονομική ζωή και τις συναλλαγές της κοινωνίας και των νοικοκυριών.
Ο βασικός πυρήνας, όμως, της λειτουργίας τους παραμένει η διαχείριση των αποταμιεύσεων της κοινωνίας και η κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης της. Οι τράπεζες δεν αξιοποιούν μόνο τα κεφάλαια των μετόχων τους, αλλά και τις αποταμιεύσεις των πολιτών και συνολικά της κοινωνίας, ενώ από τη λειτουργία τους επηρεάζονται καθοριστικά οι όροι λειτουργίας της οικονομίας.
Η κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος απέδειξε, με τον πλέον δραματικό τρόπο, ότι υπό το σημερινό νεοφιλελεύθερο καθεστώς, η τεράστια δύναμη των τραπεζών βρίσκεται πάνω από τον έλεγχο των κοινωνιών και, συχνά, απέναντι από τις ανάγκες τους, με τις κυβερνήσεις να λειτουργούν ως «τροχονόμοι» στην υπηρεσία των τραπεζών. Όταν δε βασικές κοινωνικές ανάγκες αποτελούν αντικείμενο κερδοσκοπίας, τα αποτελέσματα γίνονται καταστροφικά.Η οικοδόμηση του αντινεοφιλελεύθερου πλαισίου οικονομικής πολιτικής που προτείνουμε, καθιστά αναγκαία μια νέα αρχιτεκτονική του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με ισχυρή την παρουσία και το ρόλο του Δημοσίου και με αυξημένο κοινωνικό έλεγχο.
Στη βάση αυτή, Ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει και διεκδικεί:• Νέους κανόνες πλήρους και αποτελεσματικής εποπτείας και ρύθμισης του τραπεζικού συστήματος, με στόχο τη ριζική αλλαγή της ασκούμενης χρηματοπιστωτικής πολιτικής. Τα προβλήματα που δημιουργεί το απελευθερωμένο από κάθε δημόσιο ή κοινωνικό έλεγχο καθεστώς λειτουργίας των τραπεζών δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν με όρους αυτό-ρύθμισης ή τραπεζικού ανταγωνισμού.• Συγκρότηση κρατικού πόλου παρέμβασης στο τραπεζικό σύστημα, με πυλώνες την Εθνική Τράπεζα, την ΑΤΕ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που περνούν σε απόλυτο δημόσιο έλεγχο και ιδιοκτησία. Με αυτόν τον πόλο, το δημόσιο ασκεί μια νέα πολιτική στην πίστη, που ευνοεί την ανάπτυξη, υποστηρίζει τις μικρομεσαίες, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τον αγροτικό κόσμο, ευνοεί την υλοποίηση ειδικών κλαδικών πολιτικών και ενισχύει τα ασθενέστερα στρώματα στη δανειοδότησή τους.• Εθνικοποίηση, κάθε Τράπεζας, που αδυνατεί να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις και τους καταθέτες - καταθέτριές της και χρειάζεται Κρατική στήριξη.• Μετεξέλιξη του Ταμείου Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ), σε τράπεζα ειδικού σκοπού δημοσίου συμφέροντος, με αντικείμενο τη χορήγηση δανείων σε μικρές, πολύ μικρές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους.• Μέτρα στήριξης των δανειοληπτών και προστασίας των συναλλασσομένων με τις τράπεζες, όπως:- επιλεκτική σεισάχθεια, δηλαδή κατάργηση των τραπεζικών χρεών στις πιο αδύναμες κατηγορίες δανειοληπτών, που αντικειμενικά δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνεια που έχουν λάβει.- Αναστολή των δανειακών υποχρεώσεων των ανέργων στις τράπεζες για στεγαστικά δάνεια την περίοδο της ανεργίας τους.- Απαγόρευση πλειστηριασμού για 1η κατοικία. Ίδρυση ενός «Εγγυοδοτικού Ταμείου Στέγασης», το οποίο θα παρεμβαίνει ανάμεσα σε τράπεζα και δανειολήπτη, ώστε να αποφεύγονται οι πλειστηριασμοί κατοικιών.- Περιορισμό του ανατοκισμού (πανωτόκια) για όλους, με όριο όχι πάνω από το διπλάσιο του αρχικού κεφαλαίου.- Νομοθετική κατάργηση των καταχρηστικών πρακτικών και χρεώσεων των τραπεζών σε βάρος δανειοληπτών και πελατών.- Άμεση απαγόρευση της λειτουργίας εισπρακτικών εταιριών.- Ριζική αναμόρφωση του ΤΕΙΡΕΣΙΑ, καθώς με τον τρόπο που λειτουργεί, οδηγεί στο στιγματισμό χιλιάδων συναλλασσομένων, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες.
5. Μια νέα ενεργειακή στρατηγική
Η κλιματική αλλαγή απειλεί σήμερα την επιβίωση του ανθρώπινου είδους. Αποτελεί, πλέον, άμεση ανάγκη η ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής και η διασφάλιση των ζωτικών όρων διαβίωσης όλων μας. Τα όρια που θέτει η διακυβερνητική επιτροπή του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (4η έκθεση), προκειμένου η αύξηση της θερμοκρασίας να μην ξεπεράσει τους 2ο C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, μέχρι το 2050, είναι αμείλικτα. Κάθε άλλο σενάριο συναρτάται με καλπάζουσα κλιματική αλλαγή και ανυπολόγιστες συνέπειες για την ανθρωπότητα και ιδιαίτερα για τους φτωχούς πληθυσμούς του πλανήτη. Στο πλαίσιο, λοιπόν, των κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών, οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου σε χώρες, όπως η Ελλάδα, επιβάλλεται να μειωθούν 25-40% μέχρι το 2020 (πολύ πάνω από το στόχο του 20% που έθεσε η «φιλοπεριβαλλοντική» Ε.Ε.) και 80-95% έως το 2050, με επίπεδο αναφοράς το 1990.
Στον τομέα της παραγωγής ενέργειας, τα παραπάνω, εκτός από τη δραστική εξοικονόμηση ενέργειας, συνεπάγονται την πλήρη απεξάρτηση των οικονομιών από τον άνθρακα στα επόμενα 40 χρόνια.
Η ενεργοβόρα ελληνική οικονομία, έχει έναν από τους χειρότερους δείκτες ενεργειακής απόδοσης στην Ευρώπη. Η παραγωγή ενέργειας βασίζεται κυρίως στον λιγνίτη και το πετρέλαιο, περιορισμένα στο φυσικό αέριο, ενώ η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) καθυστερεί, εξαιτίας της έλλειψης πολιτικής βούλησης και των αυθαίρετων και λαθεμένων σχεδιασμών, που έρχονται σε σύγκρουση με τα τοπικά οικοσυστήματα και τους πολίτες.
Η κυβερνητική πολιτική προωθεί τη δημιουργία τεράστιων ενεργειακών κέντρων με λιθάνθρακα και φυσικό αέριο, καθώς και κόμβων μεταφοράς καυσίμων, επιλογές με σοβαρές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε κάθε επίπεδο. Ταυτόχρονα αυξάνονται οι πιέσεις για εισαγωγή πυρηνικής τεχνολογίας, η οποία παράγει μη διαχειρίσιμα ραδιενεργά απόβλητα, δημιουργεί γεωπολιτικές εξαρτήσεις και στρατιωτικοποιεί περαιτέρω τη χώρα υπό την κηδεμονία του ΝΑΤΟ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιτάσσεται στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία ευνοεί ιδιωτικούς ομίλους, αυξάνει τις τιμές και πλήττει την οικονομία και το περιβάλλονΠροτείνουμε και διεκδικούμε Μια νέα ενεργειακή πολιτική, που θα έχει στόχους :• Τη δραστική εξοικονόμηση ενέργειας, την προστασία του περιβάλλοντος, τη μείωση των ενεργειακών τιμών και την υποβοήθηση της ανάπτυξης.• Την αναγόρευση της εξοικονόμησης ενέργειας, της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και της προώθησης των ΑΠΕ (αιολική, ηλιακή, γεωθερμική κλπ) σε κεντρικούς στόχους της ενεργειακής πολιτικής.• Μια ανασυγκροτημένη, 100% δημόσια, ενιαία και καθετοποιημένη ΔΕΗ, η οποία θα συνιστά το βασικό εργαλείο για μια νέα πολιτική στο χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας με δραστική εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων, ταχύτατη αλλαγή του ενεργειακού ισοζυγίου με την προώθηση των ΑΠΕ, νέες επενδύσεις για ενεργειακή αυτάρκεια και προσιτές μειωμένες τιμές για τους καταναλωτές και την οικονομία.• Τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας, με σεβασμό στα τοπικά οικοσυστήματα, με αξιόπιστες μελέτες και μηχανισμούς έγκαιρης ενημέρωσης, διαβούλευσης και συναπόφασης με τις τοπικές κοινωνίες.• Την επανάκτηση του δημόσιου ελέγχου στα ΕΛΠΕ, τον αποφασιστικό πλήρη κρατικό και κοινωνικό έλεγχο του συστήματος διύλισης, διάθεσης και εμπορίας των καυσίμων, την εξάλειψη των καρτέλ και τη δραστική μείωση των τιμών. • Τη ματαίωση της εισαγωγής της ΔΕΠΑ στο Χρηματιστήριο και την ανασυγκρότησή της, τον δημόσιο έλεγχο των ΕΠΑ και την εφαρμογής μιας πολιτικής μείωσης των τιμών του φυσικού αερίου.• Την απόρριψη της προοπτικής δημιουργίας θερμοηλεκτρικών εργοστασίων λιθάνθρακα.• Την προώθηση και εξάπλωση της βιο-κλιματικής αρχιτεκτονικής. Άμεση αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των δημοσίων και όλων των νέων κτιρίων υπό αυστηρές βιο-κλιματικές προδιαγραφές, καθώς και επιδοτήσεις για την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας όλων των υπαρχόντων κτιρίων.• Την απόρριψη παραγωγής βιοκαυσίμων, η καλλιέργεια των οποίων γίνεται σε βάρος των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Πιθανώς η παραγωγή βιοκαυσίμων από υπολείμματα καλλιεργειών και άλλων παραγωγικών διαδικασιών να αποδειχθεί πιο χρήσιμη.• Την απόρριψη κάθε σκέψης για παραγωγή πυρηνικής ενέργειας.6. Μια νέα πολιτική Μεταφορών και Επικοινωνιών
Ο ΣΥΡΙΖΑ στα πλαίσια μιας νέας πολιτικής στο χώρο των Μεταφορών, των Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών, προτείνει και διεκδικεί:• Την απόρριψη της ιδιωτικοποίησης της ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ και τη ριζική ανασυγκρότησή της ως δημόσιας εταιρείας με εθνικό και κοινωνικό ρόλο.• Την ακύρωση της απελευθέρωσης του σιδηροδρομικού τομέα και τη ματαίωση των σχεδιασμών υποβάθμισης, συρρίκνωσης και κατατεμαχισμού του ΟΣΕ.• Την ανασυγκρότηση και αναβάθμιση ενός ενιαίου και δημόσιου ΟΣΕ, που θα αναλάβει πλήρως το ρόλο του στην προώθηση μιας πολιτικής ριζικής στροφής στο σιδηρόδρομο, ώστε ολόκληρη η ελληνική επικράτεια να καλυφθεί, με σύγχρονες, ασφαλείς, προσιτές και γρήγορες σιδηροδρομικές συγκοινωνίες.• Την εκπόνηση μια πολιτικής αναβάθμισης και επάρκειας φιλικών προς το περιβάλλον δημόσιων μέσων μαζικής μεταφοράς, κατά προτίμηση σταθερής τροχιάς, για πυκνή και πολιτισμένη συγκοινωνιακή κάλυψη των αστικών κέντρων, σε συνδυασμό με την προώθηση μιας στρατηγικής για πόλεις χωρίς ή με σημαντικά περιορισμένα ιδιωτικά αυτοκίνητα.• Την ανάπτυξη πρωτοβουλιών σχετικών με την οδική ασφάλεια και τα τροχαία ατυχήματα, όπως ασφαλές οδικό δίκτυο, ενημέρωση, κυκλοφοριακή αγωγή, διαφημιστικές πινακίδες, αλλαγή του τρόπου εκπαίδευσης και απόκτησης άδειας οδήγησης κλπ.• Την ακύρωση της απελευθέρωσης των ακτοπλοϊκών γραμμών, τον ουσιαστικό δημόσιο έλεγχο της ακτοπλοϊκής αγοράς και τη συγκρότηση δημόσιου ακτοπλοϊκού φορέα, που θα λειτουργεί κατευθυντήρια στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.• Τη ματαίωση της πώλησης των λιμανιών Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Την αναβάθμιση των λιμανιών της χώρας, πρώτα απ’ όλα του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης και της Ηγουμενίτσας, ως πόλων ανάπτυξης νέων υπηρεσιών και τεχνολογικής καινοτομίας, με στόχο τη μετατροπή της χώρας και κόμβο θαλάσσιων μεταφορών και επικοινωνίας.• Την επαναφορά του ομίλου του ΟΤΕ υπό πλήρη δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχο, την ανασυγκρότηση και μετατροπή του σε μοχλό μιας ευρύτερης προσπάθειας για την προώθηση των ευρυζωνικών δικτύων και σε συνεργασία με τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας, για την ταχεία προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης νέων τεχνολογιών και τη συγκρότηση κλάδων νέας τεχνολογίας στη χώρα μας.• Την ανασυγκρότηση, αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των ΕΛΤΑ, ως δημόσιας επιχείρησης. Την εγκατάλειψη των επιλογών απελευθέρωσης των ταχυδρομικών υπηρεσιών και της μετοχοποίησης-ιδιωτικοποίησής τους, συμπεριλαμβανομένων και των ταχυμεταφορών των ΕΛΤΑ. Η οργανική διασύνδεση ΕΛΤΑ και Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, μπορεί να παίξει κεντρικό ρόλο στη στήριξη της λαϊκής αποταμίευσης, την πιστωτική ενίσχυση και την ανάπτυξη της περιφέρειας, ιδιαίτερα των πλέον ακριτικών περιοχών της χώρας.7. Μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματοςΤο φορολογικό σύστημα της χώρας, παρά την πληθώρα νόμων και Προεδρικών Διαταγμάτων των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., χαρακτηρίζεται από μεγάλη αναλογία των έμμεσων φόρων σε σχέση με τους άμεσους, υπερφορολόγηση των μισθωτών και συνταξιούχων και πολύ μικρή επιβάρυνση των κερδών, εκτεταμένη έκταση φοροδιαφυγής, φαινομένων διαφθοράς και συναλλαγής και ευρύτατο πλέγμα κινήτρων, προνομίων, ελαφρύνσεων κλπ. για τις μεγάλες επιχειρήσεις.Μεταξύ 2004 και 2008, οι φόροι φυσικών προσώπων αυξήθηκαν κατά 42% (από 7,6 δις ευρώ ανήλθαν στα 10,8 δις), ενώ οι φόροι νομικών προσώπων έμειναν στάσιμοι (4,860 δις ευρώ το 2004 έναντι 4,865 δις το 2008). Η συμβολή των φορολογικών εσόδων των νομικών προσώπων στα συνολικά φορολογικά έσοδα, μειώθηκε κατά 25% (από 12% σε 8,9%).
Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μια ριζοσπαστική προοδευτική φορολογική μεταρρύθμιση, που θα ανακουφίσει τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα, θα φορολογήσει αποτελεσματικά τον μεγάλο πλούτο και θα αποκαταστήσει, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, την φορολογική δικαιοσύνη.Στο πλαίσιο αυτό διεκδικούμε:• Κατάργηση όλων των νόμων και μέτρων που καθιερώνουν φορολογικά προνόμια και την ουσιαστική φορολογική ασυλία των μεγάλων εισοδημάτων, των κερδών και των μεγάλων περιουσιών σε ακίνητα και κινητές αξίες. Κατάργηση, ειδικότερα, της φορολογικής ασυλίας του εφοπλιστικού κεφαλαίου και της Εκκλησίας. • Αναστροφή της σχέσης άμεσων – έμμεσων φόρων και της φορολογίας κεφαλαίου – εργασίας.• Ριζική αλλαγή φορολογικών κλιμακίων και φορολογικών συντελεστών (αύξηση του πλήθους κλιμακίων και συντελεστών), με στόχο την αποκατάσταση της προοδευτικότητας και αναλογικότητας της φορολογίας. Επαναφορά του συντελεστή 40% για τα κέρδη ΑΕ και ΕΠΕ.• Όλα τα εισοδήματα από κάθε πηγή (μισθοί, ενοίκια, τόκοι, μερίσματα, υπεραξίες, κλπ, από το εσωτερικό ή το εξωτερικό) αθροίζονται και φορολογούνται στη βάση της νέας προοδευτικής φορολογικής κλίμακας. • Άμεση διαμόρφωση αφορολόγητου ορίου 15.000 € για όλα τα φυσικά πρόσωπα (μισθωτούς, συνταξιούχους, ΕΒΕ, αγρότες, εισοδηματίες). Ετήσια τιμαριθμοποίηση φορολογικών κλιμακίων και αφορολόγητου ορίου.• Επαναφορά της φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας.• Εφαρμογή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά είδη απαραίτητα για την επιβίωση, παιδικά είδη και βιβλία, καθώς και στα είδη προσωπικής ανάγκης των ατόμων με αναπηρία.• Αποφασιστικό χτύπημα της φοροδιαφυγής, της φοροκλοπής και της εισφοροδιαφυγής με πλήρη αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και των σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων, υπό τον όρο σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων. Αξιοποίηση σ’ αυτή την κατεύθυνση του Συνδικαλιστικού Κινήματος και των αντιπροσωπευτικών οργάνων των εργαζομένων σε κάθε επιχείρηση.• Κατάργηση κάθε είδους οικονομικής δραστηριότητας ή συναλλαγής μέσω «off shore» εταιριών.8. Δημόσια και δωρεάν παιδεία και έρευνα, ανοιχτή στην κοινωνία και τις ανάγκες της
Ο νεοφιλελευθερισμός αντιλαμβάνεται τη γνώση ως εμπόρευμα. Η εκπαίδευση αξιολογείται με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και μετατρέπεται σταδιακά σε μια απέραντη διασυνοριακή αγορά υπηρεσιών. Στη χώρα μας η εκπαίδευση ιδιωτικοποιείται σταδιακά σε όλες τις βαθμίδες της. Ο δικομματισμός, στην κατεύθυνση αυτή αξιοποιεί τα πορίσματα του ΠΟΕ και του ΟΟΣΑ, προωθώντας ταυτόχρονα τις επιλογές της Ε.Ε. (στρατηγικές Μπολόνιας και της Λισσαβόνας).
Στόχος τους η παραγωγή μιας μάζας ευέλικτων, απασχολήσιμων εργαζομένων προς ανάλωση, ενώ επίλεκτα εκπαιδευτικά ιδρύματα λειτουργούν για την αναπαραγωγή της ηγετικής οικονομικής, πολιτικής, διοικητικής και πνευματικής ελίτ.
Πρώτος και άμεσος στόχος του ΣΥΡΙΖΑ, η υπεράσπιση και διεύρυνση του δημόσιου, δωρεάν και κοινωνικού χαρακτήρα της παιδείας και της έρευνας.Αγωνιζόμαστε λοιπόν για την κατάργηση κάθε ιδιωτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας στη δημόσια παιδεία σε όλες τις βαθμίδες και διεκδικούμε:
• Όλοι όσοι κατοικούν σ’ αυτή τη χώρα να έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν το δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης δωρεάν, σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η ιδιωτική εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες και τα φαινόμενα παραπαιδείας αποτελούν παθογένεια του Εκπαιδευτικού Συστήματος η οποία οφείλει σταδιακά να γίνει περιττή μέσα από την ουσιαστική αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου και άρα τον μηδενισμό των αντίστοιχων οικογενειακών δαπανών. • Άμεση αύξηση της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση και την έρευνα από τον κρατικό προϋπολογισμό τουλάχιστον στον μέσο Ευρωπαϊκό όρο (5,25% του ΑΕΠ για την εκπαίδευση, 3% για την έρευνα). • Θεσμοθέτηση της 2χρονης προσχολικής, της 12χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, του Ενιαίου Λυκείου, Θεωρίας και Πράξης ως μοναδικού τύπου Λυκείου. • Ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση των αποφοίτων του ενιαίου Λυκείου. Αποσύνδεση του Λυκείου από το σύστημα πρόσβασης και κατοχύρωση της αυτοτέλειάς του και μέχρι τότε κατάργηση της Βάσης του 10.• Κατάργηση σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και τα Ερευνητικά Κέντρα όλου του νομοθετικού πλέγματος ΠΑΣΟΚ & ΝΔ, που ιδιωτικοποιεί και εμπορευματοποιεί το Δημόσιο Αγαθό της Παιδείας και Έρευνας• Υπεράσπιση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Να αποσυρθεί ο νόμος για τα Κολέγια - Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών και να απορροφηθούν οι σπουδαστές τους από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Να καταργηθεί νομοθετικά κάθε δυνατότητα εμπορικής συμφωνίας αγοράς και πώλησης Ξένων πτυχίων (δικαιόχρησης) . Δωρεάν μεταπτυχιακές σπουδές • Δημόσια δωρεάν μεταλυκειακή επαγγελματική εκπαίδευση, με σταδιακή απορρόφηση κάθε είδους Ιδιωτικού ΙΕΚ, ΚΕΣ κ.λ.π. η οποία θα οδηγεί σε πτυχία με επαγγελματικά δικαιώματα. • Κατάργηση του θεσμού της ωρομισθίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και της έρευνας. Άμεση μονιμοποίηση όλων των εκπαιδευτικών της ελαστικής εργασίας και της ανασφάλειας. Κάλυψη όλων των κενών με μόνιμους εκπαιδευτικούς λειτουργούς, με σταθερή εργασιακή σχέση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Οικονομική αναβάθμιση των εργαζομένων στην Εκπαίδευση και την Έρευνα ώστε να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια από το μισθό τους.• Μαζικοί διορισμοί για την κάλυψη των χιλιάδων κενών θέσεων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με αποκλειστικό προαπαιτούμενο το πτυχίο, που θα ισοδυναμεί με επαγγελματικό δικαίωμα. Κατάργηση του ν. 2525/97 του ΠΑΣΟΚ.• Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών σε όλες τις βαθμίδες. Με ουσιαστική συμμετοχή της εκπαιδευτικής κοινότητας. Με δημόσιο έλεγχο και διαφάνεια στις διαδικασίες ανάθεσης συγγραφής και διακίνησης των συγγραμμάτων. • Ένταξη στα σχολικά προγράμματα όλων των βαθμίδων, μαθημάτων σχετικών με την ισότητα και τον αλληλοσεβασμό των φύλων και με την ευαισθητοποίηση σε ζητήματα όπως η βία κατά των γυναικών και των παιδιών.• Πολύπλευρη ενίσχυση των ειδικών σχολικών μονάδων, ως χώρων παροχής ειδικής εκπαίδευσης για άτομα με ειδικές ανάγκες και ιδιαίτερα για άτομα με νοητικές δυσκολίες. Δημιουργία δημοσίου δικτύου πληροφόρησης και συνεργασίας μεταξύ φορέων αναπηρίας και δημόσιων και μη φορέων που ασχολούνται με την αναπηρία σε επίπεδο επιστημονικό, ερευνητικό, υποστηρικτικό κλπ. Διαμόρφωση των κτιριακών υποδομών σε όλα τα εκπαιδευτήρια κατά τρόπο που θα διευκολύνει την πρόσβαση ατόμων με κινητικά προβλήματα.• Δημοκρατία στην εκπαίδευση και την έρευνα όλων των βαθμίδων με κύτταρο τους συλλόγους διδασκόντων και ερευνητών και την εκπαιδευτική κοινότητα. Θεσμοθέτηση μιας νέας διοικητικής δομής και στις τρεις εκπαιδευτικές βαθμίδες στη βάση της αιρετότητας και της ανακλητότητας. Ακαδημαϊκή αποτίμηση του επιστημονικού έργου αντί της αξιολόγησης χειραγώγησης.• Σχολείο ανεξίθρησκο, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Διαχωρισμός της Εκκλησίας από την Εκπαίδευση. Αντικατάσταση του μαθήματος των Θρησκευτικών από μία επιστημονική προσέγγιση του φαινόμενου της θρησκείας. • Υπεράσπιση και διεύρυνση του ασύλου και των ακαδημαϊκών και συνδικαλιστικών ελευθεριών στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. • Δημιουργία ενός ενιαίου χώρου παιδείας και έρευνας με ένταξη όλων των Ερευνητικών Κέντρων στο Υπουργείο Παιδείας σε λειτουργική σχέση με τα αντίστοιχα Τμήματα των ΑΕΙ.9. Ένα ολοκληρωμένο δημόσιο σύστημα υγείας-πρόνοιας
Ο δικομματισμός με τις πολιτικές του στο χώρο της υγείας και της πρόνοιας, έχει οδηγήσει στην πλήρη απαξίωση του δημόσιου τομέα της υγείας, στον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και στην ενίσχυση του μεγάλου ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα, που αναπτύσσεται παρασιτικά και από κοινού με τις πολυεθνικές του φαρμάκου, αποτελούν τον βασικό ρυθμιστή της πολιτικής που εφαρμόζεται στο χώρο της υγείας.
ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, έχουν βυθίσει στο χάος και διέλυσαν τους φορείς πρόνοιας, ενώ με τη θεσμοθέτηση των Συμπράξεων Δημόσιου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), προώθησαν την άλωση του δημόσιου Τομέα Υγείας από το ιδιωτικό κερδοσκοπικό κεφάλαιο.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας κυριολεκτικά καταρρέει και ο τομέας της Υγείας ελέγχεται πλέον σε ποσοστό άνω του 50% από το ιδιωτικό κεφάλαιο. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, οι ιδιωτικές δαπάνες των νοικοκυριών που δεν καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση, εκτοξεύτηκαν το 2008 στο 57% των συνολικών δαπανών για την υγεία.
Η υποχρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας έχει πάρει προκλητικά αρνητικές διαστάσεις. Από το 3% του ΑΕΠ το 2004, η χρηματοδότηση του ΕΣΥ, μειώθηκε το 2008 στο 2,4%, ενώ το χρέος των δημόσιων νοσοκομείων από τα 2,2 δις ευρώ την περίοδο 2000-2004, εκτοξεύτηκε σήμερα στα 4,4 δις ευρώ. Οι κενές θέσεις νοσηλευτών/τριών ανέρχονται στις 25.000 και των νοσοκομειακών γιατρών υπερβαίνουν τις 4.500, ενώ οι προσλήψεις δεν ξεπερνούν τις 800 τον χρόνο όταν οι συνταξιοδοτήσεις και αποχωρήσεις είναι περισσότερες από 2.000.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ η υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό και πολιτικό δικαίωμα. Στρατηγικός μας στόχος είναι η οικοδόμηση ενός ολοκληρωμένου δημόσιου, καθολικού, σύγχρονου και αναβαθμισμένου συστήματος υγείας, που θα εξασφαλίζει, χωρίς εξαιρέσεις, την ελεύθερη πρόσβαση όλων των κατοίκων της χώρας μας σε σύγχρονες, ποιοτικά αναβαθμισμένες και δωρεάν υπηρεσίες υγείας.Βασικοί πυλώνες του νέου συστήματος θα είναι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που πρέπει να χτιστεί από την αρχή και η αναβαθμισμένη και αναδιοργανωμένη Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Περίθαλψη.
Στη βάση αυτή απαιτούμε:• Άμεσα διπλασιασμός των δαπανών για την υγεία, με ταυτόχρονη ορθολογική χρήση, διαφανή διαχείριση και κατανομή. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή καμιά κακοδιαχείριση, σπατάλη ή διαφθορά. • Δημόσια δωρεάν υγεία για όλους και όλες. Ολοκληρωμένο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας – Πρόνοιας και συγκρότηση πλήρους δικτύου στα αστικά κέντρα, κοντά στον τόπο κατοικίας, που θα δίνει έμφαση στη σωστή και έγκαιρη διάγνωση και θα είναι προσανατολισμένο κυρίως στην πρόληψη, παράλληλα με την περίθαλψη και θεραπεία σε πρωτοβάθμιο επίπεδο. • Στο Δημόσιο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας να ενταχθούν όλες οι προληπτικές ιατρικές εξετάσεις που αφορούν τα ιδιαίτερα προβλήματα υγείας των γυναικών, δηλαδή εμβόλιο κατά του τραχήλου της μήτρας, μαστογραφία, τεστ-παπ, οστεοπόρωσης, καρδιαγγειακά, δωρεάν για ελληνίδες και μετανάστριες.• Σύνταξη Υγειονομικού Χάρτη της χώρας και πλήρης καταγραφή των υπαρχουσών δομών και αναγκών, με στόχο την αντιμετώπιση της ανισότιμης κατανομής των υγειονομικών μονάδων μεταξύ κέντρου και περιφέρειας.• Στελέχωση και αύξηση του αριθμού των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.• Μαζικές προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού στο ΕΣΥ και το ΙΚΑ, για την κάλυψη των χιλιάδων κενών οργανικών θέσεων. Κατοχύρωση ενιαίων εργασιακών σχέσεων και διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας του υγειονομικού προσωπικού.• Πανελλαδική και συνεχής ενημέρωση αντισύλληψης και εισαγωγή της στα σχολεία.• Προώθηση του εθελοντισμού για αιμοδοσία, δωρητές οργάνων, δότες μυελού οστών.• Δημόσιες υπηρεσίες για ποιοτική φροντίδα και μέριμνα για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία, που εκτός των άλλων στηρίζουν τις γυναίκες για να βγουν στην αγορά εργασίας και βοηθούν στην εναρμόνιση των επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων.• Δημιουργία και χρηματοδότηση κέντρων υποδοχής για κακοποιημένες γυναίκες, σε όλη τη χώρα.• Ειδική φροντίδα, υποδομές και κονδύλια για μονογονεϊκές οικογένειες• Χορήγηση επιδομάτων για κάθε τέκνο στο ύψος της Ε.Ε. των 15.• Κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα για τους συνταξιούχους, τους άνεργους/άνεργες, τους φοιτητές/τριες και τους πάσχοντες/ουσες από χρόνιες παθήσεις. Επαναφορά της συμμετοχής στο 10% για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους/νες. • Δημιουργία Κέντρων Αποκατάστασης και κοινωνική ένταξη πολιτών με αναπηρίες και AIDS. Δωρεάν ιατροφαρμακευτική παροχή όλων των απαραίτητων θεραπειών, φαρμάκων κλπ. Πλήρες δημόσιο δίκτυο πρώιμης και έγκαιρης διάγνωσης της αναπηρίας. Ενοποίηση όλων των επιδομάτων αναπηρίας σε ένα και μετατροπή του σε ειδική κοινωνική σύνταξη. • Ευρεία χρηματοδότηση και επέκταση θεραπευτικών προγραμμάτων με την δημιουργία Κέντρων πανελλαδικά για την πρόληψη – θεραπεία – κοινωνική επανένταξη όλων των ευπαθών και ευάλωτων ατόμων και ομάδων • Πλήρης ανάπτυξη της τομεοποίησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Ανάπτυξη πλήρους φάσματος δωρεάν υπηρεσιών για τους ψυχικά πάσχοντες στις μονάδες ψυχικής υγείας. Στήριξη όλων των στεγαστικών δομών με κατάλληλο ιατρικό, παραϊατρικό και διοικητικό προσωπικό. Άμεση και γενναία δημόσια χρηματοδότηση των ψυχιατρικών νοσοκομειακών μονάδων και των ψυχιατρικών κλινικών των γενικών νοσοκομείων. Έμφαση στην πρόληψη των ψυχικών διαταραχών και την προαγωγή της ψυχικής υγείας. Θέσπιση χρονοδιαγράμματος για οριστική κατάργηση μονάδων ψυχικής υγείας του ιδιωτικού τομέα.• Ίδρυση Κέντρων απεξάρτησης, Ξενώνων Ψυχικής Υγείας και Μονάδων αποϊδρυματοποίησης - αποασυλοποίησης. Σύγκρουση με νοοτροπίες και συμπεριφορές που αντιδρούν στη λειτουργία τους, κρατική μέριμνα και στήριξη από ΟΤΑ.• Στήριξη του ΟΚΑΝΑ, ευρεία χρηματοδότηση και επέκταση όλων των θεραπευτικών προγραμμάτων. Αντιμετώπιση του χρήστη ως ασθενούς. Κατάργηση των πρόσθετων απαιτήσεων για την υπό όρους απόλυση και τις άδειες των κρατουμένων που έχουν καταδικαστεί με τον νόμο περί ναρκωτικών. 10. Πολιτικά, δημοκρατικά και ατομικά δικαιώματαΗ ελευθερία και ολόκληρο το πλέγμα των πολιτικών, δημοκρατικών και ατομικών δικαιωμάτων, που ανέδειξαν οι μεγάλες επαναστάσεις των προηγούμενων αιώνων και εδραίωσαν αμέτρητοι απελευθερωτικοί και κοινωνικοί αγώνες και θυσίες, αμφισβητούνται σήμερα από τον ιμπεριαλισμό και τη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση.
Στο όνομα του διαρκούς πολέμου, υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ, ενάντια στην «τρομοκρατία», ο αναγορευμένος «εχθρός» στερείται όλα του τα δικαιώματα. Κι όποιος δεν είναι πειθαρχικός φίλος, αναγορεύεται σε εχθρό με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Με τη λογική αυτή περάσαμε στα κράτη-«τρομοκράτες», που πρέπει να τιμωρηθούν και παραπέρα στον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει, έτσι γενικά, ο μετανάστης, ο πρόσφυγας, ο άλλος, ο διαφορετικός. Με πρωταγωνιστή τις ΗΠΑ, η έννοια του «τρομοκράτη», του επικίνδυνου, του διαμαρτυρόμενου, του «παρεκκλίνοντος» επεκτείνεται χωρίς φραγμούς και κανόνες. Και αντιμετωπίζεται δεόντως. Με μια σειρά αποκρουστικά μέτρα, όπως τα βασανιστήρια, οι απαγωγές υπόπτων, οι φυλακές-κολαστήρια (Γκουαντάναμο, Αμπού Γκράιμπ), οι ζώνες «υγειονομικού» ελέγχου για μετανάστες και πρόσφυγες, ενώ η πρακτική της επιτήρησης, με πρόσχημα τη δημόσια ασφάλεια, θεμελιώνεται με διακρατικές συμφωνίες και Συνθήκες αστυνομικής συνεργασίας (διαβατήρια με βιομετρικά δεδομένα, καταγραφή και αποθήκευση επικοινωνιών, κάμερες παρακολούθησης κλπ).
Στο κοινωνικό επίπεδο, δημοκρατικές κατακτήσεις και δικαιώματα συρρικνώνονται και παραμερίζονται ανενδοίαστα στο μέτρο που τείνουν να περιορίσουν την ασυδοσία της αγοράς, να αμβλύνουν ανισότητες και διακρίσεις, ιδιαίτερα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και ύφεσης.Στη χώρα μας, η καταστρατήγηση δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, η καταστολή και ποινικοποίηση κοινωνικών αγώνων, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, με ακραία παραδείγματα τη θεσμοθέτηση της συλλογικής ευθύνης με τον τρομονόμο, τον περιορισμό του θεσμού των ενόρκων, την αντισυνταγματική χρήση των καμερών, τις υποκλοπές κλπ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, που θεωρεί όχι μόνο ως μέσο, αλλά και ως σκοπό τη δημοκρατία και την ελευθερία και τις συνδέει με το όραμά του για τη σοσιαλιστική προοπτική, απορρίπτει αποφασιστικά τις παραβιάσεις κατακτημένων με αγώνες και αίμα δικαιωμάτων και αγωνίζεται για:
• Την υπεράσπιση και ενίσχυση των πολιτικών δικαιωμάτων της ελευθερίας έκφρασης, διαδήλωσης, οργάνωσης, απεργίας, ασύλου κατοικίας, απορρήτου, δίκαιης δίκης.• Την κατάργηση όλων των διατάξεων που επιτρέπουν την επιστράτευση απεργών ή την καταναγκαστική εργασία σε κλάδους εργαζομένων.• Την θεσμοθέτηση της απλής αναλογικής, ως πάγιου εκλογικού συστήματος, σε όλα τα επίπεδα αντιπροσώπευσης και για όλα τα αιρετά όργανα. Θεσμοθέτηση της ισόρροπης εκπροσώπησης των δύο φύλων.• Την αναγνώριση ίσων δικαιωμάτων, άρση και καταπολέμηση κάθε διάκρισης λόγω φύλου, θρησκείας, χρώματος, καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού. Θετικές δράσεις για την εξάλειψη υφισταμένων ανισοτήτων. Σεβασμό των ατομικών, κοινωνικών και των συλλογικών δικαιωμάτων κάθε μειονότητας και των Ρομά.• Την ελεύθερη, ισότιμη και νομικά κατοχυρωμένη επιλογή τρόπου συμβίωσης, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού. Όχι στις συντηρητικές αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο.• Όχι στην υποχρεωτική στράτευση στα 18. Μείωση της στρατιωτικής θητείας σε 6 μήνες, αναγνώριση του δικαιώματος άρνησης για λόγους συνείδησης. Εναλλακτική κοινωνική θητεία ίσης διάρκειας με τη στρατιωτική. • Την ανάκληση της επικύρωσης της Συνθήκης Σένγκεν και της νέας Συνθήκης του Πρυμ, που παραβιάζουν το ελληνικό Σύνταγμα.• Την άμεση κατάργηση των τρομονόμων και την απαγόρευση συλλογής και αποθήκευσης βιομετρικών δεδομένων (δακτυλικά αποτυπώματα, DNA κλπ). Κατάργηση της ηλεκτρονικής τράπεζας πληροφοριών, καταστροφή των μέχρι τώρα συλλεχθέντων δεδομένων και απαγόρευση χρήσης καμερών παρακολούθησης σε δημόσιους χώρους ή χώρους εργασίας.• Τη διασφάλιση του απόρρητου των επικοινωνιών. • Την αποστρατιωτικοποίηση των σωμάτων ασφαλείας και τον αφοπλισμό των αστυνομικών μονάδων στη διάρκεια κινηματικών, συνδικαλιστικών και πολιτικών εκδηλώσεων.• Την κατάργηση των ειδικών μονάδων (ΜΑΤ, ΕΚΑΜ) και των ειδικών σωμάτων (ειδικοί φρουροί, συνοριοφύλακες, αγροφυλακή).• Την απαγόρευση της χρήσης χημικών αερίων και πλαστικών σφαιρών σε διαδηλώσεις, απεργίες και κάθε είδους συλλογικές κινητοποιήσεις.• Τη ριζική μεταρρύθμιση του σωφρονιστικού συστήματος. Θεσμοθέτηση Χάρτη δικαιωμάτων των κρατουμένων.• Τον εξανθρωπισμό των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων. Απαγόρευση εγκλεισμού σε ακατάλληλους χώρους και φυλακές που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ανθρώπινης και αξιοπρεπούς διαβίωσης. Παροχή υγειονομικής περίθαλψης, αντίστοιχης με αυτή που μπορεί να απολαύσει κάθε ελεύθερος πολίτης. Ένταξη των νοσοκομείων των φυλακών στο ΕΣΥ.• Τη λήψη μέτρων για την κοινωνική ένταξη των κρατουμένων, τόσο όσο είναι κρατούμενοι, όσο και μετά την αποφυλάκισή τους. Για τη μεταναστευτική πολιτική:
• Κατάργηση του νέου ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, της λεγόμενης «Οδηγίας της Ντροπής» (Οδηγία για την εναρμόνιση των διαδικασιών επιστροφής υπηκόων τρίτων χωρών).• Κατάργηση των σημερινών κέντρων κράτησης αλλοδαπών (προσφύγων και μεταναστών) και δημιουργία ανοικτών κέντρων διαβίωσης με αξιοπρεπείς όρους.• Κατάργηση των άτυπων επαναπροωθήσεων από τον Έβρο και το Αιγαίο. Απαγόρευση της απέλασης και της διοικητικής κράτησης των ανηλίκων.• Νομιμοποίηση και ένταξη στην κοινωνική ασφάλιση όλων των εργαζομένων μεταναστών. Κατοχύρωση των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων τους, αποδέσμευση της νομιμοποίησης από ασφαλιστικές προϋποθέσεις, έκδοση πιστοποιητικού γέννησης των παιδιών τους, δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις τοπικές εκλογές για όσους τεκμηριώνουν 5ετή παραμονή στην Ελλάδα, ένταξη των μεταναστών στο οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα. • Δημιουργία δομών εκμάθησης ελληνική γλώσσας σε όλους τους ενήλικους μετανάστες πρώτης γενιάς, από επαρκώς στελεχωμένα Κέντρα Εκμάθησης Ελληνικής Γλώσσας, που θα λειτουργούν σε Δημοτικό επίπεδο.• Μαθήματα μητρικής γλώσσας και πολιτισμού για μαθητές μετανάστες στα δημόσια σχολεία, όταν το πλήθος τους υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο ποσοστό (π.χ. 8%).• Χορήγηση πολιτικού άσυλου στους πρόσφυγες. Ιθαγένεια σε όσα παιδιά γεννιούνται στην Ελλάδα ή έρχονται σε μικρή ηλικία. Χορήγηση υπηκοότητας στους μετανάστες-μετανάστριες ύστερα από 7 χρόνια παραμονής στη χώρα.11. Η προστασία του περιβάλλοντοςΣήμερα στην Ελλάδα, αλλά και σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, βιώνουμε μια πρωτοφανή σε μέγεθος και διάρκεια οικολογική κρίση με αιχμή την κλιματική αλλαγή. Η εξάντληση των φυσικών πόρων, ο περιορισμός της βιοποικιλότητας, η εντεινόμενη αστικοποίηση, η αποψίλωση των δασών, η συρρίκνωση του αστικού πράσινου, η ρύπανση των εδαφών, των νερών και του αέρα, με όλες τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες είναι ήδη μια πραγματικότητα.
Ο χαρακτήρας και το μέγεθος της οικολογικής κρίσης οφείλεται στο καπιταλιστικό πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης, που στηρίζεται στην απεριόριστη συσσώρευση του κεφαλαίου και στη ληστρική εκμετάλλευση της φύσης, που παροξύνθηκε, τις τελευταίες δεκαετίες, με τη νεοφιλελεύθερη κατάργηση οποιασδήποτε ρύθμισης και την απόλυτη κυριαρχία της αγοράς.
Η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση παράγει τη δομική οικολογική κρίση, που έχει οδηγήσει σε εξαφάνιση μορφών ζωής στον πλανήτη και έχει δημιουργήσει τεράστιες ανισότητες ανάμεσα στις πλούσιες και τις φτωχές χώρες, βυθίζοντας στη φτώχεια και την εξαθλίωση εκατομμύρια ανθρώπων στον κόσμο.
Οι κυρίαρχες αναπτυξιακές πολιτικές, που ακολούθησαν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. τα τελευταία χρόνια, εντάσσονται σε μια νεοφιλελεύθερη πολιτική που ιδιωτικοποιεί τα κέρδη από τη ληστρική εκμετάλλευση των πόρων και την υπερκατανάλωση, ενώ κοινωνικοποιεί τις περιβαλλοντικές ζημιές, το κόστος των οποίων επωμίζονται κυρίως τα λαϊκά στρώματα. Η «πράσινη οικονομία», που προπαγανδίζει το ΠΑΣΟΚ, έρχεται ως δήθεν απάντηση στην ίδια την κρίση του καπιταλισμού και έχει στόχο την ανάπτυξη νέων αγορών, που θα αφορούν στις πιο ζωτικές ανάγκες (π.χ. ποιότητα ατμόσφαιρας, διατροφής, νερού κλπ), επιχειρώντας να δώσει νέα «ανάπτυξη» στο κορεσμένο και σε κρίση νεοφιλελεύθερο μοντέλο. Η «πράσινη» και «βιώσιμη» ανάπτυξη, που προτείνουν, επιχειρεί να μετατρέψει την ίδια τη φύση σε εμπόρευμα. Προωθεί χωρίς δισταγμούς μια παραγωγική διαδικασία που αντιμετωπίζει, επίσης, τα φυσικά αγαθά, ως διαθέσιμα προς ληστρική εκμετάλλευση για την παραγωγή κέρδους. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει και διεκδικεί:• Άμεση συμμόρφωση της Ελλάδας με τους στόχους του Πρωτοκόλλου του Κιότο, που κι αυτούς - αν και ανεπαρκείς - τους παραβιάζουμε. Αγώνα για διεθνή σύμβαση για την μετα-Κιότο εποχή, με απόλυτο κριτήριο την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τα πορίσματα της διακυβερνητικής επιτροπής του ΟΗΕ και με επιβολή αυστηρών κυρώσεων για κάθε παραβίαση. Η επείγουσα αυτή παγκόσμια ζωτική ανάγκη δεν μπορεί να υποτάσσεται στο κέρδος, στους μηχανισμούς της αγοράς (π.χ. χρηματιστήρια ρύπων, ευέλικτοι μηχανισμοί Κιότο) και στη διασπορά της ρύπανσης στον παγκόσμιο Νότο. • Μετατροπή της παραγωγής από βραχύβια αγαθά μιας χρήσης, σε μακρόβια, επισκευάσιμα και εξελίσσιμα αγαθά. • Ακύρωση του προγράμματος λιθάνθρακα της ΔΕΗ, απαγόρευση της πυρηνικής ενέργειας και όλων των μορφών και τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας που επιβαρύνουν δυσανάλογα το περιβάλλον. Συμμετοχή των ΟΤΑ στη χωροθέτηση εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας.• Φορολογικές και θεσμικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με σεβασμό του αισθητικού και φυσικού πλούτου των περιοχών εγκατάστασης.• Προνομιακή χρήση και ενίσχυση των ηλεκτροφόρων, σταθερής τροχιάς, συγκοινωνιών. Δημιουργία δικτύων πεζο/ποδηλατοδρόμων στις πόλεις, αποθάρρυνση της χρήσης του ΙΧ στις πόλεις.• Χωροθέτηση και απαγόρευση δόμησης, οποιουδήποτε οικοδομικού όγκου, στους ελεύθερους χώρους δημόσιου ενδιαφέροντος στα αστικά κέντρα (μητροπολιτικά-αστικά πάρκα, μεγάλες αδόμητες εκτάσεις, στρατόπεδα, εκτάσεις ολυμπιακών εγκαταστάσεων κλπ).• Εφαρμογή των προβλεπόμενων δυνατοτήτων για αγορά, απαλλοτρίωση, ανταλλαγή και γενικότερα εξασφάλιση εκτάσεων, προκειμένου να μετατραπούν σε χώρους πρασίνου, ήπιας αναψυχής και άθλησης.• Διαφύλαξη του δημόσιου, κοινωφελούς και ανταποδοτικού χαρακτήρα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Εφαρμογή πολιτικής πρόληψης και ανακύκλωσης, με διαλογή στην πηγή, των αστικών στερεών αποβλήτων. Απόρριψη της «καύσης» των απορριμμάτων. Απαγόρευση χωροθέτησης μονάδων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης αποβλήτων σε ήδη βεβαρημένες περιοχές.• Νέα υδατική πολιτική με στόχο τη διαχείριση του υδατικού δυναμικού σε επίπεδο λεκάνης απορροής, την ικανοποίηση των αναγκών σε νερό και την περιβαλλοντική προστασία. Εξοικονόμηση υδατικών πόρων με ήπιες παρεμβάσεις εμπλουτισμού και συμβατά έργα μικρής κλίμακας.• Αντιμετώπιση της λειψυδρίας, των πλημμυρών και της ανθρωπογενούς διάβρωσης των εδαφών. Έργα επανόρθωσης της ζημιάς των υδατικών οικοσυστημάτων σε περιοχές εντατικής γεωργίας ή βιομηχανικής ρύπανσης.• Όχι στην ιδιωτικοποίηση του νερού και την υπερεκμετάλλευση των υδάτινων πόρων για ενεργειακούς λόγους.• Εθνική Πολιτική για τα δάση και το δασικό πλούτο της χώρας. Απλούστευση και κωδικοποίηση της δασικής νομοθεσίας. Υπεράσπιση των άρθρων 24 και 117 του Συντάγματος.• Σαφή οριοθέτηση και απόλυτη προστασία των εδαφών δασικού χαρακτήρα με την ολοκλήρωση των διαδικασιών κατάρτισης των δασικών χαρτών και του δασολογίου.• Χωροταξικό σχεδιασμό της πυροπροστασίας, εγκατάσταση συστημάτων εντοπισμού των πυρκαγιών, ουσιαστική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εθελοντών, στενή συνεργασία μεταξύ πυροσβεστικής και δασικής υπηρεσίας.• Αυστηρό περιβαλλοντικό έλεγχο σε κάθε διαδικασία διάνοιξης δρόμων ταχείας κυκλοφορίας, εγκατάστασης κεραιών, γεννητριών κλπ που επιβαρύνουν το περιβάλλον και την υγεία.• Κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης. Επιβολή αυστηρών περιορισμών στην οικοδόμηση από συνεταιρισμούς ή ιδιώτες σε δασικές εκτάσεις. • Προστασία του αιγιαλού και της ελεύθερης πρόσβασης όλων των πολιτών σ’ αυτόν.• Θέσπιση θαλάσσιων περιοχών απόλυτης προστασίας από την αλιεία Ουσιαστική εφαρμογή του Κανονισμού για την ελάχιστη απόσταση από την ακτή για τα μεγάλα αλιευτικά σκάφη. Μέτρα προστασίας της ήπιας παράκτιας αλιείας. Χαρτογράφηση της οικολογικής κατάστασης των ακτών και έλεγχο της ποιότητας των θαλάσσιων υδάτων.• Άμεση χωροθέτηση και έκδοση ρυθμιστικών σχεδίων για όλες τις περιοχές Natura. • Απαγόρευση της παραγωγής και χρήσης μεταλλαγμένων προϊόντων. Έντονη παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης στα όργανα της Ε.Ε. για τον έλεγχο των ΓΤΟ,• Μέτρα για την πλήρη ανίχνευση και σήμανση των μεταλλαγμένων στα τρόφιμα, τις ζωοτροφές και οποιαδήποτε άλλα προϊόντα αυτά χρησιμοποιούνται. 12. Η Αγροτική ΟικονομίαΣύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat το μέσο αποπληθωρισμένο αγροτικό εισόδημα το 2007 στην Ελλάδα παρουσίασε μείωση κατά 0,3% με εκτιμώμενη αύξηση στο σύνολο της ΕΕ (27) κατά 5,4%. Μεταξύ 1996 και 2007, το γεωργικό εισόδημα στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 24%, ενώ, αντίθετα, ο αντίστοιχος μέσος όρος για την Ε.Ε. των 27 παρουσιάζει σταθερή αυξητική τάση και την περίοδο 2001-2007 αυξήθηκε κατά 5%.
Το κύριο χαρακτηριστικό του αγροτικού και κτηνοτροφικού τομέα της χώρας μας την τελευταία διετία, είναι η εξαιρετικά μεγάλη μείωση της αγροτικής παραγωγής στο σύνολο σχεδόν των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ, στη διετία 2006-2007, σημειώθηκε σημαντική κάμψη στην παραγωγή των περισσότερων αγροτικών προϊόντων. Η δυσμενέστερη εικόνα αποτυπώνεται στην καλλιέργεια δύο παραδοσιακών δυναμικών προϊόντων που σχεδόν έχουν εξαφανιστεί ως αποτέλεσμα της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και των απαράδεκτων κυβερνητικών διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες: του καπνού (- 88.7%) και των τεύτλων (- 86%). Η μείωση της παραγωγής είναι δραματική και σε μια σειρά άλλων προϊόντων, όπως στη σταφίδα (-46%), στο βαμβάκι (-30%), στα σιτηρά (-25%), στο ελαιόλαδο (-22%) και στο κρασί (-14%).
Η δραστική μείωση του αγροτικού εισοδήματος οδηγεί σε αδυναμία επιβίωσης τα μικρά και μεσαία αγροτικά νοικοκυριά, επιταχύνοντας τις διαδικασίες ερήμωσης της υπαίθρου.
Η εναλλακτική λύση στα αδιέξοδα, όσον αφορά στον πρωτογενή τομέα και την παραγωγή τροφίμων, είναι μια μορφή γεωργίας πιο ήπια, που σέβεται το περιβάλλον, τον παραγωγό και τον καταναλωτή, χωρίς να θυσιάζει τη διατροφική επάρκεια.
Μια γεωργία που εξασφαλίζει απασχόληση και ικανοποιητικό εισόδημα στην οικογενειακή αγροτική εκμετάλλευση και προωθεί την ανάπτυξη των συνεταιρισμών, των ομάδων παραγωγών και άλλων συλλογικών μορφών αγροτικής δραστηριότητας.
Μια γεωργία που χρησιμοποιεί ορθολογικά ήπια μέσα φυτοπροστασίας και λίπανσης, σέβεται τους φυσικούς πόρους, συμβάλλει στον περιορισμό της διάβρωσης, περιορίζει την κατανάλωση και τη ρύπανση των υδάτινων πόρων, δεν χρησιμοποιεί γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και προστατεύει τη βιοποικιλότητα.
Σε μια τέτοια κατεύθυνση, ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει μια νέα προοδευτική στρατηγική στο χώρο της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, με στόχο να ανακοπεί η κατάρρευση της γεωργίας και κτηνοτροφίας στη χώρα μας, να αναζωογονηθεί η ύπαιθρος, να αυξηθεί η απασχόληση στην περιφέρεια και να στηριχθούν οι μικρομεσαίοι αγρότες και κτηνοτρόφοι, ιδιαίτερα οι νέοι.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνουμε και διεκδικούμε:• Εθνική στρατηγική για την αγροτική ανάπτυξη, προώθηση αναδιαρθρώσεων, μέτρα βελτίωσης των υποδομών της αγροτικής οικονομίας και της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων, ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας. Έλεγχος της χρήσης χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, προς την κατεύθυνση του δραστικού περιορισμού τους.• Μέτωπο ενάντια στην νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, που μετατρέπει την επιδότηση των αγροτικών προϊόντων σε εισοδηματικές ενισχύσεις των παραγωγών. Η πολιτική αυτή αποξενώνει την ΚΑΠ από τα προϊόντα και τη θέση τους στην αγορά, με καταστροφικές συνέπειες στην ίδια την παραγωγή και ανοίγει το δρόμο για την κατάργηση των αγροτικών επιδοτήσεων μετά το 2013.• Διαμόρφωση της ΚΑΠ σε εντελώς νέα βάση με κατεύθυνση την οικολογική και υγιεινή αναμόρφωση της αγρο-κτηνοτροφικής παραγωγής και με προτεραιότητες: - Ανακατανομή πόρων από τις μεγάλες εκμεταλλεύσεις της βιομηχανοποιημένης γεωργίας και κτηνοτροφίας προς τους μικρομεσαίους αγρότες και κτηνοτρόφους.- Αναδιάρθρωση της κοινοτικής αγροτικής παραγωγής, από τα πλεονασματικά προϊόντα, κυρίως των χωρών του Βορρά, στα ελλειμματικά προϊόντα, κυρίως των χωρών του Μεσογειακού Νότου.- Αλλαγή στα παραγωγικά πρότυπα και στην ποιότητα των προϊόντων, από τα μεταλλαγμένα και επικίνδυνα για την υγεία προϊόντα, στα παραγόμενα με περιορισμένη χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων και ιδιαίτερα στα βιολογικά και στα προϊόντα ελεγμένης ποιότητας. - Ειδική πολιτική στήριξης της νησιωτικής και ορεινής παραγωγής.• Στήριξη των μικρομεσαίων αγροτών και κτηνοτρόφων τόσο με τις τιμές των προϊόντων, όσο και με τη διάθεση με ευνοϊκούς όρους μηχανημάτων, εφοδίων και καλλιεργητικών μέσων.• Ανασύνταξη του συνεταιριστικού κινήματος. Ενίσχυση με ισχυρά κίνητρα και μέσα της διαμόρφωσης νέου τύπου, σύγχρονων, ισχυρών, διαφανών, αποδοτικών και δημοκρατικών Συνεταιρισμών, μακριά από κομματικές και πελατειακές εξαρτήσεις. Παρέμβασή τους σε όλες τις φάσεις του κυκλώματος παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας. Στήριξη των ομάδων παραγωγών στα πλαίσια του συνεταιριστικού κινήματος. • Ειδικά μέτρα ανακούφισης των αγροτών και κτηνοτρόφων από τα χρέη. Να μπει ένα πλήρες και οριστικό τέλος στους τόκους υπερημερίας (πανωτόκια). • Σταδιακή αντιστροφή της σχέσης φυτικής – ζωικής παραγωγής.• Ανάπτυξη της κτηνοτροφίας ως απαραίτητης προϋπόθεσης για την ισόρροπη ανάπτυξη, τη διατήρηση του πληθυσμού και τη συμπληρωματική απασχόληση των κατοίκων της υπαίθρου, ιδίως των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της χώρας.• Εδική στήριξη της κτηνοτροφίας με ενίσχυση των παραγωγών στη μεταφορά του προϊόντος, στην αγορά ζωοτροφών και επέκταση της εθνικής καλλιέργειας ζωοτροφών και έλεγχος της σύστασης τους. 13. Μια προοδευτική πολιτική για τις Μικρομεσαίες, τις Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις και τους ΕΒΕΣτην Ελλάδα, ο συνολικός αριθμός των μικρομεσαίων και πολύ μικρών επιχειρήσεων (Μ&ΠΜΕ), που απασχολούν έως 50 εργαζόμενους, φθάνει τις 900.000 και αποτελεί το 99% των επιχειρήσεων της χώρας. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ (2007) οι Μ&ΠΜΕ απασχολούν συνολικά πάνω από 2.340.000 εργαζόμενους. Το 93% των επιχειρήσεων αυτών απασχολούν 0 έως 10 εργαζόμενους. Στις πολύ μικρές επιχειρήσεις συγκεντρώνεται το 60% σχεδόν της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, γεγονός που κατατάσσει την Ελλάδα στην πρώτη θέση της Ε.Ε. των 27 αναφορικά με το μερίδιο των ΠΜΕ στη συνολική απασχόληση.
H πολιτική για τις μικρές επιχειρήσεις δεν μπορεί παρά να αποτελεί τμήμα μιας συνολικότερης οικονομικής και βιομηχανικής πολιτικής με στόχο την παραγωγή φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας.
Η πολιτική για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις οφείλει να στηρίζει κάθε προσπάθεια τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και ποιοτικής αναβάθμισης της παραγωγικής διαδικασίας, υπό την προϋπόθεση ότι η επιχείρηση συμμορφώνεται πλήρως με την εργατική, περιβαλλοντική και λοιπή νομοθεσία και δεν επιδιώκει τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της μέσω της συμπίεσης του κόστους εργασίας, της υποβάθμισης της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος ή της παρεχόμενης υπηρεσίας και της παράκαμψης των περιβαλλοντικών, φορολογικών, ασφαλιστικών ή άλλων υποχρεώσεών της.
Υπ’ αυτήν την έννοια, ο ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζει τη σύνδεση των πάσης φύσης ενισχύσεων και κινήτρων με κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους, τις οποίες οι επιχειρήσεις οφείλουν να ενσωματώνουν τόσο στα αναπτυξιακά τους προγράμματα, όσο και στον καθημερινό τρόπο λειτουργίας τους.
Στη βάση αυτή υπογραμμίζουμε την ανάγκη προώθησης μιας στρατηγικής ισχυρής στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη χώρα μας, με ταυτόχρονη προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε όλες τις επιχειρήσεις. Πρώτη προτεραιότητα η στήριξη και ενίσχυση των πολύ μικρών και των ατομικών και οικογενειακών επιχειρήσεων.
Στην κατεύθυνση αυτή, προτείνουμε και διεκδικούμε:• Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τον έλεγχο της ασυδοσίας και των αθέμιτων πρακτικών των μεγάλων πολυκαταστημάτων και των εγχώριων και πολυεθνικών εμπορικών αλυσίδων.• Θέσπιση, ειδικότερα, μιας σειράς αυστηρών περιορισμών στους όρους δόμησης, τον τόπο, τις χιλιομετρικές αποστάσεις και τα χαρακτηριστικά λειτουργίας για την εγκατάσταση και αδειοδότηση εμπορικών κέντρων και εμπορικών αλυσίδων και υποκαταστημάτων τους.• Επαναφορά του αφορολόγητου ορίου για τους ΕΒΕ, τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες στο ίδιο ύψος με τους μισθωτούς και συνταξιούχους.• Επαναφορά του αφορολόγητου αποθεματικού για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.• Προώθηση συνεταιριστικών μορφών για την έρευνα, επιμόρφωση, οργάνωση και προώθηση προϊόντων.• Δημιουργία συλλογικών υποδομών για τις Μ&ΠΜΕ, με βιοτεχνικά πάρκα και εκθεσιακά κέντρα με ζώνες ελεύθερων δραστηριοτήτων. Εφαρμογή μακροπρόθεσμης πολιτική στη βιοτεχνία, το εμπόριο και τις υπηρεσίες με στόχο τον εκσυγχρονισμό, την αναδιάρθρωση και τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων των Μ&ΠΜΕ, για να αντιμετωπίσουν την παραοικονομία και τον άνισο εξοντωτικό ανταγωνισμό. • Εξασφάλιση της δυνατότητας προβολής των προϊόντων μικρών παραγωγών στα μέσα ενημέρωσης.• Εφαρμογή αυστηρών αγορανομικών διατάξεων για τον έλεγχο της αγοράς και την προστασία των καταναλωτών από προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας, χωρίς ταυτότητα και από άγνωστη χώρα.• Ειδική χαμηλότοκη πιστωτική πολιτική, με ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής. Αξιοποίηση στην κατεύθυνση αυτή της ΤΕΜΠΜΕ ΑΕ με τη μετατροπή της σε Δημόσια Τράπεζα ειδικού σκοπού.• Στήριξη του ΟΑΕΕ, εξασφάλιση της βιωσιμότητάς του, αναβάθμιση των παροχών σύνταξης και υγείας προς τους ασφαλισμένους του. • Αυτόνομη ασφάλιση για τα συν-βοηθούντα και μη αμειβόμενα μέλη οικογενειακών επιχειρήσεων, που είναι γυναίκες. 14. Για τον Πολιτισμό, την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργίαΗ κυριαρχία του νόμου της αγοράς και της ισοπεδωτικής καταναλωτικής κουλτούρας και στο πολιτιστικό γίγνεσθαι οδηγεί σήμερα στην προϊούσα εμπορευματοποίηση των πολιτιστικών αγαθών και στην τυποποίηση της πολιτιστικής δημιουργίας, με βάση τα πρότυπα της μαζικής παραγωγής.Η επικράτηση της λογικής του κέρδους, σε συνδυασμό με την ισοπεδωτική κυριαρχία της νεοφιλελεύθερης εκδοχής της πολιτιστικής διαχείρισης, έχει ως αποτέλεσμα τη σταδιακή απόσυρση της πολιτείας από όλους τους τομείς της πολιτισμικής παραγωγής και την εκχώρηση σε ιδιώτες της ευθύνης και του προνομίου σχεδιασμού και υλοποίησης μιας πολιτιστικής πολιτικής, η οποία έχει στραμμένο το βλέμμα της στην αγορά.
Στην Ελλάδα οι εξευτελιστικές παροχές από τον δημόσιο Προϋπολογισμό για τις τέχνες, τα γράμματα και την πολιτιστική κληρονομιά, είναι στοιχείο που διακρίνει όλες τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις, αλλά ιδιαίτερα τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. της τελευταίας 35ετίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι για την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης πολιτιστικής πολιτικής, απαιτούνται: Οργανικής σύνδεση της εκπαίδευσης με το πολιτιστικό γίγνεσθαι. Επαρκής δημόσια χρηματοδότηση. Εξασφάλιση των απαραίτητων υποδομών για την πολιτιστική δημιουργία. Πλουραλισμός και ελευθερία έκφρασης. Περιφερειακή πολιτιστική πολιτική. Αποκέντρωση των πολιτιστικών υπηρεσιών, μείωση των ανισοτήτων πρόσβασης σε αυτές, στήριξη της τοπική καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Στη βάση αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει και διεκδικεί:• Τη διάσωση, διατήρηση και ανάδειξη όλων των στοιχείων που συναποτελούν την πολιτιστική μας κληρονομιά (μνημεία, ήθη και έθιμα, φυσικό, αρχιτεκτονικό τοπίο κ.ά.), ώστε η παρουσία της, στον βίο του πολίτη, να αποτελεί οργανικό στοιχείο της καθημερινότητάς του.• Τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι να μην είναι «αποστειρωμένοι» τόποι, αλλά χώροι γνώσης και ψυχαγωγίας. • Την κάλυψη, από το Υπουργείο Πολιτισμού, των αναγκών σε ανθρώπινο δυναμικό, όλων των ειδικοτήτων (αρχαιολόγοι, μηχανικοί, τεχνίτες, συντηρητές αρχαιοτήτων, φύλακες, λαογράφοι, μουσειολόγοι κ.ά.), αλλά και τη στήριξη διοικητικά και οικονομικά του υπάρχοντος δυναμικού, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ειδικές απαιτήσεις του έργου του.• Την ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας και των ανταλλαγών στον τομέα του πολιτισμού. Την προώθηση της επαφής και της συνομιλίας με τα διεθνή ρεύματα τέχνης, τις παραδόσεις, τις ιδέες και τα σύγχρονα δημιουργήματα των άλλων πολιτισμών.• Την υποστήριξη των σύγχρονων ρευμάτων της τέχνης, αλλά και του πειραματισμού. Υποστήριξη και ενθάρρυνση της ερασιτεχνικής ασχολίας με τον πολιτισμό και την καλλιτεχνική δημιουργία. Οι νέες τεχνολογίες, τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και η χρήση τους για την προβολή και την παραγωγή τέχνης, οι νέες μορφές έκφρασης, πρέπει να αποτελούν υποκείμενα μελέτης, στήριξης και ανάπτυξης.• Την ανταγωνιστική αντιπαράθεση στο ρόλο της τηλεόρασης, που με την καθοριστική συνδρομή των διαπλεκόμενων πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, έχει αναχθεί στον κατεξοχήν ιδεολογικό μηχανισμό, που όχι μόνο εκχυδαΐζει τον πολιτισμό, αλλά και διαμορφώνει την κοινή γνώμη σε όλες της τις διαστάσεις. • Την αύξηση των δαπανών για τον πολιτισμό στο 2% του ΑΕΠ.• Την εξασφάλιση διαφάνεια στις χρηματοδοτήσεις, με τη δημοσίευση ετήσιας έκθεσης του ΥΠΠΟ, όπου θα καταγράφεται το σύνολο των επιδοτήσεων που έλαβε κάθε ομάδα, οργανισμός κλπ.• Την ουσιαστική και στοχευμένη οικονομική στήριξη των ΟΤΑ, προκειμένου να αναπτύξουν, στη βάση κατάλληλων ποιοτικών προδιαγραφών, τις αναγκαίες τοπικές πολιτιστικές υποδομές και να υλοποιήσουν μια ολοκληρωμένη περιφερειακή πολιτιστική πολιτική, που θα στοχεύει τόσο στην προστασία και ανάδειξη της τοπικής κληρονομιάς και των τοπικών παραδόσεων, όσο και στην ενίσχυση της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας.• Την προώθηση «Εθνικού Προγράμματος» κάλυψης, σε βάθος δεκαετίας, των κτιριακών και άλλων αναγκών των υφιστάμενων πολιτιστικών υποδομών (μουσεία, βιβλιοθήκες, ηλεκτρονικά αρχεία, χώροι εκθέσεων και φεστιβαλικών δραστηριοτήτων, πολιτιστικά κέντρα, σχολές τεχνών κλπ).• Την επέκταση του προγράμματος ενοποίησης αρχαιολογικών χώρων και οργανικής ένταξής τους στον αστικό ιστό και σε άλλες πλην Αθήνας πόλεις (Θεσσαλονίκη, Βόλος κ.ά.)• Την προώθηση ειδικού νομικού πλαισίου για την αξιοποίηση εγκαταλειμμένων κτιρίων, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, ως χώρων κοινωνικής δραστηριότητας (πολιτιστικά κέντρα, στέγαση συλλόγων, κοινωνική στέγη, νοσοκομειακοί ξενώνες κλπ).• Την προστασία και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (μοντέρνο κίνημα, βιομηχανική αρχιτεκτονική κλπ). 15. Για τη φυσική αγωγή και τον αθλητισμόΟ αθλητισμός στη χώρα μας περνά σοβαρή κρίση, για την οποία οι ευθύνες των δυνάμεων του δικομματισμού είναι τεράστιες. Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ με την ταυτόσημη αντίληψή τους για το ρόλο του κράτους και των ιδιωτικών επενδύσεων, επέβαλαν τη σημερινή άθλια κατάσταση στον αθλητισμό και καθόρισαν τους όρους και τη δυναμική της «ανάπτυξής» του, ενισχύοντας την εμπορευματοποίηση και υποβαθμίζοντας τραγικά τον ερασιτεχνικό και μαζικό αθλητισμό.
Οι δύο εταίροι του δικομματισμού: Άνοιξαν με προκλητικό τρόπο τα ταμεία του κράτους και κατασπατάλησαν δημόσιο χρήμα για τη σωτηρία των αθλητικών ιδιωτικών ανώνυμων εταιριών.Συνέβαλαν ουσιαστικά στην ένταση των φαινομένων της δημιουργίας ιδιωτικών στρατών των επιχειρηματιών και της κοινωνικής βίας.
Εφάρμοσαν ή προωθούν, υπό δοκιμή στα γήπεδα, μεθόδους ελέγχου και επιβολής που παραβιάζουν κατάφωρα ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες, όπως ιδιωτικοί αστυνομικοί με αρμοδιότητες που δεν προβλέπονται από το Σύνταγμα, ηλεκτρονικά μέσα παρακολούθησης, ηλεκτρονικά εισιτήρια, απαγορεύσεις μετακίνησης, χρήση σκύλων κλπ.
Προώθησαν την ιδιωτικοποίηση δημόσιών αθλητικών χώρων και εκχώρησαν αρμοδιότητες σε ιδιωτικά συμφέροντα, ενώ εμφανίστηκαν και μορφές σύμπραξης του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ) για την κατασκευή γηπέδων και εμπορικών κέντρων σε όφελος μεγαλο-παραγόντων και μεγαλο-εργολάβων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με σύνθημα το «αθλητισμός για τον άνθρωπο και όχι για τα κέρδη» υπογραμμίζει ότι το σημερινό άθλιο νεοφιλελεύθερο μοντέλο του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού πρέπει να ανατραπεί, προτείνοντας τη ριζική αναδιάρθρωση και δημιουργία ενός ενιαίου, κοινωνικού και δημοκρατικού συστήματος φυσικής αγωγής και αθλητισμού, που θα τοποθετεί στο κέντρο της προσοχής τον αθλούμενο και τον αθλητή και θα στοχεύει στην ανάδειξη των κοινωνικά θετικών λειτουργιών του αθλητισμού.
Στη βάση αυτή, προτείνουμε και διεκδικούμε:• Τη ριζική αλλαγή του σημερινού σαθρού θεσμικού πλαισίου για τον αθλητισμό. Την αποτελεσματική λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών για την τήρηση της νομοθεσίας και διακομματικό έλεγχο. Την τροποποίηση του ν.879/79 και άλλων νομοθετημάτων για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο και θεσμική ενθάρρυνση συλλογικών μορφών διοίκησης ποδοσφαιρικών ομάδων.• Τον σαφή διαχωρισμό του μαζικού από τον επαγγελματικό αθλητισμό. Καμιά άμεση ή έμμεση, μέσω των ερασιτεχνικών αθλητικών σωματείων, επιχορήγηση των αθλητικών ανώνυμων εταιριών. Απόλυτη τήρηση των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των ΠΑΕ και ΚΑΕ, καμιά προνομιακή διευκόλυνση ή χάρισμα χρεών.• Την αδειοδότηση αθλητικών εκδηλώσεων με αυστηρούς όρους ασφαλείας για αθλητές και φιλάθλους.• Τον σεβασμό του δικαιώματος των φιλάθλων να παρακολουθούν το αθλητικό θέαμα της αρεσκείας τους, σε οποιοδήποτε αθλητικό γήπεδο και στάδιο της χώρας επιθυμούν, με διαδικασίες εισόδου που δεν προσβάλλουν την αξιοπρέπειά τους.• Την ανάδειξη του δημόσιου αθλητικού χώρου, την οικονομική στήριξη των ΟΤΑ για τη συντήρηση των αθλητικών εγκαταστάσεων και την απαγόρευση της σύμπραξης των Δήμων με αθλητικές ανώνυμες εταιρίες ή της αποκλειστικής μακρόχρονης παραχώρησης σ’ αυτές δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων. Την αξιοποίηση για αθλητικούς και πολιτιστικούς σκοπούς και όχι ιδιωτικοποίηση των ολυμπιακών αθλητικών εγκαταστάσεων.• Τη στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε οικονομικό και οργανωτικό επίπεδο για τη δημιουργία και συντήρηση μικρών δημοτικών αθλητικών υποδομών κατάλληλων για τον αθλητισμό στη γειτονιά.• Την προστασία και ενδυνάμωση της υγείας των πολιτών με δράσεις φυσικής άσκησης και αναψυχής, με αξιοποίηση κάθε ελεύθερου χώρου και σε σύνδεση με το σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.• Την επανένταξη της φυσικής αγωγής στην εκπαίδευση και στη ζωή του σχολείου, με ικανό χρόνο στο ωρολόγιο πρόγραμμα, κάλυψη των κενών σε καθηγητές φυσικής αγωγής, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, παρακολούθηση από αθλητίατρο και προληπτικό έλεγχο της υγείας των μαθητών.• Τον εκσυγχρονισμό των αναλυτικών προγραμμάτων φυσικής αγωγής, με έμφαση στη βελτίωση της φυσικής και κινητικής κατάστασης των νέων και την επιστημονική παρακολούθηση της ανάπτυξής τους.• Την ενίσχυση του αθλητισμού για τις γυναίκες, τις εργαζόμενες μητέρες, για πολίτες με αναπηρίες μέσα από συστηματικές κι οργανωμένες αθλητικές δράσεις.• Την ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στα όργανα διοίκησης ολόκληρου του αθλητικού οικοδομήματος.• Την ανάπτυξη σταθερών πολιτικών, για την κοινωνική ένταξη μέσω του αθλητισμού, των μεταναστών, των μειονοτήτων, των εξαρτημένων και των φυλακισμένων πολιτών.• Τη δημιουργία ανεξάρτητου φορέα αντιντόπινγκ, διενέργεια ελέγχων σε όλες τις εθνικές αθλητικές διοργανώσεις και για όλους τους αθλητές που αναδεικνύονται πρωταθλητές στους πανελλήνιους αγώνες όλων των ατομικών αθλημάτων, συστηματική ενημέρωση των αθλητών και ανάπτυξη προγραμμάτων πρόληψης και ενημέρωσης στην εκπαίδευση. Υποχρεωτικός αιματολογικός έλεγχος αντιντόπινγκ στα μέλη των εθνικών ομάδων 2 φορές το χρόνο, πέραν των ελέγχων των διεθνών ομοσπονδιών.• Την προστασία της υγείας των ερασιτεχνών αθλητών και δωρεάν κάλυψη των προληπτικών ελέγχων από το δημόσιο σύστημα υγείας και εξειδικευμένα αθλητιατρικά κέντρα.16. Για την Τοπική ΑυτοδιοίκησηΗ Ελλάδα διακρίνεται για το υπερ-συγκεντρωτικό, πελατειακό, πολιτικο-διοικητικό της σύστημα, μέσα στο οποίο οι αποκεντρωμένοι θεσμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν δευτερεύοντα και περιορισμένο ρόλο.
Η λειτουργία του πολιτικού συστήματος οδηγεί την Αυτοδιοίκηση σε βαθιά κρίση, σε φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς, ενώ στους πολίτες διαμορφώνεται η αίσθηση ότι η Αυτοδιοίκηση δεν απαντάει στα προβλήματα του απλού ανθρώπου και λειτουργεί ερήμην του.
Η θέσπιση το 1994 της αιρετής Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, που ήταν προϊόν μακροχρόνιων αγώνων της Αριστεράς, αποτέλεσε ένα βήμα ενίσχυσης των αυτοδιοικητικών θεσμών. Γρήγορα όμως το βήμα αυτό υπονομεύθηκε από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και έμεινε μετέωρο.
Τρεις μόλις μήνες μετά, επήλθε καίριο πλήγμα στο νέο θεσμό. Με νέο νόμο καταργήθηκε ο Νομός ως ενιαία διοικητική μονάδα και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ως η μόνη πολιτική αρχή σε επίπεδο νομού και τοποθετήθηκε ο Περιφερειάρχης (διορισμένος από την κεντρική διοίκηση) επικεφαλής των κρατικών υπηρεσιών και επόπτης των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου του νομού και της περιφέρειας.
Η ιστορία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης δείχνει πόσο ισχυρές είναι οι πολιτικές που συντηρούν στη χώρα μας μια πλήρως συγκεντρωτική και πλήρως ελεγχόμενη από την εκάστοτε κυβέρνηση διοικητική δομή. Πολιτικές που θέλουν την Αυτοδιοίκηση μια συμπληρωματική, εξαρτημένη και υπό κηδεμονία διοικητική δομή, που διεκπεραιώνει τυποποιημένες γραφειοκρατικές λειτουργίες του κράτους και μόνο. Πολιτικές που αποτελούν τροχοπέδη στην προοδευτική μεταρρύθμιση και τον εκδημοκρατισμό του πολιτικού μας συστήματος.
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες είναι φανερό ότι η χώρα χρειάζεται ένα συνολικό πολιτικό σχέδιο για τη διαφάνεια και τον εκδημοκρατισμό των θεσμών, την αναβάθμιση των αιρετών οργάνων της Αυτοδιοίκησης και τη δημιουργία χώρου για μορφές άμεσης δημοκρατίας και συμμετοχή των πολιτών στη διαχείριση των υποθέσεών τους, για την ενίσχυση του λαϊκού και κοινωνικού ελέγχου.
Στη βάση αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει και διεκδικεί:• Μια Τοπική Αυτοδιοίκηση ανοιχτή και ανατροφοδοτούμενη από την κοινωνία, με ρόλο εγγυητή των κοινωνικών αγαθών και της δημοκρατικής έκφρασης, υποκινητή της κοινωνικής διεκδίκησης, αντίστασης και συμμετοχής, συντονιστή της αναπτυξιακής διαδικασίας, όχι μόνο στο πεδίο της οικονομίας, αλλά και σ’ αυτά της κοινωνικής ευημερίας, της προόδου, του πολιτισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος. Μια αληθινή, δηλαδή, Αυτοδιοίκηση και όχι Ετεροδιοίκηση.• Την πλήρη εφαρμογή του άρθρου 102 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά παραβιάζεται ασύστολα από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.• Την κατοχύρωση πλήρους ελευθερίας διαχείρισης των οικονομικών της από την Αυτοδιοίκηση, χωρίς καμιά παρέμβαση της Κεντρικής Εξουσίας και απόδοση από την τελευταία τους ΟΤΑ όλων των νομοθετημένων και παρακρατημένων πόρων τους. Περιορισμό του Κράτους στους ΟΤΑ μόνο σε εποπτεία, που συνίσταται (άρθρο 102 του Συντάγματος) αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους.• Τη θεσμοθέτηση αιρετής Περιφέρειας και Περιφερειακού Συμβουλίου, με αρμοδιότητες την αναπτυξιακή πολιτική και το Περιφερειακό πρόγραμμα, τον συντονισμό, χωρικό σχεδιασμό, τη διαχείριση περιοχών (χωροταξία, φυσικό περιβάλλον, υδάτινοι πόροι) και την κατασκευή έργων υποδομής διανομαρχιακού επιπέδου.• Οι όποιες συνενώσεις Φορέων των ΟΤΑ να γίνονται σε βάση, που θα διασφαλίζει την άμεση συμμετοχή και συμφωνία των πολιτών.• Την καθιέρωση της απλής αναλογικής στην εκλογή των οργάνων σε όλες τις βαθμίδες Αυτοδιοίκησης και στις εκλογές ΤΕΔΚ, ΚΕΔΚΕ και ΕΝΑΕ.• Την κατάργηση του 42% και την καθιέρωση της έμμεσης εκλογής Δημάρχων, Νομαρχών και Προέδρων Περιφερειών (όταν θεσπισθεί ο θεσμός αιρετής περιφέρειας).• Την αναθεώρηση του κώδικα ΤΑ και θέσπιση νέου κώδικα για την αιρετή Περιφέρεια.• Την κατάργηση κάθε είδους ΣΔΙΤ με φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.• Την αύξηση των πόρων της Τ.Α. Συμμετοχή σε ποσοστό του ΦΠΑ. 17. Ο διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας Η παρέμβαση της Εκκλησίας στα πράγματα της πολιτείας και η στενή διαπλοκή της με το Κράτος, ανάγεται στην ίδρυση του ελληνικού κράτους. Οι παθογένειες αυτής της σύμφυσης ήταν πάντοτε εμφανείς. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οξύνθηκαν ιδιαίτερα με την εθνικιστική και πολλές φορές οπισθοδρομική πολιτική παρέμβαση της προηγούμενης ηγεσίας της ελληνικής Εκκλησίας, αλλά και με τη σκανδαλώδη οικονομική και παρα-οικονομική δραστηριότητα Εκκλησίας και Μοναστηριών.Σήμερα είναι πλέον φανερό ότι έχει καταστεί ώριμο κοινωνικό αίτημα η θέση μας ότι, για μια σύγχρονη και δημοκρατική πολιτεία, είναι αναγκαίος ο διαχωρισμός Κράτους – Εκκλησίας και σε συνταγματικό επίπεδο.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε και διεκδικούμε:• Τον πλήρη διαχωρισμό ρόλων Εκκλησίας – Κράτους, με πλήρη αρμοδιότητα της Πολιτείας σε ζητήματα γάμου, ονοματοδοσίας και μαθήματος θρησκευτικών.• Την κατάργηση του θρησκευτικού όρκου.• Η ανεξιθρησκία είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη, ενώ η θρησκευτική ελευθερία είναι απαραβίαστη. Το Κράτος διασφαλίζει την ακώλυτη άσκησή της και σέβεται όλα τα θρησκεύματα.• Το μάθημα των θρησκευτικών διδάσκεται στη στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση, έτσι ώστε να μην έχει ομολογιακό χαρακτήρα, αλλά η ύλη του να περιλαμβάνει εισαγωγή στην ιστορία, την κοινωνιολογία και τη δογματική όλων των θρησκειών.• Επιστροφή στο Κράτος της μεγάλης ακίνητης εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας και απόδοσή της σε ακτήμονες και σε δημόσια χρήση.• Τα εισοδήματα των Εκκλησιαστικών Ενώσεων και Οργανώσεων από εμπορικές δραστηριότητες, χρεώγραφα και εκμετάλλευση ακινήτων, φορολογούνται κανονικά. 18. Η Ελλάδα και ο ΚόσμοςΟ σημερινός κόσμος συγκλονίζεται από μια πρωτοφανή σε ένταση κρίση, που δεν είναι μόνο χρηματοπιστωτική. Ο πλανήτης ζει πολλές κρίσεις ταυτόχρονα, χρηματοοικονομική, ενεργειακών πόρων και δρόμων, πρώτων υλών, διατροφική, υδάτινων πόρων, περιβαλλοντική και κλιματικών αλλαγών και υποβάθμισης της ποιότητας ζωής και καταναλωτικών προτύπων. Οι κρίσεις αυτές τροφοδοτούν η μια την άλλη και έχουν την ίδια αιτία: τη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ. Η ανασφάλεια του κόσμου γενικεύεται και οι ανισότητές του διευρύνονται σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο.
Ωστόσο, το πολιτικό σχέδιο του νεοφιλελευθερισμού δεν περιορίζεται στην οικονομική σφαίρα. Βασικό μέσο για την επικράτησή του αποτελούν η Νέα Τάξη Πραγμάτων και ο διαρκής πόλεμος.
Η τάση της νεοφιλελεύθερης – ιμπεριαλιστικής – παγκοσμιοποίησης για ένταση του οικονομικού και πολιτικού αυταρχισμού, αποτελεί κύριο μέσο επιβολής της «Νέας Τάξης Πραγμάτων». Είναι μια σαφής επιλογή του διεθνοποιημένου κεφαλαίου για την αύξηση των ρυθμών και των πεδίων εκμετάλλευσης τόσο στην περιφέρεια, όσο και στο εσωτερικό των οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών. Επικυρώνει παράλληλα την πολιτικοστρατιωτική ηγεμονία των ΗΠΑ στον πλανήτη και τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν μονομερώς στρατιωτική και αστυνομική δράση σε πλανητικό επίπεδο. Με πολιτικό δόγμα τον «διαρκή πόλεμο» και εργαλείο διευθέτησης των συνειδήσεων τον «πλανητικό εσωτερικό εχθρό», ο νεοφιλελεύθερος παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός, επιχειρεί τη ρύθμιση των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών και τροποποιεί σε αυταρχικότερη κατεύθυνση το πολιτικό, νομικό και ιδεολογικό εποικοδόμημα των αστικών κρατών.Οι εξελίξεις που συντελούνται φέρνουν στο προσκήνιο τις ιδέες και τις αξίες της Αριστεράς. Υπογραμμίζουν την αυξανόμενη σημασία της κοινής δράσης και της πολιτικής συνεργασίας των δυνάμεών της, στην ευρύτερη δυνατή βάση σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Έχει γίνει βαθιά συνείδηση όλων μας πως ο αγώνας για την υπεράσπιση των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων, δεν θα μπορέσει να είναι αποτελεσματικός, αν δεν είναι ταυτόχρονα αγώνας ασυμβίβαστος ενάντια στον πόλεμο και υπέρ της διαρκούς ειρήνης, αγώνας ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό, το ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία, αγώνας για έναν νέο πολιτισμό που είναι βασικό στοιχείο του οράματός μας.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει και διεκδικεί:• Αναζωογόνηση του ενωτικού φιλειρηνικού κινήματος. Απαλλαγή της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας από τον ατλαντισμό. Αγώνας ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τη Νέα Τάξη και τον μιλιταρισμό. Μέτωπο στον εθνικισμό.• Άμεση απεμπλοκή της χώρας μας από διεθνείς ή διμερείς συμφωνίες και δράσεις που συνδέονται με τον λεγόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», οι οποίες υπηρετούν μόνο λογικές περιστολής δημοκρατικών δικαιωμάτων, καταστολής κινημάτων και αντιστάσεων και τα ηγεμονικά σχέδια των ΗΠΑ και των κυρίαρχων δυνάμεων της Ε.Ε.• Αποχώρηση των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων από αποστολές που συνιστούν επεμβάσεις του ιμπεριαλισμού σε ξένα εδάφη. Σύνθημά μας είναι: κανένας στρατιώτης έξω από τα σύνορα της χώρας του. • Άμεσος τερματισμός της κατοχής στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, απομάκρυνση των δυνάμεων επέμβασης στα Βαλκάνια, όχι στην πολεμική απειλή κατά του Ιράν. Στήριξη του αγώνα για τη δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967.• Κλείσιμο όλων των ξένων βάσεων στην Ελλάδα. Άμεση κατάργηση των βάσεων της Σούδας και του Άκτιου, ορμητηρίων των αμερικάνικων δυνάμεων στην περιοχή. Δεν θέλουμε την Ελλάδα στο ΝΑΤΟ, ούτε το ΝΑΤΟ στην Ελλάδα και αγωνιζόμαστε για τη διάλυσή του.• Απόρριψη της αμερικάνικης αντιπυραυλικής ασπίδας και κάθε σχεδιασμού και δράσης που επιχειρεί να σηκώσει νέα ψυχροπολεμικά τείχη και διαιρέσεις στην Ευρώπη.• Δραστική μείωση των εξοπλισμών και των στρατιωτικών δαπανών, που άλλωστε κατά βάση εξυπηρετούν νατοϊκούς σχεδιασμούς, σε όφελος της κάλυψης κοινωνικών αναγκών. Κατάργηση όλων των πυρηνικών όπλων και των όπλων μαζικής καταστροφής.• Προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στα Βαλκάνια και το Αιγαίο. Μιας πολιτικής φιλίας, συνεργασίας και αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς της περιοχής. Ανάπτυξης των διακρατικών σχέσεων, της καλής γειτονίας, της ισότιμης συνεργασίας, της αμοιβαίας ισόρροπης και σταθερής αποκλιμάκωσης των εξοπλισμών και του σεβασμού του αμοιβαίου οφέλους, του απαραβίαστου των συνόρων και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών. • Προώθηση, στη βάση αυτή, δίκαιων λύσεων στα μεγάλα προβλήματα του Κυπριακού, των ελληνοτουρκικών σχέσεων, της FYROM και συγκεκριμένα:• Δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ, για τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση του νησιού, στο πλαίσιο μιας δικοινοτικής – διζωνικής Ομοσπονδίας με μια ιθαγένεια, μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα, χωρίς ξένους στρατούς και ξένες βάσεις.• Επίλυση της διαφοράς Ελλάδας–Τουρκίας, για την υφαλοκρηπίδα με παραπομπή του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Άρση του casus belli. Προώθηση της αμοιβαίας και ισόρροπης μείωσης των εξοπλισμών και των στρατιωτικών δαπανών των δύο χωρών.• Προώθηση αμοιβαία αποδεκτής λύσης, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, στη διαφορά για το όνομα της FYROM, με λύση σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό, για όλες τις χρήσεις. Απόκρουση των εθνικιστικών εντάσεων από κάθε πλευρά και ανάπτυξη στενών σχέσεων φιλίας και συνεργασίας, χωρίς ηγεμονισμούς και εδαφικές βλέψεις από οπουδήποτε. 19. Η Ελλάδα και η Ευρώπη
Η Ελλάδα αποτελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άρα όλες οι διαστάσεις και διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν μπορούν παρά να αφορούν την Αριστερά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί σήμερα μια ταξική διακρατική και υπερεθνική πολιτική, που προάγει με κάθε μέσο το νεοφιλελευθερισμό σ’ όλη την επικράτειά της.Ο νεοφιλελευθερισμός διαμορφώνει την Ευρώπη της απορύθμισης και των ιδιωτικοποιήσεων, την Ευρώπη της επιβολής και του κοινωνικού αποκλεισμού, της υποβάθμισης των κοινωνικών δικαιωμάτων, την Ευρώπη της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης, της καταστολής, την Ευρώπη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, την Ευρώπη «φρούριο». Η ΟΝΕ, το Σύμφωνο Σταθερότητας, η στρατηγική της Λισσαβόνας, η συμφωνία της Μπολόνιας, η οδηγία Μπολκενστάιν, η συζήτηση για «ευθυγράμμιση και εκσυγχρονισμό» της εργατικής νομοθεσίας και των συστημάτων υγείας και ασφάλισης σε όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και μια σειρά άλλες επιλογές και οδηγίες της, εντάσσονται πλήρως στην πολιτική του νεοφιλελευθερισμού όπως κυριαρχεί σήμερα στην κλίμακα της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα, η Ε.Ε. συγκροτείται ταχύτατα σε έναν ιμπεριαλιστικό πόλο που διεκδικεί ρόλο και οφέλη από τη Νέα Τάξη Πραγμάτων στον κόσμο. Έχει ήδη νομιμοποιήσει μια σειρά πολέμους και επεμβάσεις (Βαλκάνια, Κόσσοβο, Παλαιστίνη Λίβανος κλπ), μετέχει ενεργά, ως δήθεν ειρηνευτική δύναμη, στον πόλεμο κατά της «τρομοκρατίας», ενώ μια σειρά σημαντικές χώρες της Ε.Ε. πήραν μέρος στην κατοχή του Ιράκ και την ανθρωπιστική καταστροφή σε βάρος του Ιρακινού λαού. Αυτή δεν είναι η Ευρώπη που οραματίζονται οι λαοί.
Δικό μας όραμα είναι η Ευρώπη της δημοκρατίας, της λαϊκής ευημερίας, των δικαιωμάτων και ελευθεριών για όλους. Η Ευρώπη της ειρήνης, της αλληλεγγύης, της οικολογικά βιώσιμης ανάπτυξης, του φεμινισμού, της ελευθερίας, της προόδου και του σοσιαλισμού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητεί συνολικά το πλαίσιο των Συνθηκών πάνω στις οποίες διαμορφώθηκε και λειτουργεί η Ε.Ε. ως νεοφιλελεύθερη μονεταριστική και ατλαντική Ένωση χωρών.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει και διεκδικεί:• Κατάργηση των διατάξεων της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της Λισσαβόνας, που προωθούν συνταγματική θεσμοθέτηση του νεοφιλελευθερισμού, καταπατώντας κάθε δημοκρατική διαδικασία, ακόμα και σε κράτη μέλη που οι λαοί τους έχουν εκφρασθεί διαφορετικά όπως η Γαλλία, η Ολλανδία και η Ιρλανδία. • Ανάκληση της υπογραφής της Ελλάδας στην εντελώς απαράδεκτη «μεταρρυθμιστική» Συνθήκη της Λισσαβόνας. Να ερωτηθεί, με δημοψήφισμα, ο Ελληνικός λαός για τη Συνθήκη αυτή. Θεσμοθέτηση των δημοψηφισμάτων για κάθε τροποποίηση των Συνθηκών της Ε.Ε.• Κατάργηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Κοινή δράση και αγώνας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για τη διαμόρφωση πολιτικών που θα προωθούν το δικαίωμα για πλήρη και σταθερή απασχόληση.• Κατάργηση της πολιτικής ασυλίας, που επέβαλε η Συνθήκη του Μάαστριχτ και κατοχύρωση του δημόσιου πολιτικού και κοινοβουλευτικού ελέγχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ), ανάμεσά τους και της Τράπεζας της Ελλάδας. • Συγκρότηση πανελλαδικών και πανευρωπαϊκών μετώπων πάλης για την υπεράσπιση και βελτίωση των θεμελιακών δημοκρατικών, οικονομικών, εργασιακών, ασφαλιστικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του λαού μας και των λαών της Ευρώπης, ενάντια στις κυρίαρχες οικονομικές, κοινωνικές και γεωστρατηγικές πολιτικές της Ε.Ε. που κινούνται σε αντεργατική και αντιλαϊκή κατεύθυνση.• Αντιμετώπιση κατά προτεραιότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ενοποίησης (ΟΝΕ) και των συνεπειών των πολιτικών που τη συνοδεύουν σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων• Μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας, την κατοχύρωση της πλήρους απασχόλησης και της κοινωνικής προστασίας.• Ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών ενέργειας, απόρριψη της πυρηνικής ενέργειας. Άμεση και συντονισμένη δράση σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, για την αναστροφή της καταστροφικής πορείας υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής.• Καθιέρωση της οικολογικής διάστασης σε όλες τις πολιτικές της Ε.Ε. και ως προϋπόθεση των κοινοτικών και εθνικών στρατηγικών ανάπτυξης.• Διαμόρφωση ισότιμων σχέσεων με τους λαούς των άλλων χωρών, απόρριψη των εκβιασμών και των πολιτικών πιέσεων στις φτωχές χώρες με σκοπό την παράδοση των πλουτοπαραγωγικών τους πηγών και το άνοιγμα των αγορών τους στο ευρωπαϊκό κεφάλαιο. • Κατοχύρωση των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των μεταναστών. Απόκρουση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, προώθηση μέτρων για την κοινωνική ένταξη των μεταναστών και των κοινωνικά αποκλεισμένων.• Απόρριψη της «πολιτικής ασφάλειας» και κατάργηση της Συμφωνίας Σένγκεν, που καθιστά όλους τους πολίτες στο χώρο της Ευρώπης «ύποπτους» και θίγει προσωπικά δεδομένα και ελευθερίες.• Απόκρουση της προσπάθειας ανάπτυξης των σχέσεων Ε.Ε.-ΝΑΤΟ, της στρατιωτικοποίησης της Ε.Ε. και της δημιουργίας ευρωστρατού, που οργανώνεται ως δύναμη ταχείας επέμβασης σ’ όλο τον κόσμο.• Πάλη για μια Ευρώπη, που θα κινείται έξω από τα δόγματα του ατλαντισμού, μια Ευρώπη ειρηνική, δημοκρατική, οικολογική, φεμινιστική και διεθνιστική. Μια Ευρώπη της προόδου και του σοσιαλισμού.